Asiatyrannus: Różnice pomiędzy wersjami
m |
m (→Etymologia) |
||
| (Nie pokazano 1 pośredniej wersji utworzonej przez tego samego użytkownika) | |||
| Linia 29: | Linia 29: | ||
[[Tyrannosaurinae]] | [[Tyrannosaurinae]] | ||
| − | |grafika = Asiatyrannus | + | |grafika = Asiatyrannus xui.png |
| − | |podpis = Rekonstrukcja | + | |podpis = Rekonstrukcja przyżyciowa ''Asiatyrannus''. Autor: Ddinodan [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Asiatyrannus_xui.png] |
|PorównanieGrupa = | |PorównanieGrupa = | ||
|PorównanieDługość = | |PorównanieDługość = | ||
| Linia 36: | Linia 36: | ||
}} | }} | ||
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
| − | ''Asiatyrannus'' to [[rodzaj]] | + | ''Asiatyrannus'' to niewielki [[rodzaj]] [[Tyrannosaurinae|tyranozauryna]] żyjącego pod koniec ery mezozoicznej na terenie dzisiejszych Chin. Obok ''[[Alioramus|Alioramus sinensis]]'' jest to drugi znany przedstawiciel [[Tyrannosauridae]] z formacji [[Nanxiong]]. |
==Materiał kopalny== | ==Materiał kopalny== | ||
| − | [[Holotyp]] o numerze katalogowym ZMNH M30360 to niemalże kompletna czaszka, kręgi ogonowe oraz kości kończyn tylnych | + | [[Plik:Asiatyrannus (holotype).png|thumb|Rekonstrukcja szkieletu ''Asiatyrannus'' wraz z zaznaczeniem na żółto odnalezionych kości. Źródło: Zheng i in., 2024 [https://www.nature.com/articles/s41598-024-66278-5]]] |
| + | [[Holotyp]] o numerze katalogowym ZMNH M30360 to niemalże kompletna czaszka, kręgi ogonowe oraz kości kończyn tylnych należący do dorastającego osobnika mającego minimum 13 lat (zobacz rysunek obok). Szczątki zostały odnalezione w 2017 roku. | ||
==Budowa i paleobiologia== | ==Budowa i paleobiologia== | ||
| Linia 46: | Linia 47: | ||
Zheng i współautorzy (2024) zauważyli, że ''Asiatyrannus'' oraz ''[[Qianzhousaurus|Alioramus sinensis]]'' miały różne proporcje czaszki oraz rozmiary ciała. Sugeruje to, że obydwa dinozaury miały różne strategie żywieniowe i zajmowały inne nisze ekologiczne. | Zheng i współautorzy (2024) zauważyli, że ''Asiatyrannus'' oraz ''[[Qianzhousaurus|Alioramus sinensis]]'' miały różne proporcje czaszki oraz rozmiary ciała. Sugeruje to, że obydwa dinozaury miały różne strategie żywieniowe i zajmowały inne nisze ekologiczne. | ||
| + | |||
| + | ==Synonim ''[[Tarbosaurus]]''?== | ||
| + | Wątpliwości co do ważności ''Asiatyrannus'' ma włoski paleontolog Andrea Cau. Uważa, że dinozaur ten nie mógł mieć więcej niż 10 lat, a jego osobliwe cechy mogą wynikać z młodego wieku. Być może jest to dość duży [[tyranozauroid]] lub rosnący [[tyranozauryd]]. Zdaniem Cau należy porównać omawianego dinozaura z młodymi okazami ''[[Tarbosaurus]]'', aby ostatecznie stwierdzić czy w rzeczywistości ''Asiatyrannus'' reprezentuje odrębny [[takson]]. | ||
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
| − | Nazwa rodzajowa ''Asiatyrannus'' to zbitek słów ''Asia'' (w nawiązaniu do miejsca odnalezienia szczątków) oraz łacińskiego ''tyrannus'' (król). Epitet gatunkowy ''xui'' honoruje słynnego chińskiego paleontologa [[Xu Xing|Xu Xinga]]. | + | Nazwa rodzajowa ''Asiatyrannus'' to zbitek słów ''Asia'' (w nawiązaniu do miejsca odnalezienia szczątków) oraz łacińskiego ''tyrannus'' (król lub tyran). Epitet gatunkowy ''xui'' honoruje słynnego chińskiego paleontologa [[Xu Xing|Xu Xinga]]. |
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== | ||
| Linia 54: | Linia 58: | ||
| {{V|''Asiatyrannus''}} | | {{V|''Asiatyrannus''}} | ||
| {{Kpt|Zheng, Jin, Xie}} i {{Kpt|Du}}, [[2024]] | | {{Kpt|Zheng, Jin, Xie}} i {{Kpt|Du}}, [[2024]] | ||
| + | |?= ''[[Tarbosaurus]]'' | ||
|- | |- | ||
| {{V|''A. xui''}} | | {{V|''A. xui''}} | ||
| {{Kpt|Zheng, Jin, Xie}} i {{Kpt|Du}}, [[2024]] | | {{Kpt|Zheng, Jin, Xie}} i {{Kpt|Du}}, [[2024]] | ||
| + | |?= ''[[Tarbosaurus|Tarbosaurus bataar]]'' | ||
|} | |} | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
<small> | <small> | ||
| + | Cau, A. (2024 online) [https://www.facebook.com/share/p/JNzCiFXUvj13ZoHh/] | ||
| + | |||
Zheng, W., Jin, X., Xie, J., & Du, T. (2024). "The first deep-snouted tyrannosaur from Upper Cretaceous Ganzhou City of southeastern China". Scientific Reports. 14 (1). [[doi:10.1038/s41598-024-66278-5.]] | Zheng, W., Jin, X., Xie, J., & Du, T. (2024). "The first deep-snouted tyrannosaur from Upper Cretaceous Ganzhou City of southeastern China". Scientific Reports. 14 (1). [[doi:10.1038/s41598-024-66278-5.]] | ||
</small> | </small> | ||
Aktualna wersja na dzień 14:05, 15 sie 2024
| Autor: | Paweł Konarzewski |
| Asiatyrannus (azjatyranus) | |
|---|---|
| Długość | ok. 3,5-4 m |
| Dieta | mięsożerny |
| Miejsce | Chiny - Jiangxi |
| Czas |
ok. 67-66 Ma |
| Systematyka | Dinosauria |
 Rekonstrukcja przyżyciowa Asiatyrannus. Autor: Ddinodan [3] | |
Wstęp
Asiatyrannus to niewielki rodzaj tyranozauryna żyjącego pod koniec ery mezozoicznej na terenie dzisiejszych Chin. Obok Alioramus sinensis jest to drugi znany przedstawiciel Tyrannosauridae z formacji Nanxiong.
Materiał kopalny
.png)
Holotyp o numerze katalogowym ZMNH M30360 to niemalże kompletna czaszka, kręgi ogonowe oraz kości kończyn tylnych należący do dorastającego osobnika mającego minimum 13 lat (zobacz rysunek obok). Szczątki zostały odnalezione w 2017 roku.
Budowa i paleobiologia
.png)
Asiatyrannus był średniej wielkości tyranozaurydem mierzącym ok. 4 m długości. Od swoich kuzynów różnił się szczegółami budowy czaszki. Mierzyła ona 47,5 cm długości. Pysk Asiatyrannus był głębszy niż u Alioramus sinensis.
Zheng i współautorzy (2024) zauważyli, że Asiatyrannus oraz Alioramus sinensis miały różne proporcje czaszki oraz rozmiary ciała. Sugeruje to, że obydwa dinozaury miały różne strategie żywieniowe i zajmowały inne nisze ekologiczne.
Synonim Tarbosaurus?
Wątpliwości co do ważności Asiatyrannus ma włoski paleontolog Andrea Cau. Uważa, że dinozaur ten nie mógł mieć więcej niż 10 lat, a jego osobliwe cechy mogą wynikać z młodego wieku. Być może jest to dość duży tyranozauroid lub rosnący tyranozauryd. Zdaniem Cau należy porównać omawianego dinozaura z młodymi okazami Tarbosaurus, aby ostatecznie stwierdzić czy w rzeczywistości Asiatyrannus reprezentuje odrębny takson.
Etymologia
Nazwa rodzajowa Asiatyrannus to zbitek słów Asia (w nawiązaniu do miejsca odnalezienia szczątków) oraz łacińskiego tyrannus (król lub tyran). Epitet gatunkowy xui honoruje słynnego chińskiego paleontologa Xu Xinga.
Spis gatunków
| Asiatyrannus | Zheng, Jin, Xie i Du, 2024 | ?= Tarbosaurus |
| A. xui | Zheng, Jin, Xie i Du, 2024 | ?= Tarbosaurus bataar |
Bibliografia
Cau, A. (2024 online) [4]
Zheng, W., Jin, X., Xie, J., & Du, T. (2024). "The first deep-snouted tyrannosaur from Upper Cretaceous Ganzhou City of southeastern China". Scientific Reports. 14 (1). doi:10.1038/s41598-024-66278-5.
![[3]](https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Asiatyrannus_xui.png){kind=link}