Rajasaurus

Autor:	Korekta:
Tomasz Sokołowski	Maciej Ziegler Alan Broka Krzysztof Lichota

---

Rajasaurus (radżazaur)
Długość:	? 6-11 m
Masa:	? 1,5-4 t
Miejsce występowania:	Indie - stan Gujarat (formacja Lameta)
Czas występowania	71-65 Ma późna kreda (mastrycht)
Systematyka	Dinosauria Saurischia Theropoda Ceratosauria Abelisauridae ?? Carnotaurinae
Rekonstrukcja radżazaura. Autor: Paleocolour.

Wstęp

Rajasaurus to rodzaj dużego abelizaura, który żył w późnej kredzie, około 71-65 milionów lat temu (w mastrychcie) na terenach obecnych Indii, zawierający tylko jeden gatunek - R. narmadensis.

Historia odkryć

Został opisany w 2003 roku przez naukowców z amerykańskiego Uniwersytetu w Chicago (Sereno i Wilson) oraz z GSI - Geological Survey of India (Srivastava, Bhatt, Khosla i Sahni). Pierwsze szczątki zostały odkryte w latach 1982-1984 przez Suresha Srivastava z GSI na terenach dystryktu Kheda w stanie Gudżarat.

Kolejne skamieniałości odkryła w formacji Lameta, blisko miasta Dżabalpur w centralnych Indiach, indyjsko-amerykańska ekspedycja, podczas wyprawy do doliny Narmad. Do ekspedycji należeli przedstawiciele amerykańskich uniwersytetów w Michigan i Chicago oraz indyjskiego Uniwersytetu Pandżab. Duża odległość dzieląca miejsca odkryć kości radżazaura sugeruje, że gad ten występował w prawie całych Indiach.

Materiał kopalny

Materiał kopalny tego teropoda składa się z: (holotyp GSI 21141/1-33) mózgoczaszki, trzony kręgu szyjnego, niekompletnych kręgów grzbietowych, kości krzyżowej, niekompletnych kręgów ogonowych, częściowych: łopatki, kk. biodrowych, k. łonowej, kk. udowych (jedna kompletna), piszczeli, strzałki i kości śródstopia (II i IV) oraz z przypisanego materiału: (paratypy Lametasaurus): k. krzyżowwej, biodrowej i piszczeli.

W interniecie można się natknąć na zdjęcia kompletnej czaszki - nie wiadomo jednak, na ile jest to rekonstrukcja a na ile rzeczywista skamieniałość. Istnieją też rysunki sugerujące, że czaszka jest dość kompletna. Materiał ten nie jest jednak opisany.

Zrekonstruowana czaszka. [1]. Fot.: Swapnil Karambelkar].

Paleoekologia

Jego pożywieniem mogły być niewielkie i średniej wielkości zauropody takie jak Isisaurus i Jainosaurus.

Etymologia

Jego nazwa oznacza "królewski jaszczur", zaś epitet gatunkowy pochodzi od miejsca odkrycia szczątków - doliny rzeki Narmad.

Spis gatunków

Rajasaurus	Wilson, Sereno, Srivastava, Bhatt, Khosla i Sahni, 2003
R. narmadensis	Wilson, Sereno, Srivastava, Bhatt, Khosla i Sahni, 2003

Bibliografia

Carrano, M.T. & Sampson, S.D. (2008) "The phylogeny of Ceratosauria (Dinosauria: Theropoda)" Journal of Systematic Palaeontology, 6, 182-236.

Wilson, J.A., Sereno, P.C., Srivastava, S., Bhatt, D.K., Khosla, A. & Sahni, A. (2003) "A new abelisaurid (Dinosauria, Theropoda) from the Lameta Formation (Cretaceous, Maastrichtian) of India" Contributions from the Museum of Paleontology, the University of Michigan, 31, 1-42.