Levnesovia: Różnice pomiędzy wersjami
m (→Paleobiologia) |
m |
||
(Nie pokazano 3 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
Linia 2: | Linia 2: | ||
{{Opis | {{Opis | ||
|Autor = [[Szymon Jagusztyn]] | |Autor = [[Szymon Jagusztyn]] | ||
− | |Korekta = | + | |Korekta = [[Paweł Konarzewski]] |
|nazwa = ''Levnesovia'' (lewnesowia) | |nazwa = ''Levnesovia'' (lewnesowia) | ||
|długość = ok. 6 m | |długość = ok. 6 m | ||
Linia 8: | Linia 8: | ||
|masa = ok. 1 t | |masa = ok. 1 t | ||
|dieta = roślinożerny | |dieta = roślinożerny | ||
− | |miejsce = [[Uzbekistan]] | + | |miejsce = [[Uzbekistan]], dystrykt Navoi Viloyat |
+ | <small>([[formacja]] [[Bissekty]])</small> | ||
|czas = {{Występowanie|92|90}} | |czas = {{Występowanie|92|90}} | ||
− | <small>[[późna kreda]] | + | 92-90 [[Ma]] <br> |
+ | <small>[[późna kreda]] ([[turon]])</small> | ||
|systematyka = | |systematyka = | ||
[[Dinosauria]] | [[Dinosauria]] | ||
− | |||
− | |||
[[Ornithischia]] | [[Ornithischia]] | ||
− | [[ | + | [[Ornithopoda]] |
− | [[ | + | [[Iguanodontia]] |
− | |||
− | |||
[[Hadrosauroidea]] | [[Hadrosauroidea]] | ||
[[Hadrosauromorpha]] | [[Hadrosauromorpha]] | ||
− | |podpis = | + | |grafika = Levnesovia.jpg |
+ | |podpis = Zdjęci czaszki [[holotyp|holotypu]] ''Levnesovia''. Źródło: Sues i Averianov, 2009 | ||
|mapa = <display_points type="terrain" zoom=4> | |mapa = <display_points type="terrain" zoom=4> | ||
− | + | 42 06 N, 62 37 E~formacja Bissekty, Uzbekistan<br> | |
</display_points> | </display_points> | ||
− | |||
− | |||
}} | }} | ||
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
− | Lewnesowia to rodzaj kredowego [[Hadrosauroidea|hadrozauroida]] | + | Lewnesowia to rodzaj kredowego [[Hadrosauroidea|hadrozauroida]] odnalezionego na terenach pustyni Kyzył-kum w [[Uzbekistan|Uzbekistanie]]. Został opisany w [[2009]] roku przez Suesa i Averianova. |
+ | |||
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
− | Nazwa rodzajowa | + | Nazwa rodzajowa ''Levnesovia'' honoruje [[Lew Nessow|Lwa Nessowa]], radzieckiego badacza [[mezozoik|mezozoicznych]] kręgowców. Epitet gatunkowy ''transoxiana'' odnosi się do starożytnej krainy, leżącej za rzeką Amu-Darią. |
− | == | + | |
− | [[Holotyp]] USNM 538191 | + | ==Materiał kopalny== |
+ | [[Holotyp]] USNM 538191 to niekompletna czaszka składająca się z obszaru zaoczodołowego i mózgoczaszki. Materiał przypisany to niekompletne czaszki i izolowane ich części oraz elementy pozaczaszkowe. Okazy lewnesowii znajdują się w muzeach w USA i Rosji. | ||
+ | |||
+ | ==Anatomia== | ||
+ | Lewnesowia miała niewielki grzebień, przedłużony chrząstką na kości ciemieniowej. Charakterystyczny dla tego [[Hadrosauroidea|hadrozauryda]] był pionowy [[wyrostek korakoidalny]]. Zęby były łopatowe z ząbkami brzeżnymi, tworzące baterię zębową. | ||
+ | |||
==Klasyfikacja== | ==Klasyfikacja== | ||
− | Lewnesowia była jednym z najbardziej bazalnych | + | Lewnesowia była jednym z najbardziej bazalnych przedstawicieli [[Hadrosauroidea|hadrozauroidów]] blisko spokrewnionym z [[Bactrosaurus|baktrozaurem]] oraz prawdopodobnie [[Gilmoreosaurus|gilmoreozaurem]]. |
− | == | + | |
− | Lewnesowia żyła na terenie ujścia wielu rzek, które przecinając ląd tworzyły wyspy. Na tym terenie żyły pterozaury, żaby i salamandry, ssaki oraz prawdopodobnie przystosowane do wód słonawych plezjozaury, ryby, krokodylomorfy i rekiny. Wśród dinozaurów występowały [[Ankylosauria|ankylozaury]] jak ''[[Bissektipelta]]'', wczesny [[Ceratopsoidea| | + | ==Paleoekologia== |
+ | Lewnesowia żyła na terenie ujścia wielu rzek, które przecinając ląd tworzyły wyspy. Na tym terenie żyły pterozaury, żaby i salamandry, ssaki oraz prawdopodobnie przystosowane do wód słonawych plezjozaury, ryby, krokodylomorfy i rekiny. Wśród dinozaurów występowały [[Ankylosauria|ankylozaury]] jak ''[[Bissektipelta]]'', wczesny [[Ceratopsoidea|ceratopsoid]] ''[[Turanoceratops]]'', [[Rebbachisauridae|rebbachizauryd]] ''[[Dzharatitanis]]'', nieokreślone szczątki [[Titanosauria|tytanozaurów]] i [[Therizinosauria|terizinozaurów]]. Występowały również małe [[Theropoda|teropody]]: ''[[Caenagnathasia]]'', ''[[Itemirus]]'' oraz ptaki enanthiornithidy. Na szczycie łańcucha pokarmowego stał ''[[Ulughbegsaurus]]'' i nieco mniejsza ''[[Timurlengia]]'', dla których ''Levnesovia'' mogła być potencjalnym posiłkiem. | ||
Zobacz też:[[Turanoceratops#Środowisko życia]] | Zobacz też:[[Turanoceratops#Środowisko życia]] | ||
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
− | + | |{{V| ''Levnesovia''}} | |
− | | {{Kpt|[[ | + | | {{Kpt|[[Hans-Dieter Sues|Sues]]}} i {{Kpt|[[Alexander Averianov|Averianov]]}}, [[2009]] |
|- | |- | ||
− | + | |{{V| ''L. transoxiana''}} | |
− | | {{Kpt| | + | | {{Kpt|Sues}} i {{Kpt|Averianov}} , 2009 |
|} | |} | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
<small> | <small> | ||
− | + | Chiarenza, A. A., Fabbri, M., Consorti, L., Muscioni, M., Evans, D. C., Cantalapiedra, J. L., & Fanti, F. (2021). "An Italian dinosaur Lagerstätte reveals the tempo and mode of hadrosauriform body size evolution". Scientific reports, 11(1), 1-15. [[doi:10.1038/s41598-021-02490-x]]. | |
− | + | Sues, H. D., & Averianov, A. (2009). "A new basal hadrosauroid dinosaur from the Late Cretaceous of Uzbekistan and the early radiation of duck-billed dinosaurs". Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences, 276(1667), 2549-2555. [[doi:10.1098/rspb.2009.0229]] | |
https://en.wikipedia.org/wiki/Bissekty_Formation | https://en.wikipedia.org/wiki/Bissekty_Formation | ||
Linia 66: | Linia 70: | ||
[[Kategoria:Ornithischia]] | [[Kategoria:Ornithischia]] | ||
[[Kategoria:Ornithopoda]] | [[Kategoria:Ornithopoda]] | ||
− | |||
[[Kategoria:Iguanodontia]] | [[Kategoria:Iguanodontia]] | ||
+ | [[Kategoria:Iguanodontia bazalne]] | ||
[[Kategoria:Azja]] | [[Kategoria:Azja]] | ||
[[Kategoria:Uzbekistan]] | [[Kategoria:Uzbekistan]] |
Aktualna wersja na dzień 10:14, 16 sty 2024
Autor: | Szymon Jagusztyn |
Korekta: | Paweł Konarzewski |
Levnesovia (lewnesowia) | |
---|---|
Długość | ok. 6 m |
Masa | ok. 1 t |
Dieta | roślinożerny |
Miejsce | Uzbekistan, dystrykt Navoi Viloyat |
Czas |
92-90 Ma |
Systematyka | Dinosauria |
Zdjęci czaszki holotypu Levnesovia. Źródło: Sues i Averianov, 2009 | |
Mapa znalezisk | |
Wczytywanie mapy…
|
Wstęp
Lewnesowia to rodzaj kredowego hadrozauroida odnalezionego na terenach pustyni Kyzył-kum w Uzbekistanie. Został opisany w 2009 roku przez Suesa i Averianova.
Etymologia
Nazwa rodzajowa Levnesovia honoruje Lwa Nessowa, radzieckiego badacza mezozoicznych kręgowców. Epitet gatunkowy transoxiana odnosi się do starożytnej krainy, leżącej za rzeką Amu-Darią.
Materiał kopalny
Holotyp USNM 538191 to niekompletna czaszka składająca się z obszaru zaoczodołowego i mózgoczaszki. Materiał przypisany to niekompletne czaszki i izolowane ich części oraz elementy pozaczaszkowe. Okazy lewnesowii znajdują się w muzeach w USA i Rosji.
Anatomia
Lewnesowia miała niewielki grzebień, przedłużony chrząstką na kości ciemieniowej. Charakterystyczny dla tego hadrozauryda był pionowy wyrostek korakoidalny. Zęby były łopatowe z ząbkami brzeżnymi, tworzące baterię zębową.
Klasyfikacja
Lewnesowia była jednym z najbardziej bazalnych przedstawicieli hadrozauroidów blisko spokrewnionym z baktrozaurem oraz prawdopodobnie gilmoreozaurem.
Paleoekologia
Lewnesowia żyła na terenie ujścia wielu rzek, które przecinając ląd tworzyły wyspy. Na tym terenie żyły pterozaury, żaby i salamandry, ssaki oraz prawdopodobnie przystosowane do wód słonawych plezjozaury, ryby, krokodylomorfy i rekiny. Wśród dinozaurów występowały ankylozaury jak Bissektipelta, wczesny ceratopsoid Turanoceratops, rebbachizauryd Dzharatitanis, nieokreślone szczątki tytanozaurów i terizinozaurów. Występowały również małe teropody: Caenagnathasia, Itemirus oraz ptaki enanthiornithidy. Na szczycie łańcucha pokarmowego stał Ulughbegsaurus i nieco mniejsza Timurlengia, dla których Levnesovia mogła być potencjalnym posiłkiem. Zobacz też:Turanoceratops#Środowisko życia
Spis gatunków
Levnesovia | Sues i Averianov, 2009 |
L. transoxiana | Sues i Averianov , 2009 |
Bibliografia
Chiarenza, A. A., Fabbri, M., Consorti, L., Muscioni, M., Evans, D. C., Cantalapiedra, J. L., & Fanti, F. (2021). "An Italian dinosaur Lagerstätte reveals the tempo and mode of hadrosauriform body size evolution". Scientific reports, 11(1), 1-15. doi:10.1038/s41598-021-02490-x.
Sues, H. D., & Averianov, A. (2009). "A new basal hadrosauroid dinosaur from the Late Cretaceous of Uzbekistan and the early radiation of duck-billed dinosaurs". Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences, 276(1667), 2549-2555. doi:10.1098/rspb.2009.0229