Liaoningosaurus

Autor:

Maciej Ziegler Sebastian Oziemski

---

Liaoningosaurus (liaoningozaur)
Długość:	>34-50 cm (?młody osobnik)
Masa:	>(kilka) kg (?młody osobnik)
Miejsce występowania:	Chiny - prowincja Liaoning (formacja Yixian - warstwy Dawangzhangzi)
Czas występowania	136-118 Ma wczesna kreda (prawdopodobnie apt)
Systematyka	Dinosauria Ornithischia Thyreophora Ankylosauria Ankylosauridae / ? Nodosauridae
Autor: Jakub Kowalski [1]
Mapa znalezisk:
Wczytywanie mapy… {"minzoom":false,"maxzoom":false,"mappingservice":"leaflet","width":"auto","height":"350px","centre":false,"title":"","label":"","icon":"","visitedicon":"","lines":[],"polygons":[],"circles":[],"rectangles":[],"wmsoverlay":false,"copycoords":false,"static":false,"zoom":4,"defzoom":14,"layers":["OpenStreetMap"],"overlaylayers":[],"resizable":false,"enablefullscreen":false,"scrollwheelzoom":true,"markercluster":false,"clustermaxzoom":20,"clusterzoomonclick":true,"clustermaxradius":80,"clusterspiderfy":true,"geojson":"","locations":[],"imageoverlays":null}

Wstęp

Liaoningosaurus to niezwykły dinozaur z grupy ankylozaurów, którego szczątki odnaleziono w osadach formacji Yixian w Wangjiagou (Chiny), datowanych na wczesną kredę, prawdopodobnie apt (ok. 122 Ma). Badania opublikowane w 2016 roku sugerują, że liaoningozaur był miniaturowym rybożernym ankylozaurem, który mógł być przystosowany do ziemnowodnego trybu życia. Byłby to pierwszy drapieżny dinozaur ptasiomiedniczny.

Materiał kopalny

Holotyp tego być może rybożernego zwierzęcia (IVPP V12560) to prawie kompletny szkielet należący osobnika młodego. Za życia dinozaur miał 34-50 cm długości (zależnie od szacowanej długości ogona - por. odnalezione szczątki i rekonstrukcje). Jest on niewątpliwie najmniejszym odnalezionym ankylozaurem. Dla młodych osobników, takich jak ten odnaleziony, zagrożeniem były na pewno drapieżne dromeozaurydy odnalezione w tych samych osadach, takie jak Tianyuraptor. Dorosłe pewnie już się ich obawiały.

Materiał przypisany to 3 prawie kompletne osobniki o numerach katalogowych CYGYB 208, CYGYB 237 i XHPM-1206, u którego stwierdzono obecność szczątków ryb i gada wewnątrz klatki piersiowej, interpretowane jako zawartość żołądka.

Anatomia

Liaoningosaurus różni się od wszystkich innych ankylozaurów zachowaniem zewnętrznego okna żuchwowego i być może też okna przedoczodołowego. Inną unikalną cechą jest obecność dużej brzusznej płyty pancerza z półmilimetrowymi, sześciokątnymi i rombowymi płytkami. Autorzy badań z 2016 roku sugerują, że pancerz na brzuchu mógł być przystosowaniem do ziemnowodnego trybu życia, chroniącym zwierzę przed atakiem z głębi zbiornika wodnego. Jego stopy były dwukrotnie dłuższe niż dłonie, a na każdej z kończyn znajdowały się ostre pazury. Cechy anatomiczne, które początkowo sugerowały młodociany wiek znajdowanych osobników (brak skostnienia między łukami neuralnymi a trzonami kręgów oraz brak połączenia między kręgami krzyżowymi i kością biodrową) mogły być kolejnymi adaptacjami do ziemnowodnego trybu życia. Specyficznie zbudowane zęby służyłyby do łapania zdobyczy.

Pozycja systematyczna

Analiza kladystyczna Xu, Wanga i You (2001) ujawniła, że Liaoningosaurus był bazalnym przedstawicielem Nodosauridae. Pewne cechy ogona i kończyn zbliżają go jednak do ankylozaurydów. Vickaryous, Maryańska i Weishampel (2004) uznali go za Ankylosauria incertae sedis. Xu i Norell (2006) wspominają, że może chodzić o bardziej bazalnego ankylozaura. Obszerna analiza Thompsona i in. (2011) wykazała, że poza Minmi to najbardziej bazalny znany ankylozauryd. Również Arbour i Currie (2015) uważają go za ankylozauryda.

Etymologia

Nazwa rodzajowa tego dinozaura oznacza "jaszczur z Liaoning" - od prowincji, gdzie go odnaleziono. Epitet gatunkowy oznacza "paradoksalny" i odnosi się do niespodziewanych cech jego budowy.

Spis gatunków

Liaoningosaurus	Xu, Wang i You, 2001
L. paradoxus	Xu, Wang i You, 2001

Bibliografia

Arbour, V.M. & Currie, P.J. (2015) Systematics, phylogeny and palaeobiogeography of the ankylosaurid dinosaurs. Journal of Systematic Palaeontology. DOI:10.1080/14772019.2015.1059985

Ji, Q., Wu, X., Cheng, Y., Ten, F., Wang, X., & Ji, Y. (2016) Fish hunting ankylosaurs (Dinosauria, Ornithischia) from the Cretaceous of China Journal of Geology 40: 183-190 DOI: 10.3969/j.issn.1674-3636.2016.02.183

Thompson, R.S., Parish, J.C., Maidment, S.C.R. & Barrett, P.M. (2011) "Phylogeny of the ankylosaurian dinosaurs (Ornithischia: Thyreophora)" Journal of Systematic Palaeontology. DOI:10.1080/14772019.2011.569091

Xu, X., Wang, X.-L. & You, H.-L. (2001) "A juvenile ankylosaur from China" Naturwissenschaften, 88(7), 297-300. doi: 10.1007/s001140100233

Xu, X. & Norell, M.A. (2006) "Non-Avian dinosaur fossils from the Lower Cretaceous Jehol Group of western Liaoning, China" Geological Journal, 41: 419-437.

Vickaryous, M.K., Maryańska, T. & Weishampel, D.B. (2004) "Ankylosauria" [w:] Weishampel, D.B., Dodson, P. & Osmólska, H. (red.) "The Dinosauria" Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press, 363–392.