Scleromochlus

Autor:

Michał Siedlecki

---

Scleromochlus (skleromochl)
Długość	ok. 18 - 20 cm
Wysokość	ok. 7 - 10 cm (w biodrach)
Masa	ok. 18 - 25 g
Dieta	nieznana (owadożerny?)
Miejsce	Wielka Brytania - Moray Firth, Szkocja (formacja Lossiemouth Sandstone)
Czas	Trias 252 Jura 201 Kreda 145 66 ok. 235 - 227Ma późny trias (karnik)
Systematyka	Archosauria ??Dinosauromorpha/Pterosauromorpha Lagerpetidae/Scleromochlidae
Rekonstrukcja skleromochla jako przedstawiciela pterozauromorfów. Autor: El Fosilmaníaco.[[3]]

Wstęp

Scleromochlus to niewielki rodzaj prawdopodobnego lagerpetida żyjącego na terenie dzisiejszej Szkocji w epoce późnego triasu.

Etymologia

Nazwę rodzajową można przetłumaczyć jako ciężką dźwignię (od greckich słów skleros (ciężki, twardy) oraz mokhlos (dźwignia)). Epitet gatunkowy honoruję znalazcę skamieniałości tego gada, Williama Taylora.

Materiał kopalny

Hipotetyczna rekonstukcja szkieletu skleromochla. Autor: Jaime A. Headden [1]

Holotyp (NHMUK PV R3556) to częściowy szkielet (brakuje części czaszki i ogona) zachowany jako odcisk w piaskowcu. Materiał przypisany to 6 innych częściowych szkieletów o różnym stopniu kompletności (NHMUK PV R3557, R3146A, R3146B, R3149, R4823/4824 i R5589), które zachowały się w identyczny sposób co okaz typowy.

Historia badań i systematyka

Hipotetyczna rekonstukcja szkieletu skleromochla jako bazalnego Archosauriformes Autor: Bennett, S.C. [2]

Szczątki skleromochla zostały odkryte na przełomie XIX i XX wieku i zostały opisane przez brytyjskiego paleontologa Arthura Smitha Woodwarda (twórcy opisu niesławnego "Człowieka z Piltdown"). Uznał on skleromochla za prymitywnego teropoda. 7 lat później niemiecki paleontolog Friedrich Huene opisał kolejny szkielet (R3149) i utworzył dla skleromochla oddzielną rodzinę - Scleromochlidae. Pod koniec XX wieku, pod odkryciu 2 następnych szkieletów stwierdzono, iż skleromochl nie był dinozaurem lecz członkiem linii prowadzącej do dinozaurów lub pterozaurów. Bennet zaproponował, że Scleromochlus to bazalny przedstawiciel Archosauriformes. Obecne analizy filogenetyczne wykazały, że skleromochl był przedstawicielem kladu Pterosauromorpha a prawdopodobnie również lagerpetidem. Obecne badanie zdaje się potwierdzać jego przynależność do lagerpetidów (Foffa i in., 2023).

Budowa i paleobiologia

Skleromochl był bardzo niewielkim gadem o lekkiej budowie ciała. Do wyróżniających go cech budowy należały, m.in. : wyjątkowa budowa czaszki (rozszerzone kości nosowe zakrywające kości przedszczękowe i nozdrza zewnętrzne od strony grzbietowej, głęboki otwór przedoczodołowy, którego przedni margines utworzony jest przez dwie strony kości szczękowej przedzielonej grzbietem, wąski, szczelinowaty górny otwór skroniowy , szeroka kość ciemieniowa przy kości kwadratowo-kątowej, przednio zlokalizowana zawias szczęki ze stromo pochyłą do tyłu częścią kwadrato-jarzmową, mózgoczaszką położoną z tyłu oraz długim tylnym stawem zawiasowym żuchwy), kończynami tylnymi ponad dwa razy dłuższymi od przednich, kość piszczelowa (34,5 mm) dłuższa od kości udowej (32 mm), 4 kości śródstopia, każda długości ponad połowy długości kości piszczelowej (16,5 mm) z piątym,karłowatym,hakowatym śródstopiem bez paliczków, posiadaniem 4 kręgów krzyżowych oraz prymitywną budową kostki.

Prawdopodobnie skleromochl potrafił poruszać się zarówno na dwóch, jak i na czterech kończynach i potrafił poruszać się skokami. Bennet przedstawił inną wizję skleromochla jako zwierzę czworonożne, poruszające się skokami, podobne nieco do żaby (Bennet, 2020)

Spis gatunków

Scleromochlus	Woodward, 1907
S. taylori	Woodward, 1907

Bibliografia

Bennett, S. C. (2020). "Reassessment of the Triassic archosauriform Scleromochlus taylori: neither runner nor biped, but hopper". PeerJ. 8: e8418. [4]

Benton, M. J. (1999). "Scleromochlus taylori and the origin of dinosaurs and pterosaurs". Philosophical Transactions of the Royal Society B: Biological Sciences. 354 (1388): 1423–1446. [5]

Foffa, D.; Dunne, E. M.; Nesbitt, S. J.; Butler, R. J.; Fraser, N. C.; Brusatte, S. L.; Farnsworth, A.; Lunt, D. J.; Valdes, P.J.; Walsh, S; Barrett, P. M. (2022). "Scleromochlus and the early evolution of Pterosauromorpha". Nature [6]

Foffa, D.; Nesbitt, S. J.; Butler, R. J.; Brusatte, S. L.; Walsh, S.; Fraser, N. C.; Barrett, P. M. (2023). "The osteology of the Late Triassic reptile Scleromochlus taylori from μCT data". The Anatomical Record. [7]

Meyer,G. (2023)."The Cursoriality of Triassic Ornithodirans and Their Implications and Inferences for Early Ornithodiran Evolution" Research Square In Press https://doi.org/10.21203/rs.3.rs-2968436/v2

Molina-Pérez, R. & larramedi, A. (2019) "Dinosaur Facts and Figures. The Theropods and Other Dinosauriformes", Princeon Univeristy Press

Müller, R. T.; Ezcurra, M. D.; Garcia, M. S.; Agnolín, F. L.; Stocker, M. R.; Novas, F. E.; Soares, M. B.; Kellner, A. W. A.; Nesbitt, S. J. (2023). "New reptile shows dinosaurs and pterosaurs evolved among diverse precursors". Nature. 620 (7974): 589–594 [8]

Woodward, A.S. (1907). "On a New Dinosaurian Reptile (Scleromochlus Taylori, gen. Et sp. Nov.) from the Trias of Lossiemouth, Elgin". Quarterly Journal of the Geological Society. 63 (1–4): 140–144. [9]