Koreanosaurus: Różnice pomiędzy wersjami
m (ryc.) |
|||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{DISPLAYTITLE:''Koreanosaurus''}} | {{DISPLAYTITLE:''Koreanosaurus''}} | ||
| − | + | {{Opis | |
| − | { | + | |Autor = [[Jakub Starzyński]] |
| − | | Autor | + | |Korekta = [[Marcin Szermański]], [[Maciej Ziegler]], [[Paweł Konarzewski]] |
| − | + | |nazwa =''Koreanosaurus'' (koreanozaur) | |
| − | + | |długość = | |
| − | + | |wysokość = | |
| − | + | |masa = | |
| − | |[[Marcin Szermański]] | + | |dieta = roślinożerny |
| − | [[Maciej Ziegler]] | + | |miejsce = [[Korea Południowa]] - prowincja Chollanam-do |
| − | | | + | |czas = {{Występowanie|81|80.5}} |
| − | + | ok. 81 [[Ma]]<ref>Kim, J. K., Kwon, Y. E., Lee, S. G., Kim, C. Y., Kim, J. G., Huh, M., ... & Kim, Y. J. (2017). "Correlative microscopy of the constituents of a dinosaur rib fossil and hosting mudstone: Implications on diagenesis and fossil preservation". PLOS One, 12(10), e0186600. [[doi:10.1371/journal.pone.0186600]]</ref> | |
| − | + | <br> | |
| − | + | <small>[[późna kreda]] ([[kampan]])</small> | |
| − | + | |systematyka = | |
| − | + | [[Dinosauria]] | |
| − | |||
| − | | | ||
| − | |||
| − | | | ||
| − | |||
| − | | | ||
| − | |||
| − | | | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | | [[Korea Południowa]] | ||
| − | | | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | <small> | ||
| − | | | ||
| − | |||
| − | |||
[[Ornithischia]] | [[Ornithischia]] | ||
| − | [[ | + | [[Neornithischia]] /?? [[Ornithopoda]] |
| − | |||
| − | [[ | ||
| − | [[ | + | [[Thescelosauridae]] |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| + | [[Orodrominae]] | ||
| + | |grafika = Koreanosaurus boseongensis holotype.tif | ||
| + | |podpis = [[Holotyp]] koreanozaura. Źródło: Kim i in., 2017 [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Koreanosaurus_boseongensis_holotype.tif] | ||
| + | |PorównanieGrupa = | ||
| + | |PorównanieDługość = | ||
| + | |mapa = | ||
| + | }} | ||
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
| − | ''Koreanosaurus'' | + | ''Koreanosaurus'' to nieduży [[bazalny]] [[Ornithischia|dinozaur ptasiomiednicznym]], którego skamieniałe szczątki odnaleziono na terenie obecnej Korei Południowej. |
==Materiał kopalny== | ==Materiał kopalny== | ||
| + | [[Plik:Skeletal diagram of Koreanosaurus boseongensis.jpg|thumb|Rekonstrukcja szkieletu ''Koreanosaurus''. Autorzy: PARK Jin-Young & SON Minyoung [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Skeletal_diagram_of_Koreanosaurus_boseongensis.jpg]]] | ||
[[Holotyp]] KDRC-BB2 - zachowane pięć kręgów szyjnych, siedem kręgów grzbietowych, siedemnaście żeber, niemal kompletnymi obiema łopatkami, kośćmi kruczymi - połączonymi w kości łopatkowo-krucze - i mostkiem, część lewej kości ramiennej, niekompletną prawa kość ramieniowa, część lewej kości łokciowej i lewej kości promieniowej. | [[Holotyp]] KDRC-BB2 - zachowane pięć kręgów szyjnych, siedem kręgów grzbietowych, siedemnaście żeber, niemal kompletnymi obiema łopatkami, kośćmi kruczymi - połączonymi w kości łopatkowo-krucze - i mostkiem, część lewej kości ramiennej, niekompletną prawa kość ramieniowa, część lewej kości łokciowej i lewej kości promieniowej. | ||
[[Paratyp]] KDRC-BB3 - niekompletna kość krzyżowa, część lewej kości biodrowej i lewej kości kulszowej, kompletna lewa kość udowa, piszczelowa i strzałkowa oraz niekompletny lewy stęp i śródstopie. | [[Paratyp]] KDRC-BB3 - niekompletna kość krzyżowa, część lewej kości biodrowej i lewej kości kulszowej, kompletna lewa kość udowa, piszczelowa i strzałkowa oraz niekompletny lewy stęp i śródstopie. | ||
| + | |||
| + | Materiał przypisany KDRC-BB1 - niekompletna prawa kość udowa, proksymalna część lewej kości piszczelowej oraz jeden kręg ogonowy. | ||
[[Holotyp]] i [[paratyp]] były od siebie oddalone zaledwie o 2 m i możliwe jest, że kości należały do tego samego osobnika. Koreanozaur to pierwszy tak bardzo kompletny dinozaur z Korei Południowej. | [[Holotyp]] i [[paratyp]] były od siebie oddalone zaledwie o 2 m i możliwe jest, że kości należały do tego samego osobnika. Koreanozaur to pierwszy tak bardzo kompletny dinozaur z Korei Południowej. | ||
| − | == | + | ==Budowa== |
| − | + | ''Koreanosaurus'' różnił się od swoich kuzynów budową ciała. Miał on dość długą szyję, w której przednie kręgi były wydłużone. Chatakteryzował się masywnymi przednimi kończynami. Sądząc, że okaz [[holotyp]]owy i [[paratyp]]owy należy do jednego osobnika to koreanozaur miałby estremalnie rozwiniętą obręcz barkowową z kości ramiennymi, jednocześnie k. ramienna i k. łokciowa były dłuższe niż kość udowa. Kość krucza i łopatka były ze sobą jak u ''[[Orodromeus]]''. Ich ogólna budowa wskazuje, że był przystosowany do kopania nor w ziemi. Kość udowa, piszczelowa i strzałkowa były proporcjonalnie krótkie, a głowa kości udowej tworzy z trzonem kąt rozwarty około 135°. Podczas kopania mógł on szeroko roztawiać tylne kończyny podobnie jak dzisiejsze ssaki kopiące. W odróżnieniu od innych przedstawicieli Thescelosauridae, koreanozaur był czworonożny (Huh i in., 2011). | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
==Pozycja systematyczna== | ==Pozycja systematyczna== | ||
| − | Wg autorów jego opisu był jednym z najbardziej bazalnych ornitopodów. Sugerują oni także bliskie pokrewieństwo z północnoamerykańskimi ornitopodami, takimi jak: ''[[Orodromeus]]'', ''[[Oryctodromeus]]'' i ''[[Zephyrosaurus]]''. | + | Wg autorów jego opisu był jednym z najbardziej bazalnych ornitopodów. Sugerują oni także bliskie pokrewieństwo z północnoamerykańskimi prawdopodobnymi ornitopodami, takimi jak: ''[[Orodromeus]]'', ''[[Oryctodromeus]]'' i ''[[Zephyrosaurus]]''. W 2012 roku Han i wspólnicy uznali, że koreanozaur należy do [[kladu]] [[Jeholosauridae]], zaś Clint Boyd (2015) oraz Herne i in. (2019) do [[Parksosauridae]] (obecnie Parksosauridae jest synonimem [[Thescelosauridae]] [Madzia i in., 2021]). |
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
| Linia 87: | Linia 53: | ||
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
| − | + | |{{V| ''Koreanosaurus''}} | |
| {{Kpt|[[Huh Min|Huh]], [[Lee Daegil|Lee]], [[Kim Jungkyun|Kim]], [[Lim Jongdeock|Lim]]}} i {{Kpt|[[Pascal Godefroit|Godefroit]]}}, [[2011]] | | {{Kpt|[[Huh Min|Huh]], [[Lee Daegil|Lee]], [[Kim Jungkyun|Kim]], [[Lim Jongdeock|Lim]]}} i {{Kpt|[[Pascal Godefroit|Godefroit]]}}, [[2011]] | ||
|- | |- | ||
| − | + | |{{V|''K. boseongensis''}} | |
| {{Kpt|Huh, Lee, Kim, Lim}} i {{Kpt|Godefroit}}, 2011 | | {{Kpt|Huh, Lee, Kim, Lim}} i {{Kpt|Godefroit}}, 2011 | ||
|} | |} | ||
| Linia 96: | Linia 62: | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
<small> | <small> | ||
| − | + | Boyd, C. A. (2015). "The systematic relationships and biogeographic history of ornithischian dinosaurs". PeerJ, 3, e1523. [[doi:10.7717/peerj.1523]] | |
| − | </small> | + | |
| + | Han, F. L., Barrett, P. M., Butler, R. J., & Xu, X. (2012). "Postcranial anatomy of Jeholosaurus shangyuanensis (Dinosauria, Ornithischia) from the Lower Cretaceous Yixian Formation of China". Journal of Vertebrate Paleontology, 32(6), 1370-1395. [[doi:10.1080/02724634.2012.694385]] | ||
| + | |||
| + | Herne, M. C., Nair, J. P., Evans, A. R., & Tait, A. M. (2019). "New small-bodied ornithopods (Dinosauria, Neornithischia) from the early cretaceous wonthaggi formation (Strzelecki Group) of the Australian-Antarctic rift system, with revision of Qantassaurus intrepidus Rich and Vickers-Rich, 1999". Journal of Paleontology, 93(3), 543-584. [[doi:10.1017/jpa.2018.95]] | ||
| + | |||
| + | Huh, M., Lee, D.-G., Kim, J.-K., Lim, J.-D., Godefroit, P. (2011). "A new basal ornithopod dinosaur from the Upper Cretaceous of South Korea". Neues Jahrbuch für Geologie und Paläontologie - Abhandlungen. 259 (1), ss. 1-24 [[doi:10.1127/0077-7749/2010/0102]] | ||
| + | |||
| + | Madzia, D., Arbour, V. M., Boyd, C. A., Farke, A. A., Cruzado-Caballero, P., & Evans, D. C. (2021). "The phylogenetic nomenclature of ornithischian dinosaurs". PeerJ, 9, e12362. [[doi:10.7717/peerj.12362]] | ||
| + | <references/></small> | ||
[[Kategoria:Dinosauria]] | [[Kategoria:Dinosauria]] | ||
[[Kategoria:Ornithischia]] | [[Kategoria:Ornithischia]] | ||
| − | [[Kategoria: | + | [[Kategoria:Ornithischia bazalne]] |
| − | |||
[[Kategoria:Azja]] | [[Kategoria:Azja]] | ||
[[Kategoria:Korea Południowa]] | [[Kategoria:Korea Południowa]] | ||
[[Kategoria:Mezozoik]] | [[Kategoria:Mezozoik]] | ||
[[Kategoria:Kreda]] | [[Kategoria:Kreda]] | ||
| − | |||
[[Kategoria:Kampan]] | [[Kategoria:Kampan]] | ||
Wersja z 11:58, 12 lis 2023
| Autor: | Jakub Starzyński |
| Korekta: | Marcin Szermański, Maciej Ziegler, Paweł Konarzewski |
| Koreanosaurus (koreanozaur) | |
|---|---|
| Dieta | roślinożerny |
| Miejsce | Korea Południowa - prowincja Chollanam-do |
| Czas |
ok. 81 Ma[1]
|
| Systematyka | Dinosauria |
 Holotyp koreanozaura. Źródło: Kim i in., 2017 [2] | |
Wstęp
Koreanosaurus to nieduży bazalny dinozaur ptasiomiednicznym, którego skamieniałe szczątki odnaleziono na terenie obecnej Korei Południowej.
Materiał kopalny
Holotyp KDRC-BB2 - zachowane pięć kręgów szyjnych, siedem kręgów grzbietowych, siedemnaście żeber, niemal kompletnymi obiema łopatkami, kośćmi kruczymi - połączonymi w kości łopatkowo-krucze - i mostkiem, część lewej kości ramiennej, niekompletną prawa kość ramieniowa, część lewej kości łokciowej i lewej kości promieniowej.
Paratyp KDRC-BB3 - niekompletna kość krzyżowa, część lewej kości biodrowej i lewej kości kulszowej, kompletna lewa kość udowa, piszczelowa i strzałkowa oraz niekompletny lewy stęp i śródstopie.
Materiał przypisany KDRC-BB1 - niekompletna prawa kość udowa, proksymalna część lewej kości piszczelowej oraz jeden kręg ogonowy.
Holotyp i paratyp były od siebie oddalone zaledwie o 2 m i możliwe jest, że kości należały do tego samego osobnika. Koreanozaur to pierwszy tak bardzo kompletny dinozaur z Korei Południowej.
Budowa
Koreanosaurus różnił się od swoich kuzynów budową ciała. Miał on dość długą szyję, w której przednie kręgi były wydłużone. Chatakteryzował się masywnymi przednimi kończynami. Sądząc, że okaz holotypowy i paratypowy należy do jednego osobnika to koreanozaur miałby estremalnie rozwiniętą obręcz barkowową z kości ramiennymi, jednocześnie k. ramienna i k. łokciowa były dłuższe niż kość udowa. Kość krucza i łopatka były ze sobą jak u Orodromeus. Ich ogólna budowa wskazuje, że był przystosowany do kopania nor w ziemi. Kość udowa, piszczelowa i strzałkowa były proporcjonalnie krótkie, a głowa kości udowej tworzy z trzonem kąt rozwarty około 135°. Podczas kopania mógł on szeroko roztawiać tylne kończyny podobnie jak dzisiejsze ssaki kopiące. W odróżnieniu od innych przedstawicieli Thescelosauridae, koreanozaur był czworonożny (Huh i in., 2011).
Pozycja systematyczna
Wg autorów jego opisu był jednym z najbardziej bazalnych ornitopodów. Sugerują oni także bliskie pokrewieństwo z północnoamerykańskimi prawdopodobnymi ornitopodami, takimi jak: Orodromeus, Oryctodromeus i Zephyrosaurus. W 2012 roku Han i wspólnicy uznali, że koreanozaur należy do kladu Jeholosauridae, zaś Clint Boyd (2015) oraz Herne i in. (2019) do Parksosauridae (obecnie Parksosauridae jest synonimem Thescelosauridae [Madzia i in., 2021]).
Etymologia
Nazwa rodzajowa Koreanosaurus (Korea (a dokładniej Korea Południowa - kraj, w którym odnaleziono jego skamieniałości) + łac. saurus ("jaszczur")) można przetłumaczyć na "jaszczur z Korei". Epitet gatunkowy boseongensis pochodzi od nazwy koreańskiego powiatu - Boseong - tam znaleziono holotyp. Wcześniej nazwa "Koreanosaurus" była nieoficjalnym określeniem dla pewnego teropoda.
Spis gatunków
| Koreanosaurus | Huh, Lee, Kim, Lim i Godefroit, 2011 |
| K. boseongensis | Huh, Lee, Kim, Lim i Godefroit, 2011 |
Bibliografia
Boyd, C. A. (2015). "The systematic relationships and biogeographic history of ornithischian dinosaurs". PeerJ, 3, e1523. doi:10.7717/peerj.1523
Han, F. L., Barrett, P. M., Butler, R. J., & Xu, X. (2012). "Postcranial anatomy of Jeholosaurus shangyuanensis (Dinosauria, Ornithischia) from the Lower Cretaceous Yixian Formation of China". Journal of Vertebrate Paleontology, 32(6), 1370-1395. doi:10.1080/02724634.2012.694385
Herne, M. C., Nair, J. P., Evans, A. R., & Tait, A. M. (2019). "New small-bodied ornithopods (Dinosauria, Neornithischia) from the early cretaceous wonthaggi formation (Strzelecki Group) of the Australian-Antarctic rift system, with revision of Qantassaurus intrepidus Rich and Vickers-Rich, 1999". Journal of Paleontology, 93(3), 543-584. doi:10.1017/jpa.2018.95
Huh, M., Lee, D.-G., Kim, J.-K., Lim, J.-D., Godefroit, P. (2011). "A new basal ornithopod dinosaur from the Upper Cretaceous of South Korea". Neues Jahrbuch für Geologie und Paläontologie - Abhandlungen. 259 (1), ss. 1-24 doi:10.1127/0077-7749/2010/0102
Madzia, D., Arbour, V. M., Boyd, C. A., Farke, A. A., Cruzado-Caballero, P., & Evans, D. C. (2021). "The phylogenetic nomenclature of ornithischian dinosaurs". PeerJ, 9, e12362. doi:10.7717/peerj.12362
- ↑ Kim, J. K., Kwon, Y. E., Lee, S. G., Kim, C. Y., Kim, J. G., Huh, M., ... & Kim, Y. J. (2017). "Correlative microscopy of the constituents of a dinosaur rib fossil and hosting mudstone: Implications on diagenesis and fossil preservation". PLOS One, 12(10), e0186600. doi:10.1371/journal.pone.0186600
![[1]](https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Skeletal_diagram_of_Koreanosaurus_boseongensis.jpg){kind=link}