Pawpawsaurus: Różnice pomiędzy wersjami
m (Zastępowanie tekstu - "
" na "") |
(uzupełnienia) |
||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
| − | |||
{{DISPLAYTITLE:''Pawpawsaurus''}} | {{DISPLAYTITLE:''Pawpawsaurus''}} | ||
| − | + | {{Opis | |
| − | { | + | |Autor = [[Tomasz Sokołowski]], [[Marcin Szermański]] |
| − | | Autor | + | |Korekta = [[Maciej Ziegler]], [[Paweł Konarzewski]] |
| − | + | |nazwa = ''Pawpawsaurus'' (pawpawzaur) | |
| − | + | |długość = 4,5 m (??) | |
| − | + | |masa = | |
| − | [[Marcin Szermański]] | + | |wysokość = |
| − | | [[Maciej Ziegler]] | + | |dieta = roślinożerny |
| − | | | + | |miejsce = [[USA]] - Teksas |
| − | |||
| − | |||
| − | - | ||
| − | + | <small>(dolne osady [[formacja|formacji]] [[Weno]])</small> | |
| − | + | |czas = {{Występowanie|105|101}} | |
| − | + | ok. 105-101 [[Ma]]<br> | |
| − | + | <small>[[wczesna kreda]] ([[alb]])</small> | |
| − | + | |systematyka = [[Dinosauria]] | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | <small>([[formacja]] [[ | ||
| − | |- | ||
| − | |||
| − | |||
| − | | | ||
| − | |||
| − | |||
[[Ornithischia]] | [[Ornithischia]] | ||
| Linia 44: | Linia 23: | ||
[[Nodosauridae]] | [[Nodosauridae]] | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| + | [[Nodosaurinae]] | ||
| + | |||
| + | [[Struthiosaurini]] | ||
| + | |grafika = PawpawsaurusMM1.jpg | ||
| + | |podpis = Zrekonstruowana czaszka ''Pawpawsaurus''. Fot. Levi B. Martinez-Reza [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:PawpawsaurusMM1.jpg] | ||
| + | |PorównanieGrupa = | ||
| + | |PorównanieDługość = | ||
| + | |mapa = | ||
| + | }} | ||
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
''Pawpawsaurus'' to [[rodzaj]] prymitywnego nodozauryda, który żył we [[wczesna kreda|wczesnej kredzie]] (późny [[alb]]) na obszarze obecnych [[USA|Stanów Zjednoczonych]]. | ''Pawpawsaurus'' to [[rodzaj]] prymitywnego nodozauryda, który żył we [[wczesna kreda|wczesnej kredzie]] (późny [[alb]]) na obszarze obecnych [[USA|Stanów Zjednoczonych]]. | ||
| − | ==Materiał kopalny i | + | ==Materiał kopalny i lokalizacja== |
| − | + | [[Holotyp]] o numerze katalogowym FWMSH93B.00026 (dawniej SMU 73203) to czaszka, którą odkrył Cameron Campbell w 1992 roku. Lee ([[1996]]) informuje również o innych skamieniałościach - elementów pozaczaszkowych i szczątkach młodego nodozauryda, ale nie wiadomo, czy należą do pawpawzaura (np. Vickaryous i in. ([[2004]]) uznają tylko czaszkę). | |
| + | |||
| + | Lee (1996) początkowo uznał, iż szczątki opisywanego dinozaura pochodzą z [[formacja|formacji]] [[Paw Paw]]. Jednakże Gale i współpracownicy (2021) zauważyli, że w rzeczywistości [[holotyp]] ''Pawpawsaurus'' spoczywał w dolnych osadach formacji [[Weno]]. | ||
| − | ==Budowa== | + | ==Budowa i paleobiologia== |
| − | ''Pawpawsaurus'' jest jedynym dotąd odkrytym nodozaurydem, posiadającym duże kościste powieki, spotykane jedynie u ankylozaurów (Lee, [[1996]]). Wydaje się być bardziej prymitywny niż inne przedkampanowe nodozaurydy: ''[[Silvisaurus]] condrayi'' i ''[[Sauropelta]] edwardsi''. | + | [[Plik:Pawpawsaurus.PNG|thumb|Czaszka pawpawzaura. Źródło: Paulina-Carabajal i in., 2016 [https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0150845]]] |
| + | ''Pawpawsaurus'' jest jedynym dotąd odkrytym nodozaurydem, posiadającym duże kościste powieki, spotykane jedynie u ankylozaurów (Lee, [[1996]]). Czaszka mierzy 25 cm długości oraz 20 cm szerokości. Wydaje się być bardziej prymitywny niż inne przedkampanowe nodozaurydy: ''[[Silvisaurus]] condrayi'' i ''[[Sauropelta]] edwardsi''. | ||
| − | Paulina-Carabajal i in. ([[2016]]) dokładnie przebadali czaszkę pawpawzaura, zdobywając nowe informacje na temat słabo poznanej paleoneurologii ankylozaurów. Wg nich nowe dane być może mogą mieć potencjalne zastosowanie m.in. w taksonomii i filogenezie. | + | Paulina-Carabajal i in. ([[2016]]) dokładnie przebadali czaszkę pawpawzaura, zdobywając nowe informacje na temat słabo poznanej paleoneurologii ankylozaurów. Wg nich nowe dane być może mogą mieć potencjalne zastosowanie m.in. w taksonomii i filogenezie. Ogólna budowa odlewu wnętrza czaszki ''Pawpawsaurus'' nie różni się zbytnio od tej u pozostałych [[Ankylosauria|ankykozaurów]]. Mózg stanowił 30% całkowitej długości czaszki. Wartość ta była bardzo zbliżona do ''[[Panoplosaurus]]'' (33%), większa niż u ''[[Euoplocephalus]]'' (25%), lecz mniejsza od ''[[Kunbarrasaurus]]'' (40%). Ucho wewnętrzne ''Pawpawsaurus'' było również podobne jak u innych [[Ankylosauria|ankykozaurów]], jednakże prawdopodobnie miał słabszy słuch niż ''[[Euoplocephalus]]'' czy ''[[Tarchia]]''. |
[[Thomas Holtz|Holtz]] ([[2012]]) ocenia go na 4,5 m długości i masę niedźwiedzia grizzly. | [[Thomas Holtz|Holtz]] ([[2012]]) ocenia go na 4,5 m długości i masę niedźwiedzia grizzly. | ||
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
| − | Nazwa [[rodzaj]]owa tego dinozaura znaczy "jaszczur z Paw Paw" i wzięła się z nazwy formacji skalnej, w której spoczywały jego | + | Nazwa [[rodzaj]]owa tego dinozaura znaczy "jaszczur z Paw Paw" i wzięła się z nazwy formacji skalnej, w której dotychczas uważano, że spoczywały jego skamieniałości. Epitet gatunkowy ''campbelli'' honoruje Camerona Campbella, odkrywcę [[holotyp]]u. |
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
| − | + | |{{V| ''Pawpawsaurus''}} | |
| {{Kpt|Lee}}, [[1996]] | | {{Kpt|Lee}}, [[1996]] | ||
|- | |- | ||
| − | + | |{{V| ''P. campbelli''}} | |
| {{Kpt|Lee}}, 1996 | | {{Kpt|Lee}}, 1996 | ||
|} | |} | ||
| Linia 76: | Linia 63: | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
<small> | <small> | ||
| + | Gale, A. S., Rashall, J. M., Kennedy, W. J., & Holterhoff, F. K. (2021). "The microcrinoid taxonomy, biostratigraphy and correlation of the upper Fredericksburg and lower Washita groups (Cretaceous, middle Albian to lower Cenomanian) of northern Texas and southern Oklahoma, USA". Acta Geologica Polonica, 71(1), 1-52. [[doi:10.24425/agp.2020.132256]] | ||
| + | |||
Holtz, T.R. Jr. (2012) "Dinosaurs: The Most Complete, Up-to-Date Encyclopedia for Dinosaur Lovers of All Ages Supplementary Information".[http://www.geol.umd.edu/~tholtz/dinoappendix/HoltzappendixWinter2011.pdf] | Holtz, T.R. Jr. (2012) "Dinosaurs: The Most Complete, Up-to-Date Encyclopedia for Dinosaur Lovers of All Ages Supplementary Information".[http://www.geol.umd.edu/~tholtz/dinoappendix/HoltzappendixWinter2011.pdf] | ||
| − | Lee, Y.N. (1996) "A new nodosaurid ankylosaur (Dinosauria: Ornithischia) from the Paw Paw Formation (Late Albian) of Texas". Journal of Vertebrate Paleontology. 16: 232–345. [[doi:10.1080/02724634.1996.10011311] | + | Lee, Y.N. (1996) "A new nodosaurid ankylosaur (Dinosauria: Ornithischia) from the Paw Paw Formation (Late Albian) of Texas". Journal of Vertebrate Paleontology. 16: 232–345. [[doi:10.1080/02724634.1996.10011311]] |
| − | Paulina-Carabajal, A., Lee, Y.N. &; Jacobs, L.L. (2016) "Endocranial Morphology of the Primitive Nodosaurid Dinosaur Pawpawsaurus campbelli from the Early Cretaceous of North America". PLoS ONE. 11 (3): e0150845. [[doi:10.1371/journal.pone.0150845]] | + | Paulina-Carabajal, A., Lee, Y.N. &; Jacobs, L.L. (2016) "Endocranial Morphology of the Primitive Nodosaurid Dinosaur ''Pawpawsaurus campbelli'' from the Early Cretaceous of North America". PLoS ONE. 11 (3): e0150845. [[doi:10.1371/journal.pone.0150845]] |
Vickaryous, M.K., Maryańska, T. & Weishampel, D.B. (2004) "Ankylosauria" [w:] Weishampel, D.B., Dodson, P., & Osmólska, H. (red.) "The Dinosauria" Berkeley: University of California Press, 363-392. | Vickaryous, M.K., Maryańska, T. & Weishampel, D.B. (2004) "Ankylosauria" [w:] Weishampel, D.B., Dodson, P., & Osmólska, H. (red.) "The Dinosauria" Berkeley: University of California Press, 363-392. | ||
| Linia 94: | Linia 83: | ||
[[Kategoria:Kreda]] | [[Kategoria:Kreda]] | ||
[[Kategoria:Alb]] | [[Kategoria:Alb]] | ||
| − | |||
Wersja z 23:16, 4 sie 2024
| Autor: | Tomasz Sokołowski, Marcin Szermański |
| Korekta: | Maciej Ziegler, Paweł Konarzewski |
| Pawpawsaurus (pawpawzaur) | |
|---|---|
| Długość | 4,5 m (??) |
| Dieta | roślinożerny |
| Miejsce | USA - Teksas |
| Czas |
ok. 105-101 Ma |
| Systematyka | Dinosauria |
 Zrekonstruowana czaszka Pawpawsaurus. Fot. Levi B. Martinez-Reza [2] | |
Wstęp
Pawpawsaurus to rodzaj prymitywnego nodozauryda, który żył we wczesnej kredzie (późny alb) na obszarze obecnych Stanów Zjednoczonych.
Materiał kopalny i lokalizacja
Holotyp o numerze katalogowym FWMSH93B.00026 (dawniej SMU 73203) to czaszka, którą odkrył Cameron Campbell w 1992 roku. Lee (1996) informuje również o innych skamieniałościach - elementów pozaczaszkowych i szczątkach młodego nodozauryda, ale nie wiadomo, czy należą do pawpawzaura (np. Vickaryous i in. (2004) uznają tylko czaszkę).
Lee (1996) początkowo uznał, iż szczątki opisywanego dinozaura pochodzą z formacji Paw Paw. Jednakże Gale i współpracownicy (2021) zauważyli, że w rzeczywistości holotyp Pawpawsaurus spoczywał w dolnych osadach formacji Weno.
Budowa i paleobiologia
Pawpawsaurus jest jedynym dotąd odkrytym nodozaurydem, posiadającym duże kościste powieki, spotykane jedynie u ankylozaurów (Lee, 1996). Czaszka mierzy 25 cm długości oraz 20 cm szerokości. Wydaje się być bardziej prymitywny niż inne przedkampanowe nodozaurydy: Silvisaurus condrayi i Sauropelta edwardsi.
Paulina-Carabajal i in. (2016) dokładnie przebadali czaszkę pawpawzaura, zdobywając nowe informacje na temat słabo poznanej paleoneurologii ankylozaurów. Wg nich nowe dane być może mogą mieć potencjalne zastosowanie m.in. w taksonomii i filogenezie. Ogólna budowa odlewu wnętrza czaszki Pawpawsaurus nie różni się zbytnio od tej u pozostałych ankykozaurów. Mózg stanowił 30% całkowitej długości czaszki. Wartość ta była bardzo zbliżona do Panoplosaurus (33%), większa niż u Euoplocephalus (25%), lecz mniejsza od Kunbarrasaurus (40%). Ucho wewnętrzne Pawpawsaurus było również podobne jak u innych ankykozaurów, jednakże prawdopodobnie miał słabszy słuch niż Euoplocephalus czy Tarchia.
Holtz (2012) ocenia go na 4,5 m długości i masę niedźwiedzia grizzly.
Etymologia
Nazwa rodzajowa tego dinozaura znaczy "jaszczur z Paw Paw" i wzięła się z nazwy formacji skalnej, w której dotychczas uważano, że spoczywały jego skamieniałości. Epitet gatunkowy campbelli honoruje Camerona Campbella, odkrywcę holotypu.
Spis gatunków
| Pawpawsaurus | Lee, 1996 |
| P. campbelli | Lee, 1996 |
Bibliografia
Gale, A. S., Rashall, J. M., Kennedy, W. J., & Holterhoff, F. K. (2021). "The microcrinoid taxonomy, biostratigraphy and correlation of the upper Fredericksburg and lower Washita groups (Cretaceous, middle Albian to lower Cenomanian) of northern Texas and southern Oklahoma, USA". Acta Geologica Polonica, 71(1), 1-52. doi:10.24425/agp.2020.132256
Holtz, T.R. Jr. (2012) "Dinosaurs: The Most Complete, Up-to-Date Encyclopedia for Dinosaur Lovers of All Ages Supplementary Information".[3]
Lee, Y.N. (1996) "A new nodosaurid ankylosaur (Dinosauria: Ornithischia) from the Paw Paw Formation (Late Albian) of Texas". Journal of Vertebrate Paleontology. 16: 232–345. doi:10.1080/02724634.1996.10011311
Paulina-Carabajal, A., Lee, Y.N. &; Jacobs, L.L. (2016) "Endocranial Morphology of the Primitive Nodosaurid Dinosaur Pawpawsaurus campbelli from the Early Cretaceous of North America". PLoS ONE. 11 (3): e0150845. doi:10.1371/journal.pone.0150845
Vickaryous, M.K., Maryańska, T. & Weishampel, D.B. (2004) "Ankylosauria" [w:] Weishampel, D.B., Dodson, P., & Osmólska, H. (red.) "The Dinosauria" Berkeley: University of California Press, 363-392.
![[2]](https://commons.wikimedia.org/wiki/File:PawpawsaurusMM1.jpg){kind=link}