Ceratonykus: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj
(Utworzył nową stronę „<small> {| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | Autor: | Korekta: |- | Tomasz Sokołowski Łukasz Czepiński | Maciej Ziegler [[Krzysztof L...”)
 
m
 
(Nie pokazano 8 wersji utworzonych przez 3 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
−
<small>
+
{{DISPLAYTITLE:''Ceratonykus''}}
 
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk"
 
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk"
 
| Autor:
 
| Autor:
Linia 10: Linia 10:
  
 
[[Marcin Szermański]]
 
[[Marcin Szermański]]
 +
 +
[[Kamil Kamiński]]
 
|}
 
|}
 
</small>
 
</small>
Linia 19: Linia 21:
 
|-
 
|-
 
! '''Długość''':
 
! '''Długość''':
−
| ? m
+
| 0,6-0,75 m
  
 
|-
 
|-
 
! '''Masa''':
 
! '''Masa''':
−
| ? kg
+
| 0,76-1 kg
  
 
|-
 
|-
Linia 29: Linia 31:
 
| [[Mongolia]] - Ajmak Południowogobijski
 
| [[Mongolia]] - Ajmak Południowogobijski
  
−
<small>([[formacja Baruungoyot]])</small>
+
<small>(formacja [[Baruungoyot]])</small>
 
|-
 
|-
 
! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
 
! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
−
| 85 Ma
+
| ok. 75-72 Ma
  
−
<small>późna [[kreda]] (wczesny [[santon]]?)</small>
+
<small>późna [[kreda]] (późny [[kampan]]?)</small>
 
|-
 
|-
 
! '''Systematyka'''
 
! '''Systematyka'''
Linia 53: Linia 55:
 
[[Parvicursorinae]]
 
[[Parvicursorinae]]
  
−
[[Mononykinae]]
+
[[Ceratonykini]]
 
|-
 
|-
 
| colspan=2 |[[Plik:Ceratonykus.jpg|400px|]]
 
| colspan=2 |[[Plik:Ceratonykus.jpg|400px|]]
−
<small>Rekonstrukcja ceratonyka. Autor: Arthur Weasley [http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Ceratonykus_BW.jpg/500px-Ceratonykus_BW.jpg]</small>
+
<small>Rekonstrukcja ceratonyka. Autor: Nobu Tamura [http://spinops.blogspot.com/]</small>
 
|}
 
|}
  
 
==Wstęp==
 
==Wstęp==
−
''Ceratonykus'' to [[rodzaj]] alwarezzauryda, który żył podczas późnej kredy na terenach obecnej południowej Mongolii.
+
''Ceratonykus'' to [[rodzaj]] alwarezzauryda, który żył podczas późnej kredy na terenach obecnej południowej Mongolii. Wg Averianova i Lopatina (2022) może on być synonimem ''[[Parvicursor]]''.
  
 
==Etymologia==
 
==Etymologia==
Linia 69: Linia 71:
  
 
==Budowa==
 
==Budowa==
−
Od innych alwarezzaurydów różni się wieloma cechami, włączając w to krótką kość udową, długie kości stępu i śródstopia oraz znacznie zredukowaną trzecią kość śródstopia. Odlew wnętrza czaszki nowego taksonu ukazuje duże, akustyczne bulwy, wewnętrzne położenie płatów wzrokowych w śródmózgowiu i brak pionowej krzywizny na ścianie mózgowej. Wskazuje to, że jego mózg nie przypominał w tak dużym stopniu ptasiego, jak sugerowały to wcześniejsze badania. Podważają także pozycję taksonomiczną alwarezzaurydów wśród teropodów.
+
Od innych alwarezzaurydów ''Ceratonykus'' różni się wieloma cechami, włączając w to krótką i silnie wygiętą kość udową, długie kości stępu i śródstopia oraz znacznie zredukowaną trzecią kość śródstopia. Czaszka charakteryzowała się stosunkowo długim rejonem przedoczodołowym i wydłużonymi kośćmi czołowymi. Odlew wnętrza czaszki ceratonyka ukazuje duże guzki słuchowe (ang. ''acoustic tubercle''), wewnętrzne położenie płatów wzrokowych w śródmózgowiu i brak pionowej krzywizny na ścianie mózgowej. Wskazuje to, że jego mózg nie przypominał w tak dużym stopniu ptasiego, jak sugerowały to wcześniejsze badania. Autorzy opisu podważali też pozycję taksonomiczną alwarezzaurydów wśród teropodów, jednak obecnie taki pogląd nie znajduje uznania.
−
 
 
−
==Diagnoza==
 
−
Ceratonyka charakteryzują: opistoceliczne kręgi przedsakralne; pazur kończyny przedniej dłuższy niż paliczek przedpazurowy; biodrowy wyrostek zapanewkowy ukierunkowany podpoziomo; stosunkowo niewielki wyrostek łonowy; duży, bocznie rozwinięty wyrostek kulszowy; kość biodrowa z dobrze rozwiniętym wyrostkiem nadpanewkowym; kość łonowa ciasno połączona z kością kulszową; większe, lekko przekształcone krętarze, połączone w jeden grzebień; pomniejszony dalszy fragment kości strzałkowej; trzecia kość śródstopia proksymalnie klinowata.
 
  
 
==Spis gatunków==
 
==Spis gatunków==
 
{| class="wikitable"
 
{| class="wikitable"
 
! ''Ceratonykus''
 
! ''Ceratonykus''
−
| [[Alifanov]] i [[Barsbold]], [[2009]]
+
| {{Kpt|[[Vladimir Alifanov|Alifanov]]}} i {{Kpt|[[Rinchen Barsbold|Barsbold]]}}, [[2009]]
 
|-
 
|-
 
! ''C. oculatus''
 
! ''C. oculatus''
−
| [[Alifanov]] i [[Barsbold]], [[2009]]
+
| {{Kpt|Alifanov}} i {{Kpt|Barsbold}}, 2009
 
|}
 
|}
  
 
==Bibliografia==
 
==Bibliografia==
−
<small>
+
<small>Agnolin, F.L., Powell, J.E., Novas, F.E. & Kundrát, M. (2012) "New alvarezsaurid (Dinosauria, Theropoda) from uppermost Cretaceous of north-western Patagonia with associated eggs" Cretaceous Research, [[doi: 10.1016/j.cretres.2011.11.014]]
−
</small>
+
 
 +
Alifanov, V.R. & Barsbold, R. (2009) "Ceratonykus oculatus gen. et sp. nov., a New Dinosaur (?Theropoda, Alvarezsauria) from the Late Cretaceous of Mongolia" Paleontological Journal, 43(1), 94–106.
 +
 
 +
Alifanov, V.R. & Saveliev, S.V. (2011) "Brain Structure and Neurobiology of Alvarezsaurians (Dinosauria), Exemplified by Ceratonykus oculatus (Parvicursoridae) from the Late Cretaceous of Mongolia" Paleontological Journal, 45(2), 183-190. [[doi: 10.1134/S0031030111020031]]
 +
 
 +
Averianov, A.O. & Lopatin, A.V. (2022). "A re-appraisal of Parvicursor remotus from the Late Cretaceous of Mongolia: implications for the phylogeny and taxonomy of alvarezsaurid theropod dinosaurs." Journal of Systematic Palaeontology. [[DOI: 10.1080/14772019.2021.2013965]]
 +
 
 +
Molina-Pérez, R. & Larramendi, A. (2020) "Dinosaur Facts and Figures: The Theropods and Other Dinosauriformes" wyd. Princeton University Press.
 +
 
 +
Mortimer, online: [http://home.comcast.net/~eoraptor/Ornithomimosauria.htm#Ceratonykusoculatus]</small>
  
 
[[Kategoria:Dinosauria]]
 
[[Kategoria:Dinosauria]]
Linia 97: Linia 105:
 
[[Kategoria:Mezozoik]]
 
[[Kategoria:Mezozoik]]
 
[[Kategoria:Kreda]]
 
[[Kategoria:Kreda]]
−
[[Kategoria:Santon]]
+
[[Kategoria:Kampan]]

Aktualna wersja na dzień 12:37, 13 maj 2022

Autor: Korekta:
Tomasz Sokołowski

Łukasz Czepiński

Maciej Ziegler

Krzysztof Lichota

Marcin Szermański

Kamil Kamiński

Ceratonykus (ceratonyk)
Długość: 0,6-0,75 m
Masa: 0,76-1 kg
Miejsce występowania: Mongolia - Ajmak Południowogobijski

(formacja Baruungoyot)

Czas występowania ok. 75-72 Ma

późna kreda (późny kampan?)

Systematyka Dinosauria

Saurischia

Theropoda

Tetanurae

Coelurosauria

Alvarezsauroidea

Alvarezsauridae

Parvicursorinae

Ceratonykini

Ceratonykus.jpg

Rekonstrukcja ceratonyka. Autor: Nobu Tamura [1]

Wstęp

Ceratonykus to rodzaj alwarezzauryda, który żył podczas późnej kredy na terenach obecnej południowej Mongolii. Wg Averianova i Lopatina (2022) może on być synonimem Parvicursor.

Etymologia

Nazwa rodzajowa oznacza "rogowy pazur" (z greki ceratinus = rogowy, onyx = pazur). Epitet gatunkowy nawiązuje do stosunkowo dużych oczu zwierzęcia.

Materiał kopalny

Holotyp o numerze MPC 100/124 odkryty w wczesnosantońskich osadach formacji Baruungoyot składa się z: niekompletnej czaszki z niekompletną żuchwą, kilku kręgów szyjnych i ogonowych, mostka, prawej i lewej kości kruczej, fragmentu prawej kości ramiennej, paliczków, fragmentarycznej kości biodrowej i kompletnych kończyn tylnych.

Budowa

Od innych alwarezzaurydów Ceratonykus różni się wieloma cechami, włączając w to krótką i silnie wygiętą kość udową, długie kości stępu i śródstopia oraz znacznie zredukowaną trzecią kość śródstopia. Czaszka charakteryzowała się stosunkowo długim rejonem przedoczodołowym i wydłużonymi kośćmi czołowymi. Odlew wnętrza czaszki ceratonyka ukazuje duże guzki słuchowe (ang. acoustic tubercle), wewnętrzne położenie płatów wzrokowych w śródmózgowiu i brak pionowej krzywizny na ścianie mózgowej. Wskazuje to, że jego mózg nie przypominał w tak dużym stopniu ptasiego, jak sugerowały to wcześniejsze badania. Autorzy opisu podważali też pozycję taksonomiczną alwarezzaurydów wśród teropodów, jednak obecnie taki pogląd nie znajduje uznania.

Spis gatunków

Ceratonykus Alifanov i Barsbold, 2009
C. oculatus Alifanov i Barsbold, 2009

Bibliografia

Agnolin, F.L., Powell, J.E., Novas, F.E. & Kundrát, M. (2012) "New alvarezsaurid (Dinosauria, Theropoda) from uppermost Cretaceous of north-western Patagonia with associated eggs" Cretaceous Research, doi: 10.1016/j.cretres.2011.11.014

Alifanov, V.R. & Barsbold, R. (2009) "Ceratonykus oculatus gen. et sp. nov., a New Dinosaur (?Theropoda, Alvarezsauria) from the Late Cretaceous of Mongolia" Paleontological Journal, 43(1), 94–106.

Alifanov, V.R. & Saveliev, S.V. (2011) "Brain Structure and Neurobiology of Alvarezsaurians (Dinosauria), Exemplified by Ceratonykus oculatus (Parvicursoridae) from the Late Cretaceous of Mongolia" Paleontological Journal, 45(2), 183-190. doi: 10.1134/S0031030111020031

Averianov, A.O. & Lopatin, A.V. (2022). "A re-appraisal of Parvicursor remotus from the Late Cretaceous of Mongolia: implications for the phylogeny and taxonomy of alvarezsaurid theropod dinosaurs." Journal of Systematic Palaeontology. DOI: 10.1080/14772019.2021.2013965

Molina-Pérez, R. & Larramendi, A. (2020) "Dinosaur Facts and Figures: The Theropods and Other Dinosauriformes" wyd. Princeton University Press.

Mortimer, online: [2]

Źródło: „https://encyklopedia.dinozaury.com/index.php?title=Ceratonykus&oldid=26707”