|
|
Linia 1: |
Linia 1: |
− | <small>
| + | #REDIRECT [[Tyrannosaurus]] |
− | {| class="wikitable" style="background-color:CornSilk"
| |
− | | Autor:
| |
− | | Korekta:
| |
− | |-
| |
− | | [[Maciej Ziegler]]
| |
− | | [[Mateusz Tałanda]]
| |
− | |}
| |
− | </small>
| |
− | | |
− | ----
| |
− | | |
− | {| class="wikitable" style="text-align:left" align="left"
| |
− | ! colspan=2 | ''Dinotyrannus'' (dinotyran)
| |
− | |-
| |
− | ! '''Długość''':
| |
− | | 10 m (osobnik niedorosły)
| |
− | | |
− | |-
| |
− | ! '''Masa''':
| |
− | | 4-6 ton (osobnik niedorosły)
| |
− | | |
− | |-
| |
− | ! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''':
| |
− | | [[USA]] - stan Montana
| |
− | | |
− | <small>([[formacja Hell Creek]])</small>
| |
− | |-
| |
− | ! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
| |
− | | 68-65 Ma
| |
− | | |
− | <small>późna [[kreda]] (późny [[mastrycht]])</small>
| |
− | |-
| |
− | ! '''Systematyka'''
| |
− | | [[Dinosauria]]
| |
− | | |
− | [[Saurischia]]
| |
− | | |
− | [[Theropoda]]
| |
− | | |
− | [[Neotheropoda]]
| |
− | | |
− | [[Tetanurae]]
| |
− | | |
− | [[Avetheropoda]]
| |
− | | |
− | [[Coelurosauria]]
| |
− | | |
− | [[Tyrannosauroidea]]
| |
− | | |
− | [[Tyrannosauridae]]
| |
− | | |
− | [[Tyrannosaurinae]]
| |
− | |-
| |
− | | colspan=2 |[[Plik:Dinotyrannus.jpg|400px|]]
| |
− | <small>Na dole czaszka dinotyrana; na górze - czaszka ''[[Stygivenator]]'' - również
| |
− | | |
− | młodego tyranozaura. [http://www.dinohunter.info/html/art.htm]</small>
| |
− | |}
| |
− | | |
− | ==Wstęp==
| |
− | [[Rodzaj]] ''Dinotyrannus'' jest ciekawym przykładem jak drobne różnice w budowie szkieletu mogą wprowadzić paleontologów w błąd. Prawie na pewno jest to niedorosły osobnik ''[[Tyrannosaurus]] rex''.
| |
− | | |
− | ==Historia taksonomii==
| |
− | Szkielet znaleziono w [[1957]] roku w Hell Creek i uznano za młodego ''[[Tyrannosaurus]] rex''. Został opisany przez [[Molnar]]a w roku [[1980]] jako osobnik ''[[Albertosaurus]] lancensis'' (obecnie ''[[Nanotyrannus]]''). W roku [[1988]] [[Paul]] uznał znalezisko za [[holotyp]] nowego gatunku - ''[[Albertosaurus]]'' "megagracilis". [[Olshevsky]] w [[1995]] roku stworzył nawet dla niego nowy [[rodzaj]] - ''Dinotyrannus'', którego uznał za [[tyranozauryn]]a bliskiego [[rodzaj]]om ''[[Nanotyrannus]]'' (prawdopodobnie kolejnemu młodemu tyranozaurowi, chociaż w jego przypadku pozostają jeszcze wątpliwości) i ''[[Tyrannosaurus]]''.
| |
− | | |
− | W [[2000]] roku [[Rauhut]] uznał ''[[Albertosaurus]]'' "megagracilis" za ''[[nomen nudum]]'' (nadający się do ponownego opisania), ponieważ [[Paul]] go nie zilustrował, zacytował nieprawidłowe odnośniki i nie dokonał formalnej diagnozy. Tak więc oficjalnym autorem nazwy [[takson]]u jest [[Olshevsky]]. [[Carr]] i [[Williamson]] w [[2000]] roku uznali dinotyrana za niedorosłego ''T. rex'', co zostało potwierdzone przez nich w [[2004]] roku. Obecnie powszechnie uznawane są wnioski wyciągnięte przez tych ostatnich.
| |
− | | |
− | ==Materiał kopalny==
| |
− | [[Holotyp]] (LACM 23845) to fragmentaryczny szkielet, składają się na niego:
| |
− | | |
− | - elementy czaszki - częściowe kości nosowe, kości szczękowe, prawa kość łzowa, kości przedczołowe, czołowe, część kości ciemieniowej, kość nadpotyliczna, płytki koło kości lemieszowej, części kości kwadrato-jarzmowych, część prawej kości zębowej, niekompletne kości kątowe i części kości zębowej poprzedzające kość stawową, prawie kompletna prawa kość kątowa górna i częściowy lewej.
| |
− | | |
− | - kości kończyn: lewa kość łokciowa, II kość śródstopia, pazur, częściowa kość udowa i piszczelowa, kompletna prawa kość strzałkowa, kość skokowa, prawe kości śródstopia (II i III), 1 I paliczek.
| |
− | | |
− | ==Etymologia==
| |
− | ''Dinotyrannus'' znaczy "straszny tyran".
| |
− | | |
− | ==Spis gatunków==
| |
− | {| class="wikitable"
| |
− | | ''Dinotyrannus''
| |
− | |
| |
− | | = ''[[Tyrannosaurus]]''
| |
− | |-
| |
− | | ''D. megagracilis''
| |
− | | [[Olshevsky]] ''vide'' [[Olshevsky]], [[Ford]] i [[Yamamoto]], [[1995]]
| |
− | | = ''[[Tyrannosaurus]] rex''
| |
− | |-
| |
− | | = ''[[Albertosaurus]]'' "megagracilis"
| |
− | | ([[Paul]], [[1988]])
| |
− | | ''[[nomen nudum]]''
| |
− | |}
| |
− | | |
− | ==Bibliografia==
| |
− | <small>
| |
− | Carr T. D. & Williamson T. E. (2004). "Diversity of late Maastrichtian Tyrannosauridae (Dinosauria: Theropoda) from western North America." Zoological Journal of the Linnean Society 142:479-523.
| |
− | </small>
| |
− | | |
− | [[Kategoria:Dinosauria]]
| |
− | [[Kategoria:Saurischia]]
| |
− | [[Kategoria:Theropoda]]
| |
− | [[Kategoria:Tetanurae]]
| |
− | [[Kategoria:Coelurosauria]]
| |
− | [[Kategoria:Tyrannosauroidea]]
| |
− | [[Kategoria:Ameryka Północna]]
| |
− | [[Kategoria:USA]]
| |
− | [[Kategoria:Mezozoik]]
| |
− | [[Kategoria:Kreda]]
| |
− | [[Kategoria:Mastrycht]]
| |
− | [[Kategoria:Do usunięcia]]
| |