Tianyuraptor: Różnice pomiędzy wersjami
m |
m |
||
| Linia 2: | Linia 2: | ||
{{DISPLAYTITLE:''Tianyuraptor''}} | {{DISPLAYTITLE:''Tianyuraptor''}} | ||
| − | + | {{Opis | |
| − | { | + | |Autor = [[Adrian Tkocz]], [[Maciej Ziegler]], "[[Paleoleo]]" |
| − | | Autor | + | |Korekta = [[Marcin Szermański]] |
| − | + | |nazwa = ''Tianyuraptor'' (tianjuraptor) | |
| − | + | |długość = 1,6 m (osobnik dorastający) | |
| − | + | |wysokość = 43 cm (w biodrach, osobnik dorastjący) | |
| − | [[Maciej Ziegler]] | + | |masa = 7,1 kg (osobnik dorastający) |
| − | + | |dieta = mięsożerny | |
| − | "[[Paleoleo]]" | + | |miejsce = [[Chiny]] - Liaoning |
| − | | [[Marcin Szermański]] | + | <small>([[formacja]] [[Yixian]] - złoże Dawangzhangzi)</small> |
| − | | | + | |czas = {{Występowanie|122|121}} |
| − | + | ok. 122 [[Ma]] <br> | |
| − | + | <small>[[wczesna kreda]] (późny [[barrem]])</small> | |
| − | + | |systematyka = | |
| − | + | [[Dinosauria]] | |
| − | | | ||
| − | |||
| − | |||
| − | | | ||
| − | |||
| − | | | ||
| − | | | ||
| − | |||
| − | | [[Chiny]] - Liaoning | ||
| − | |||
| − | <small>([[formacja]] [[Yixian]])</small> | ||
| − | | | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | <small>[[wczesna kreda]] ([[barrem | ||
| − | | | ||
| − | |||
| − | |||
[[Saurischia]] | [[Saurischia]] | ||
| Linia 51: | Linia 32: | ||
[[Dromaeosauridae]] | [[Dromaeosauridae]] | ||
| − | ? [[Microraptorinae]] | + | [[Microraptoria]] |
| − | + | ||
| − | | | + | ?[[Microraptorinae]] |
| − | + | ||
| − | | | + | |grafika = Tianyuraptor restoration.png |
| − | + | |podpis = Rekonstrukcja przyżyciowa. Autor: PaleoEquii. [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Tianyuraptor_restoration.png] | |
| − | | | + | |PorównanieGrupa = Dromaeosauridae |
| − | | | + | |PorównanieDługość = 1.6 |
| + | |mapa = | ||
<display_points type="terrain" zoom=4> | <display_points type="terrain" zoom=4> | ||
41.4° N, 121.4° E~Dawangzhangzi - miejsce znalezienia | 41.4° N, 121.4° E~Dawangzhangzi - miejsce znalezienia | ||
</display_points> | </display_points> | ||
| − | + | }} | |
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
| − | ''Tianyuraptor'' to [[rodzaj]] [[teropod]]a z grupy [[Dromaeosauridae]]. Żył | + | ''Tianyuraptor'' to [[rodzaj]] [[teropod]]a z grupy [[Dromaeosauridae|dromeozaurydów]]. Żył na terenie dzisiejszych Chin w drugiej połowie epoki wczesnej kredy. |
| − | |||
| − | |||
==Materiał kopalny== | ==Materiał kopalny== | ||
[[Holotyp]] (STM1-3) jest niemal kompletny szkielet osobnika, który nie zakończył jeszcze wzrostu. Brakuje jedynie końcówki ogona, a czaszka jest częściowo zmiażdżona. | [[Holotyp]] (STM1-3) jest niemal kompletny szkielet osobnika, który nie zakończył jeszcze wzrostu. Brakuje jedynie końcówki ogona, a czaszka jest częściowo zmiażdżona. | ||
| + | |||
| + | Znany jest również nieopisany prawie kompletny okaz (Makovicky, Gorsack i Zhou, 2018) | ||
| + | |||
| + | ==Budowa, paleobiologia i systematyka== | ||
| + | Był to krótkoręki, średniej wielkości dromeozauryd. Jego przednie kończyny były nieproporcjonalnie krótkie (stanowiły 53% długości kończyn tylnych), kręgi szyjne były tej samej długości do grzbietowe, co odróżniało go od innych [[dromeozauryd]]ów znajdowanych w Liaoning. Miał sporą głowę, dłuższą niż kość udowa. ''Tianyuraptor'' ma kilka cech znanych tylko u dromeozaurydów z Liaoning, chociaż wykształconych w mniejszym stopniu, jednak ukazuje cechy nieznane do tej pory u dromeozaurydów z Laurazji, ale obecnych u gondwańskich oraz u [[bazalny]]ch [[Avialae|awialów]]. ''Tianyuraptor'' nie był zdolny do latania, ani szybowania w przeciwieństwie do [[mikroraptor]]ów (do których ''Tianyuraptor'' mógł należeć), które miały proporcjonalnie dłuższe i masywniejsze kończyny przednie oraz większe widełki. Prawdopodobnie polował na mniejsze od siebie dinozaury oraz inne kręgowce, w czym pomagały mu ostre zęby i pazury, a także mięśnie nóg - oszacowano, że dorastający osobnik mógł poruszać się z maksymalną prędkością 51,9 km/h (14,4 m/s). | ||
| + | |||
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
| − | Nazwa ''Tianyuraptor'' wywodzi się od Tianyu - nazwy muzeum, w którym przechowywany jest [[holotyp]] (STM1-3), a końcówka ''raptor'' znaczy po łacinie rabuś lub złodziej. Epitet gatunkowy (''ostromi'') honoruje amerykańskiego paleontologa Johna Ostroma, który znacząco przyczynił się do zwiększania wiedzy o dromeozaurydach. | + | Nazwa rodzajowa ''Tianyuraptor'' wywodzi się od Tianyu - nazwy muzeum, w którym przechowywany jest [[holotyp]] (STM1-3), a końcówka ''raptor'' znaczy po łacinie rabuś lub złodziej. Epitet gatunkowy (''ostromi'') honoruje amerykańskiego paleontologa Johna Ostroma, który znacząco przyczynił się do zwiększania wiedzy o dromeozaurydach. |
== Spis gatunków == | == Spis gatunków == | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
| − | + | |{{V|''Tianyuraptor''}} | |
| − | | {{Kpt|[[Xiaoting Zheng|Zheng]], [[Xing Xu|Xu]], [[Hailu You|You]], [[Qi Zhao|Zhao]]}} i {{Kpt|[[Zhiming Dong|Dong]]}}, [[2010]] | + | | {{Kpt|({{Kpt|[[Xiaoting Zheng|Zheng]], [[Xing Xu|Xu]], [[Hailu You|You]], [[Qi Zhao|Zhao]]}} i {{Kpt|[[Zhiming Dong|Dong]]}}, [[2009]])Zheng, Xu, You, Zhao}} i {{Kpt|Dong}}, [[2010]] |
| + | |- | ||
| + | | = "Tianyulong" | ||
| + | |{{Kpt|Zheng, Xu, You, Zhao}} i {{Kpt|Dong}}, 2009 | ||
| + | | ''[[nomen nudum]]'' | ||
| + | |- | ||
| + | | ?= ''[[Zhenyuanlong]]'' | ||
| + | |{{Kpt|[[Lü]]}} i {{Kpt|[[Brusatte]]}}, [[2015]] | ||
| + | |{{V|''T. ostromi''}} | ||
| + | | {{Kpt|({{Kpt|Zheng, Xu, You, Zhao}} i {{Kpt|Dong}}, 2009) Zheng, Xu, You, Zhao}} i {{Kpt|Dong}}, 2010 | ||
| + | |- | ||
| + | | = "T. ostromi" | ||
| + | |{{Kpt|Zheng, Xu, You, Zhao}} i {{Kpt|Dong}}, 2009 | ||
| + | | ''nomen nudum'' | ||
|- | |- | ||
| − | + | | ?= ''Z. suni'' | |
| − | | {{Kpt| | + | |{{Kpt|Lü}} i {{Kpt|Brusatte}}, 2015 |
|} | |} | ||
| Linia 102: | Linia 101: | ||
[[Kategoria:Kreda]] | [[Kategoria:Kreda]] | ||
[[Kategoria:Barrem]] | [[Kategoria:Barrem]] | ||
| − | |||
[[Kategoria:Do sprawdzenia]] | [[Kategoria:Do sprawdzenia]] | ||
Wersja z 17:11, 9 lip 2024
Do sprawdzenia.
| Autor: | Adrian Tkocz, Maciej Ziegler, "Paleoleo" |
| Korekta: | Marcin Szermański |
| Tianyuraptor (tianjuraptor) | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Długość | 1,6 m (osobnik dorastający) | ||||
| Wysokość | 43 cm (w biodrach, osobnik dorastjący) | ||||
| Masa | 7,1 kg (osobnik dorastający) | ||||
| Dieta | mięsożerny | ||||
| Miejsce | Chiny - Liaoning | ||||
| Czas |
ok. 122 Ma | ||||
| Systematyka | Dinosauria | ||||
 Rekonstrukcja przyżyciowa. Autor: PaleoEquii. [1]
Porównanie wielkości Tianyuraptor i człowieka. | |||||
| Mapa znalezisk | |||||
Wczytywanie mapy…
| |||||
Wstęp
Tianyuraptor to rodzaj teropoda z grupy dromeozaurydów. Żył na terenie dzisiejszych Chin w drugiej połowie epoki wczesnej kredy.
Materiał kopalny
Holotyp (STM1-3) jest niemal kompletny szkielet osobnika, który nie zakończył jeszcze wzrostu. Brakuje jedynie końcówki ogona, a czaszka jest częściowo zmiażdżona.
Znany jest również nieopisany prawie kompletny okaz (Makovicky, Gorsack i Zhou, 2018)
Budowa, paleobiologia i systematyka
Był to krótkoręki, średniej wielkości dromeozauryd. Jego przednie kończyny były nieproporcjonalnie krótkie (stanowiły 53% długości kończyn tylnych), kręgi szyjne były tej samej długości do grzbietowe, co odróżniało go od innych dromeozaurydów znajdowanych w Liaoning. Miał sporą głowę, dłuższą niż kość udowa. Tianyuraptor ma kilka cech znanych tylko u dromeozaurydów z Liaoning, chociaż wykształconych w mniejszym stopniu, jednak ukazuje cechy nieznane do tej pory u dromeozaurydów z Laurazji, ale obecnych u gondwańskich oraz u bazalnych awialów. Tianyuraptor nie był zdolny do latania, ani szybowania w przeciwieństwie do mikroraptorów (do których Tianyuraptor mógł należeć), które miały proporcjonalnie dłuższe i masywniejsze kończyny przednie oraz większe widełki. Prawdopodobnie polował na mniejsze od siebie dinozaury oraz inne kręgowce, w czym pomagały mu ostre zęby i pazury, a także mięśnie nóg - oszacowano, że dorastający osobnik mógł poruszać się z maksymalną prędkością 51,9 km/h (14,4 m/s).
Etymologia
Nazwa rodzajowa Tianyuraptor wywodzi się od Tianyu - nazwy muzeum, w którym przechowywany jest holotyp (STM1-3), a końcówka raptor znaczy po łacinie rabuś lub złodziej. Epitet gatunkowy (ostromi) honoruje amerykańskiego paleontologa Johna Ostroma, który znacząco przyczynił się do zwiększania wiedzy o dromeozaurydach.
Spis gatunków
| Tianyuraptor | (Zheng, Xu, You, Zhao i Dong, 2009)Zheng, Xu, You, Zhao i Dong, 2010 | ||
| = "Tianyulong" | Zheng, Xu, You, Zhao i Dong, 2009 | nomen nudum | |
| ?= Zhenyuanlong | Lü i Brusatte, 2015 | T. ostromi | (Zheng, Xu, You, Zhao i Dong, 2009) Zheng, Xu, You, Zhao i Dong, 2010 |
| = "T. ostromi" | Zheng, Xu, You, Zhao i Dong, 2009 | nomen nudum | |
| ?= Z. suni | Lü i Brusatte, 2015 |
Bibliografia
Zheng, X., Xu, X., You, H., Zhao, Q., Dong, Z. 2010. A short-armed dromaeosaurid from the Jehol Group of China with implications for early dromaeosaurid evolution. Proceedings of the Royal Society B, t. 277, str. 211-217. Opublikowano online przed drukiem 19.08.2009 doi:10.1098/rspb.2009.1178
Turner, A.H., Pol, D., Norell, M.A. 2011. Anatomy of Mahakala omnogovae (Theropoda: Dromaeosauridae) Tögrögiin Shiree, Mongolia. American Museum Novitates, t. 3722, str. 1-66. doi: 10.1206/3722.2
![[1]](https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Tianyuraptor_restoration.png){kind=link}