|
|
| (Nie pokazano 1 pośredniej wersji utworzonej przez tego samego użytkownika) |
| Linia 1: |
Linia 1: |
| − | {| class="wikitable" style="background-color:CornSilk"
| + | #PATRZ [[La Quinta]] |
| − | | Autor:
| |
| − | |-
| |
| − | | [[Szymon Jagusztyn]]
| |
| − | |}
| |
| − | </small>
| |
| − | {| class="wikitable" style="text-align:left" align="left"
| |
| − | ! colspan=2 | Formacja La Quinta
| |
| − | |-
| |
| − | ! '''Miąższość''':
| |
| − | | do 3400 m
| |
| − | |-
| |
| − | ! '''Wiek''':
| |
| − | |{{Występowanie|200.91|174.8}}<br>
| |
| − | ok. 200,9-174,8 [[Ma]]([[wczesna jura|wczesna]] i [[środkowa jura]], [[hettang]]- [[aalen]])
| |
| − | |-
| |
| − | ! '''Ówczesny klimat''':
| |
| − | | gorący z porą suchą i deszczową
| |
| − | |-
| |
| − | ! '''Kraj''':
| |
| − | | [[Wenezuela]] - Táchira
| |
| − | [[Kolumbia]] - Cezar
| |
| − | |-
| |
| − | | colspan=2 |[[Plik:La Quinta Formation near its type section the Venezuelan Andes.JPG|400px]]
| |
| − | <small>Odsłonięcie skał formacji w pobliżu La Grita Autor:Geochron</small>
| |
| − | |-
| |
| − | ! colspan=2 | Mapa pokazująca odnalezione skamieniałości dinozaurów
| |
| − | |-
| |
| − | | colspan=2 |
| |
| − | <display_points type="terrain" zoom="5">
| |
| − | La Grita, Wenezuela~La Grita~<small>•''[[Tachiraptor]] admirabilis''<br>•''[[Laquintasaura]] venezuelae''
| |
| − | Codazzi, Cesar, Kolumbia~Sierra de Perijá~<small>•''[[Perijasaurus]] lapaz''
| |
| − | </display_points>
| |
| − | |}
| |
| − | | |
| − | ==Wstęp==
| |
| − | Formacja La Quinta obejmuje osady wczesnej i środkowej jury w Andach Karaibskich, na terenie Wenezueli i Kolumbii.
| |
| − | ==Litologia==
| |
| − | Dominujący w tej formacji jest czerwony piaskowiec, przewarstwiony tufem dacytowym, który powstał z popiołu wulkanicznego powstałego w wyniku erupcji wulkanu, którego magma miała wysoką zawartość krzemionki. Rzadko występuje mułowiec i wapień, które powstawały w środowisku wodnym. Badanie stosunku ołowiu do uranu w cyrkonie wykazało, że najniższa warstwa ma 200,91+0,55 Ma, najwyższa ma maksymalnie 174,8 Ma.
| |
| − | | |
| − | ==Skamieniałości==
| |
| − | Do odkrytych skamieniałości należą: ryby, małżoraczki, rośliny i dinozaury. Wśród roślin odkryto paprociowe ''Dictyophyllum'', sagowce ''Dictyozamites'',
| |
| − | miłorzębowate ''Nilssonia'' oraz benetyty ''Ptilophyllum'' i ''Otozamites'')
| |
| − | ===[[Dinosauria]]===
| |
| − | {| class="wikitable sortable"
| |
| − | |-
| |
| − | ! Nazwa
| |
| − | !Materiał przypisany
| |
| − | !Numer okazu/okazów
| |
| − | ! Klasyfikacja
| |
| − | !Miejsce znalezienia
| |
| − | !Wiek
| |
| − | |-
| |
| − | | ''[[Laquintasaura|Laquintasaura venezuleae]]''
| |
| − | |kości kończyn, miednica, łopatka, czaszka, żebra i kręgi
| |
| − | | MBLUZ P.1396, MBLUZ P.5017, MBLUZ P.5018, MBLUZ P.5005
| |
| − | |[[Dinosauria]]: [[Ornithischia]]
| |
| − | |[[Wenezuela]], stan Táchira
| |
| − | |[[hettang]]
| |
| − | |-
| |
| − | | ''[[Tachiraptor|Tachiraptor admirabilis]]''
| |
| − | |kość piszczelowa i kulszowa
| |
| − | |IVIC-P-2867, IVIC-P-2868
| |
| − | |[[Theropoda]]: [[Neotheropoda]]
| |
| − | |[[Wenezuela]], stan Táchira
| |
| − | |[[hettang]]
| |
| − | |-
| |
| − | | ''[[Perijasaurus|Perijasaurus lapaz]]''
| |
| − | |kręg grzbietowy
| |
| − | |UCMP 37689
| |
| − | |[[Sauropoda]]: [[Eusauropoda]]
| |
| − | |[[Kolumbia]], departament Cezar
| |
| − | |[[toark]]- [[aalen]]
| |
| − | |}
| |
| − | </small>
| |
| − | ==Historia badań==
| |
| − | Pierwszego dinozaura z formacji odkryto w roku [[1943]] roku przez firmę Tropical Oil Company. Został on przekazany do Uniwersytetu Kalifornijkskiego w Berkeley, gdzie przeleżał kilkadziesiąt lat bez dokładniejszego zbadania. W latach osiemdziesiątych francuscy naukowcy w Wenezueli odkryli pierwsze kości dinozaurów, które opisali w [[1992]] jako [[Lesothosaurus]]. Równolegle Marcelo R. Sánchez-Villagra z zespołem odkryli więcej nagromadzeń kości, pomimo początkowego niepowodzenia i później skoordynowali powrót szczątków do Wenezueli, dokładnie do Muzeum Biologii Uniwersytetu w Zulii. We współpracy z Paulem Barrettem i Fernando Novasem znaleziska zostały opisane w [[2008]] r., aczkolwiek bez dokładniejszej identyfikacji. W [[2014]] opisano [[Laquintasaura|lakwintazaurę]] i [[Tachiraptor|tachiraptora]]. Te dwa gatunki okazało się bardzo pomocne w zrozumieniu wczesnej ewolucji dinozaurów. Na dodatek były one jednymi z pierwszych dinozaurów znalezionych na terenach równikowych. W [[2021]] roku dokonano opisu czaszki lakwintazaury z pomocą tomografii komputerowej, a w [[2022]] roku opisano okaz odkryty w czasie 2 wojny światowej i nazwano go [[Perijasaurus]].
| |
| − | ==Paleoekologia==
| |
| − | Środowisko La Quinta było równiną aluwialną, na której rosła niskopienna roślinność oraz gdzieniegdzie benetyty i sagowce. Występowały w niej następujące po sobie pora sucha i wilgotna, w czasie której rzeki tworzyły rozlewisko. W pobliżu znajdowały się wulkany związane zrozpadającą się Pangeą, przykrywały one regularnie region warstwami popiołu. Drobne lakwintazaury, które były najczęściej spotykanymi stworzeniami, prawdopodobnie żyły w stadach(zostały pogrzebane osadem w grupie) i jadły rośliny zielne. Badanie zębów wskazuje, że mogły żywić się również owadami. Na nie polował tachiraptor, 1,5 metrowy drapieżnik zamieszkujące te tereny. Sprawa ekosystemu w którym żył perijazaur jest znacznie bardziej zagadkowa.
| |
| − | [[Plik: tachi.png|thumb|300px|Środowisko formacji La Quina. Tachiraptor atakujący stado lakwinazaur. Autor: Maurílio Oliveira.]]
| |
| − | ===Bibliografia===
| |
| − | <small>
| |
| − | Barrett, Paul M.; Richard J. Butler; Roland Mundil; Torsten M. Scheyer; Randall B. Irmis, and Marcelo R. Sánchez-Villagra. 2014. A palaeoequatorial ornithischian and new constraints on early dinosaur diversification. Proceedings of the Royal Society B 281. 1–7.
| |
| − | | |
| − | Barrett, P. M., R. J. Butler, S. C. Moore-Fay, F. E. Novas, J. M. Moody, J. M. Clark, and M. R. Sänchez-Villagra. ‘Dinosaur Remains from the La Quinta Formation (Lower or Middle Jurassic) of the Venezuelan Andes’. Paläontologische Zeitschrift 82, no. 2 (2008): 163–177
| |
| − | | |
| − | Rincón, Aldo F.; Raad Pájaro, Daniel A.; Jiménez Velandia, Harold F.; Ezcurra, Martín D.; Wilson Mantilla, Jeffrey A. (2022). „Zauropod z dolnojurajskiej formacji La Quinta (Departament Cesar, Kolumbia) i początkowe zróżnicowanie eusauropodów na niskich szerokościach geograficznych”. Journal of kręgowców paleontologii. 42: e2077112. doi:10.1080/02724634.2021.2077112
| |
| − | | |
| − | Langer, Max C.; Rincón, Ascanio D.; Ramezani, Jahandar; Solórzano, Andrés; Rauhut, Oliver W.M. (8 October 2014). "New dinosaur (Theropoda, stem-Averostra) from the earliest Jurassic of the La Quinta formation, Venezuelan Andes". Royal Society Open Science. Royal Society. 1 (2): 140–184. doi:10.1098/rsos.140184
| |
| − | | |
| − | Herrera-Castillo, Carlos M.; Carrillo-Briceño, Jorge D.; Sánchez-Villagra, Marcelo R. (2021). "Non-invasive imaging reveals new cranial element of the basal ornithischian dinosaur Laquintasaura venezuelae, Early Jurassic of Venezuela". Anartia. 32: 53–60. doi:10.5281/zenodo.5571307
| |
| − | <small/>
| |
