Juratyrant: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj
m (kategorie)
m
 
(Nie pokazano 10 wersji utworzonych przez 2 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 +
Do sprawdzenia.
 +
 
<small>
 
<small>
 
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk"
 
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk"
 
| Autor:
 
| Autor:
 +
| Korekta:
 
|-
 
|-
 
| [[Maciej Ziegler]]
 
| [[Maciej Ziegler]]
 +
| [[Marcin Szermański]]
 
|}
 
|}
 
</small>
 
</small>
Linia 17: Linia 21:
 
|-
 
|-
 
! '''Masa''':
 
! '''Masa''':
−
| ok. 500 kg
+
| ok. 500<ref>Paul, G.S. (2010) "The Princeton Field Guide to Dinosaurs" wyd. Princeton University - Princeton i Oxford.</ref>-650<ref>Zanno, L.E. & Makovicky, P.J. (2013) "Neovenatorid theropods are apex predators in the Late Cretaceous of North America" Nature Communications, 4, 2827. [[doi:10.1038/ncomms3827]]</ref> kg
  
 
|-
 
|-
Linia 26: Linia 30:
 
|-
 
|-
 
! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
 
! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
−
| 153-147 Ma
+
| późna [[jura]] (wczesny [[tyton]])
  
−
<small>późna [[jura]] ([[kimeryd]] - [[tyton]])</small>
+
ok. 152-147 Ma
 
|-
 
|-
 
! '''Systematyka'''
 
! '''Systematyka'''
Linia 42: Linia 46:
  
 
[[Tyrannosauroidea]]
 
[[Tyrannosauroidea]]
 +
 +
?<ref>M.in. Brusatte i Benson, 2013</ref> [[Proceratosauridae]]<ref>Loewen, M.A., Irmis, R.B., Sertich, J.J.W., Currie, P.J. & Sampson, S.D. (2013) "Tyrant Dinosaur Evolution Tracks the Rise and Fall of Late Cretaceous Oceans" PLoS ONE 8(11), e79420. [[doi:10.1371/journal.pone.0079420]]</ref>
 
|-
 
|-
−
| colspan=2 |[[Plik:Stokesosaurus.JPG|400px|]]
+
| colspan=2 |[[Plik:Stokesosaurus_langhami_remains_01.png|400px|]]
−
<small>[[Holotyp]] ''J. langhami'' (z Benson, 2008) [http://4.bp.blogspot.com/_6fVePgcYTJc/SOTG5OVZ96I/AAAAAAAAA9c/2yfFPbz4CAk/s400/Stokesosaurus+langhami.JPG]</small>
+
<small>[[Holotyp]] ''J. langhami''. Odnalezione kości na czarno. Autor: "Conty" [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Stokesosaurus_langhami_remains_01.png].</small>
 
|}
 
|}
  
 
==Wstęp==
 
==Wstęp==
−
''Stokesosaurus'' to [[rodzaj]] tyranozauroida, który żył w późnej jurze, około 151-147 milionów lat temu (w tytonie) na terenie obecnej Wielkiej Brytanii.  
+
''Juratyrant'' to [[rodzaj]] tyranozauroida, który żył w późnej jurze, około 151-147 milionów lat temu (w tytonie) na terenie obecnej Wielkiej Brytanii.  
  
 
==Etymologia==
 
==Etymologia==
−
''Jura'' odnosi się do jurajskiego wieku taksonu a ''tyrant'' to zanglizowana wersja greckiego ''tyrannos'' i łacińskiego ''tyrannus'', co odnosi się do potocznego określania [[tyranozauroid]]ów jako "jaszczurów-tyranów" (co jest bazowane na etymologii ''[[Tyrannosaurus]] rex'').
+
''Jura'' odnosi się do jurajskiego wieku taksonu a ''tyrant'' to zanglizowana wersja greckiego ''tyrannos'' i łacińskiego ''tyrannus'', co odnosi się do potocznego określania [[tyranozauroid]]ów jako "jaszczurów-tyranów" (co jest bazowane na etymologii ''[[Tyrannosaurus]] rex''). Nazwa gatunkowa honoruje odkrywcę - Petera Langhama z Bridport.
  
 
==Materiał kopalny==
 
==Materiał kopalny==
Linia 60: Linia 66:
  
 
==Historia badań==
 
==Historia badań==
−
W [[2008]] roku opisano go jako drugi [[gatunek]] [[stokesosaurus|stokesozaura]], na podstawie niekompletnego szkieletu pozaczaszkowego odnalezionego w późnojurajskich (wczesny [[tyton]], ok. 151-147 Ma) osadach z Dorset w Anglii. W [[2012]] roku przeniesiono go do nowego [[rodzaju]].
+
W [[2008]] roku opisano go jako drugi [[gatunek]] [[stokesosaurus|stokesozaura]]<ref>[http://www.dinozaury.com/2008/10/28/stokesosaurus-langhami-nowy-gatunek-poznojurajskiego-tyranozauroida/ Zob. doniesienie na Dinozaury.com!: Ziegler, M. "''Stokesosaurus langhami'' – nowy gatunek późnojurajskiego tyranozauroida". ''Dinozaury.com!'', 28 X 2008]</ref>, na podstawie niekompletnego szkieletu pozaczaszkowego odnalezionego w późnojurajskich (wczesny [[tyton]], ok. 151-147 Ma) osadach z Dorset w Anglii. W [[2012]] roku przeniesiono go do nowego [[rodzaj]]u.
  
 
==Paleobiogeografia==
 
==Paleobiogeografia==
−
Odkrycie ''J. langhami'' jest dowodem na to, że w późnej jurze małe i średniej wielkości tyranozauroidy żyły na terenie nie tylko Azji (''[[Guanlong]]'') i Ameryki Północnej (''Stokesosaurus clevelandi''), ale także w Europie. Obecność tyranozauroidów w osadach datowanych na [[tyton]] w Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych oraz brak szczątków tyranozauroidów w równych wiekiem skałach afrykańskich pozwala przypuszczać, że między Europą a Ameryką Północną istniało połączenie lądowe, które nie obejmowało jednak Afryki.
+
Odkrycie ''J. langhami'' i ''[[Aviatyrannis]]'' jest dowodem na to, że w późnej jurze małe i średniej wielkości tyranozauroidy żyły na terenie nie tylko Azji (''[[Guanlong]]'') i Ameryki Północnej (''[[Stokesosaurus]]''), ale także w Europie. Obecność tyranozauroidów w osadach datowanych na [[tyton]] w Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych oraz brak szczątków tyranozauroidów w równych wiekiem skałach afrykańskich pozwala przypuszczać, że między Europą a Ameryką Północną istniało połączenie lądowe, które nie obejmowało Afryki.
  
 
==Spis gatunków==
 
==Spis gatunków==
 
{| class="wikitable"
 
{| class="wikitable"
 
! ''Juratyrant''
 
! ''Juratyrant''
−
| [[Brusatte]] i [[Benson]], [[2012]]
+
| {{Kpt|[[Stephen Brusatte|Brusatte]] i [[Roger Benson|Benson]]}}, [[2013]]
 
|-
 
|-
 
! ''J. langhami''
 
! ''J. langhami''
−
| ([[Benson]], [[2008]]) [[Brusatte]] i [[Benson]], [[2012]]
+
| {{Kpt|([[Roger Benson|Benson]]}}, [[2008]]) {{Kpt|[[Stephen Brusatte|Brusatte]] i [[Roger Benson|Benson]]}}, [[2013]]
 
|-
 
|-
 
|= ''[[Stokesosaurus]] langhami''
 
|= ''[[Stokesosaurus]] langhami''
−
| [[Benson]], [[2008]]
+
| {{Kpt|[[Roger Benson|Benson]]}}, [[2008]]
 
|}
 
|}
  
Linia 80: Linia 86:
 
<small>Benson, R.B.J. (2008) "New information on Stokesosaurus, a tyrannosauroid (Dinosauria: Theropoda) from North America and the United Kingdom" Journal of Vertebrate Paleontology, 28, 732-750.
 
<small>Benson, R.B.J. (2008) "New information on Stokesosaurus, a tyrannosauroid (Dinosauria: Theropoda) from North America and the United Kingdom" Journal of Vertebrate Paleontology, 28, 732-750.
  
−
Brusatte, S.L. & Benson, R.B.J. (2012) "The systematics of Late Jurassic tyrannosauroids (Dinosauria: Theropoda) from Europe and North America" Acta Palaeontologica Polonica. doi: 10.4202/app.2011.0141
+
Brusatte, S.L. & Benson, R.B.J. (2013) "The systematics of Late Jurassic tyrannosauroids (Dinosauria: Theropoda) from Europe and North America" Acta Palaeontologica Polonica, 58(1), 47-54. [[doi:10.4202/app.2011.0141]]</small>
  
−
Paul, G.S. (2010) "The Princeton Field Guide to Dinosaurs" wyd. Princeton University - Princeton i Oxford.</small>
+
<small><references/></small>
  
 
[[Kategoria:Dinosauria]]
 
[[Kategoria:Dinosauria]]
Linia 95: Linia 101:
 
[[Kategoria:Jura]]
 
[[Kategoria:Jura]]
 
[[Kategoria:Tyton]]
 
[[Kategoria:Tyton]]
 +
[[Kategoria:Do sprawdzenia]]

Aktualna wersja na dzień 23:14, 31 mar 2024

Do sprawdzenia.

Autor: Korekta:
Maciej Ziegler Marcin Szermański

Juratyrant (juratyran)
Długość: ok. 5 m
Masa: ok. 500[1]-650[2] kg
Miejsce występowania: Wielka Brytania

(ił kimerydzki = Kimmeridge Clay)

Czas występowania późna jura (wczesny tyton)

ok. 152-147 Ma

Systematyka Dinosauria

Saurischia

Theropoda

Tetanurae

Coelurosauria

Tyrannosauroidea

?[3] Proceratosauridae[4]

Stokesosaurus langhami remains 01.png

Holotyp J. langhami. Odnalezione kości na czarno. Autor: "Conty" [1].

Wstęp

Juratyrant to rodzaj tyranozauroida, który żył w późnej jurze, około 151-147 milionów lat temu (w tytonie) na terenie obecnej Wielkiej Brytanii.

Etymologia

Jura odnosi się do jurajskiego wieku taksonu a tyrant to zanglizowana wersja greckiego tyrannos i łacińskiego tyrannus, co odnosi się do potocznego określania tyranozauroidów jako "jaszczurów-tyranów" (co jest bazowane na etymologii Tyrannosaurus rex). Nazwa gatunkowa honoruje odkrywcę - Petera Langhama z Bridport.

Materiał kopalny

Wśród znalezionego materiału (holotyp OUMNH J.3311-1 do J.3311-30) są kości miednicy, górne części kończyn tylnych oraz kręgi (głównie grzbietowe tylne, krzyżowe i ogonowe przednie) - zob. rys.

Rozmiary

Juratyrant langhami jest największym jurajskim tyranozauroidem (mierzył ok. 5 m) i drugim obok Guanlong znanym z dobrego materiału kopalnego - pozostali jurajscy przedstawiciele tej grupy teropodów znani są wyłącznie z izolowanych szczątków.

Historia badań

W 2008 roku opisano go jako drugi gatunek stokesozaura[5], na podstawie niekompletnego szkieletu pozaczaszkowego odnalezionego w późnojurajskich (wczesny tyton, ok. 151-147 Ma) osadach z Dorset w Anglii. W 2012 roku przeniesiono go do nowego rodzaju.

Paleobiogeografia

Odkrycie J. langhami i Aviatyrannis jest dowodem na to, że w późnej jurze małe i średniej wielkości tyranozauroidy żyły na terenie nie tylko Azji (Guanlong) i Ameryki Północnej (Stokesosaurus), ale także w Europie. Obecność tyranozauroidów w osadach datowanych na tyton w Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych oraz brak szczątków tyranozauroidów w równych wiekiem skałach afrykańskich pozwala przypuszczać, że między Europą a Ameryką Północną istniało połączenie lądowe, które nie obejmowało Afryki.

Spis gatunków

Juratyrant Brusatte i Benson, 2013
J. langhami (Benson, 2008) Brusatte i Benson, 2013
= Stokesosaurus langhami Benson, 2008

Bibliografia

Benson, R.B.J. (2008) "New information on Stokesosaurus, a tyrannosauroid (Dinosauria: Theropoda) from North America and the United Kingdom" Journal of Vertebrate Paleontology, 28, 732-750.

Brusatte, S.L. & Benson, R.B.J. (2013) "The systematics of Late Jurassic tyrannosauroids (Dinosauria: Theropoda) from Europe and North America" Acta Palaeontologica Polonica, 58(1), 47-54. doi:10.4202/app.2011.0141

  1. ↑ Paul, G.S. (2010) "The Princeton Field Guide to Dinosaurs" wyd. Princeton University - Princeton i Oxford.
  2. ↑ Zanno, L.E. & Makovicky, P.J. (2013) "Neovenatorid theropods are apex predators in the Late Cretaceous of North America" Nature Communications, 4, 2827. doi:10.1038/ncomms3827
  3. ↑ M.in. Brusatte i Benson, 2013
  4. ↑ Loewen, M.A., Irmis, R.B., Sertich, J.J.W., Currie, P.J. & Sampson, S.D. (2013) "Tyrant Dinosaur Evolution Tracks the Rise and Fall of Late Cretaceous Oceans" PLoS ONE 8(11), e79420. doi:10.1371/journal.pone.0079420
  5. ↑ Zob. doniesienie na Dinozaury.com!: Ziegler, M. "Stokesosaurus langhami – nowy gatunek późnojurajskiego tyranozauroida". Dinozaury.com!, 28 X 2008
Źródło: „https://encyklopedia.dinozaury.com/index.php?title=Juratyrant&oldid=32438”