Platypelta: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj
m (Historia taksonu)
m
Linia 16: Linia 16:
 
|-
 
|-
 
! '''Długość''':
 
! '''Długość''':
| 5,5-7 m
+
| >6 m
  
 
|-
 
|-
Linia 29: Linia 29:
 
|-
 
|-
 
! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
 
! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
| ok. 77-75,8 [[Ma]]
+
| ok. 77-76,5 [[Ma]]
  
 
<small>[[późna kreda]] ([[kampan]])</small>
 
<small>[[późna kreda]] ([[kampan]])</small>
Linia 62: Linia 62:
  
 
==Etymologia==
 
==Etymologia==
Nazwa ''Platypelta'' pochodzi od greckich słów ''platys'' („szeroki”) oraz ''pelte'' („tarcza”), w nawiązaniu do szerokich osteoderm tego zwierzęcia.  
+
Nazwa ''Platypelta'' pochodzi od greckiego słowa ''platy'' („szeroki”) oraz łacińskiego ''pelta'' („tarcza”), w nawiązaniu do szerokich osteoderm tego zwierzęcia. Epitet gatunkowy honoruje Waltera Coombsa, jednego z pionierów badań ankylozaurów.  
  
 
==Historia taksonu==
 
==Historia taksonu==
Linia 68: Linia 68:
  
 
==Budowa==
 
==Budowa==
''Platypelta'' pod względem budowy nie odbiegała zbytnio od innych przedstawicieli swojej rodziny. Był to masywny, poruszający się czworonożnie opancerzony roślinożerca o niskim, szerokim ciele, z kostną maczugą na ogonie. Pancerz platypelty składał się z dużych, pomarszczonych osteodermów o niskich kilach. Od euoplocefala i reszty krewniaków różniła się szczegółami budowy czaszki, miednicy, kończyn i pancerza (Penkalski, 2018).  
+
''Platypelta'' pod względem budowy nie odbiegała zbytnio od innych przedstawicieli swojej rodziny. Był to masywny, poruszający się czworonożnie opancerzony roślinożerca o niskim, szerokim ciele, z kostną maczugą na ogonie. Pancerz platypelty składał się z dużych (>25 cm), pomarszczonych osteodermów o niskich, ostrych kilach. Niektóre z nich miały spiczaste końce. Od euoplocefala i reszty krewniaków różniła się szczegółami budowy czaszki, miednicy i pancerza, a także łukowatymi pazurami stóp (Penkalski, 2018).  
 
[[Plik:Euoplocephalus_tutus_pelvis.jpg|300px|thumb|right|Miednica holotypu. Autor zdjęcia: Ryan Somma. [https://en.wikipedia.org/wiki/Platypelta#/media/File:Euoplocephalus_tutus_pelvis.jpg].]]
 
[[Plik:Euoplocephalus_tutus_pelvis.jpg|300px|thumb|right|Miednica holotypu. Autor zdjęcia: Ryan Somma. [https://en.wikipedia.org/wiki/Platypelta#/media/File:Euoplocephalus_tutus_pelvis.jpg].]]
  
Linia 89: Linia 89:
 
Penkalski, P., Blows, W.T. (2013). "''Scolosaurus cutleri'' (Ornithischia: Ankylosauria) from the Upper Cretaceous Dinosaur Park Formation of Alberta, Canada". Canadian Journal of Earth Sciences. 50: 130110052638009. [[doi:10.1139/cjes-2012-0098]].
 
Penkalski, P., Blows, W.T. (2013). "''Scolosaurus cutleri'' (Ornithischia: Ankylosauria) from the Upper Cretaceous Dinosaur Park Formation of Alberta, Canada". Canadian Journal of Earth Sciences. 50: 130110052638009. [[doi:10.1139/cjes-2012-0098]].
  
Penkalski, P. (2018). "Revised systematics of the armoured dinosaur ''Euoplocephalus'' and its allies". Neues Jahrbuch für Geologie und Paläontologie - Abhandlungen. 287 (3): 261–306. [[doi:10.1127/njgpa/2018/0717]]. (abstrakt). </small>
+
Penkalski, P. (2018). "Revised systematics of the armoured dinosaur ''Euoplocephalus'' and its allies". Neues Jahrbuch für Geologie und Paläontologie - Abhandlungen. 287 (3): 261–306. [[doi:10.1127/njgpa/2018/0717]]. </small>
  
 
[[Kategoria:Dinosauria]]
 
[[Kategoria:Dinosauria]]

Wersja z 18:55, 26 sie 2018

Autor: Korekta:
Kamil Kamiński


Platypelta (platypelta)
Długość: >6 m
Masa: 2-2,7 t
Miejsce występowania: Kanada – Alberta

(formacja Dinosaur Park)

Czas występowania ok. 77-76,5 Ma

późna kreda (kampan)

Systematyka Dinosauria

Ornithischia

Thyreophora

Ankylosauria

Ankylosauridae

Ankylosaurinae

Euplocephalus size comparison with human.png

Rekonstrukcja spokrewnionego Euoplocephalus.

Autor: Dinosaur Zoo. [2]

Wstęp

Platypelta to duży ankylozaur z późnej kredy Ameryki Północnej. Dawniej jego szczątki zaliczano do rodzaju Euoplocephalus, lecz w 2018 r. ustanowiono dla niego osobny rodzaj.

Materiał kopalny

Holotyp (AMNH 5337) to czaszka, lewa część żuchwy, kręg szyjny, jedenaście kręgów grzbietowych, kości ramieniowe, k. łopatkowo-krucza, miednica i osteodermy.

Materiał przypisany obejmuje następujące okazy: AMNH 5403 (czaszka z żuchwą, cztery kręgi szyjne, łopatka, kończyny przednie, dwa pierwsze kostne półpierścienie chroniące szyję, fragmentaryczny ogon z maczugą), CMN 8876 (czaszka), ROM 788 (maczuga ogonowa) i ROM 813 (częściowy szkielet pozaczaszkowy z osteodermami i odciskami skóry) (Arbour i Curre, 2013).

Etymologia

Nazwa Platypelta pochodzi od greckiego słowa platy („szeroki”) oraz łacińskiego pelta („tarcza”), w nawiązaniu do szerokich osteoderm tego zwierzęcia. Epitet gatunkowy honoruje Waltera Coombsa, jednego z pionierów badań ankylozaurów.

Historia taksonu

Większość okazów, które Penkalski (2018) zaliczył do utworzonego przez siebie rodzaju Platypelta, wcześniej klasyfikowano jako przedstawicieli Euoplocephalus. Arbour i Currie uznali za należącego do euoplocefala wszystkie wymienione wyżej osobniki oprócz ROM 788 i ROM 813. Te dwa ostatnie zaklasyfikowali jako nierozpoznane ankylozaurydy. Penkalski i Blows (2013) stwierdzili, że AMNH 5404, AMNH 5405 i ROM 1930 różnią się od pozostałych okazów należących do Euoplocephalus i zasugerowali ich przypisanie do Scolosaurus. Arbour i Currie podtrzymali swoje zdanie w kolejnej publikacji (2015). Jednak w 2018 r. Penkalski dokonał oficjalnego utworzenia nowego rodzaju Platypelta.

Budowa

Platypelta pod względem budowy nie odbiegała zbytnio od innych przedstawicieli swojej rodziny. Był to masywny, poruszający się czworonożnie opancerzony roślinożerca o niskim, szerokim ciele, z kostną maczugą na ogonie. Pancerz platypelty składał się z dużych (>25 cm), pomarszczonych osteodermów o niskich, ostrych kilach. Niektóre z nich miały spiczaste końce. Od euoplocefala i reszty krewniaków różniła się szczegółami budowy czaszki, miednicy i pancerza, a także łukowatymi pazurami stóp (Penkalski, 2018).

Miednica holotypu. Autor zdjęcia: Ryan Somma. [1].

Spis gatunków

Platypelta Penkalski, 2018
P. coombsi Penkalski, 2018

Bibliografia

Arbour, V.M. & Currie, P.J. (2013) Euoplocephalus tutus and the Diversity of Ankylosaurid Dinosaurs in the Late Cretaceous of Alberta, Canada, and Montana, USA. PLOS ONE 8(5): e62421. doi:10.1371/journal.pone.0062421

Arbour, V.M. & Currie, P.J. (2015) Systematics, phylogeny and palaeobiogeography of the ankylosaurid dinosaurs. Journal of Systematic Palaeontology. doi:10.1080/14772019.2015.1059985

Penkalski, P., Blows, W.T. (2013). "Scolosaurus cutleri (Ornithischia: Ankylosauria) from the Upper Cretaceous Dinosaur Park Formation of Alberta, Canada". Canadian Journal of Earth Sciences. 50: 130110052638009. doi:10.1139/cjes-2012-0098.

Penkalski, P. (2018). "Revised systematics of the armoured dinosaur Euoplocephalus and its allies". Neues Jahrbuch für Geologie und Paläontologie - Abhandlungen. 287 (3): 261–306. doi:10.1127/njgpa/2018/0717.