Hall Lake: Różnice pomiędzy wersjami
m |
m |
||
| Linia 9: | Linia 9: | ||
|miejsce = [[USA]] - Nowy Meksyk | |miejsce = [[USA]] - Nowy Meksyk | ||
|podjednostki = | |podjednostki = | ||
| − | |underlies = bazalty i osady aluwialne ze schyłku neogenu i czwartorzędu | + | |underlies = bazalty i osady aluwialne ze schyłku neogenu i czwartorzędu (większość), [[formacja]] [[Double Canyon]] |
| − | |overlies = | + | |overlies = formacja [[Jose Creek]] |
|miąższość = ok. 1 km | |miąższość = ok. 1 km | ||
|klimat = umiarkowanie ciepły | |klimat = umiarkowanie ciepły | ||
| Linia 29: | Linia 29: | ||
==Geologia== | ==Geologia== | ||
| − | Omawiana formacja należy do [[Grupa|grupy]] [[McRae]] i jest środkową jednostką geologiczną, która ją tworzy (obok [[formacja|formacji]] [[Jose Creek]] oraz [[Double Canyon]]). Od dołu, formacja Hall Lake styka się z formacją Jose Creek, natomiast od góry pokrywają ją bazalty oraz osady aluwialne pochodzące ze schyłku neogenu oraz czwartorzędu. Większość skał omawianej formacji to różnokolorowe (czerwono-brązowe, brązowe, lekko zielonkawe) mułowce, ponadto formacje tworzą również piaskowce (zielone, niebieskie, fioletowe oraz rdzawo-szare) oraz bardzo rzadkie "łupki". Miąższość formacji wynosi prawdopodobnie ok. 1 km. Obecnie wiadomo, że jest to jedyna jednostka geologiczna w obrębie grupy McRae, w której osadach odkryto skamieniałości kręgowców (w pozostałych dwóch formacjach znaleziono tylko szczątki roślin). Główny poziom kościonośny znajduje się na głębokości 24-43 m nad podstawą formacji, zaś na głebokości ok. 140-150 m odkryto szczątki [[Sauropoda|zauropodów]]. | + | Omawiana formacja należy do [[Grupa|grupy]] [[McRae]] i jest środkową jednostką geologiczną, która ją tworzy (obok [[formacja|formacji]] [[Jose Creek]] oraz [[Double Canyon]]). Od dołu, formacja Hall Lake styka się z formacją Jose Creek, natomiast od góry w większości pokrywają ją bazalty oraz osady aluwialne pochodzące ze schyłku neogenu oraz czwartorzędu (częściowo styka się również z formacją Double Canyon). Większość skał omawianej formacji to różnokolorowe (czerwono-brązowe, brązowe, lekko zielonkawe) mułowce, ponadto formacje tworzą również piaskowce (zielone, niebieskie, fioletowe oraz rdzawo-szare) oraz bardzo rzadkie "łupki". Miąższość formacji wynosi prawdopodobnie ok. 1 km. Obecnie wiadomo, że jest to jedyna jednostka geologiczna w obrębie grupy McRae, w której osadach odkryto skamieniałości kręgowców (w pozostałych dwóch formacjach znaleziono tylko szczątki roślin). Główny poziom kościonośny znajduje się na głębokości 24-43 m nad podstawą formacji, zaś na głebokości ok. 140-150 m odkryto szczątki [[Sauropoda|zauropodów]]. Wiek formacji wynosi ok. 74-72 [[Ma]] (późny [[kampan]] - najwcześniejszy [[mastrycht]]) (datowanie za pomocą rozpadu promieniotwórczego uran-ołów skał znajdujących się na głębokości 10 m od podstawy formacji wynosi 73,2 ± 0,7 Ma), jednakże dane biostratygraficzne komplikują te szacunki, gdyż wskazują na wiek ok. 69-66 [[Ma]] (środkowy - późny mastrycht lub lans [Lancian]). |
| + | |||
==Historia badań== | ==Historia badań== | ||
| − | + | Omawiana jednostka geologiczna została nazwana w 1953 roku przez Bushnella jako ogniwo Hall Lake formacji McRae (w 2019 roku zespół paleontologów i geologów pod kierownictwem Lucasa podniósł rangę formacji McRae do grupy geologicznej, a jej ogniwa do rangi formacji), jednak już na początku XX wieku znaleziono pierwsze skamieniałości. Od tej pory prowadzono tam kilka prac wykopaliskowych, które zaowocowały w rzadkich nowych znaleziskach. Niestety, bazalty oraz aluwia pokrywające większość tej formacji utrudnia wykopaliska na jej terenie. | |
| − | ==Paleofauna== | + | ==Paleofauna i paleośrodowisko== |
===Dinozaury=== | ===Dinozaury=== | ||
| Linia 38: | Linia 39: | ||
===Inne gady=== | ===Inne gady=== | ||
| + | Oprócz dinozaurów, znaleziono zęby krokodyli oraz fragmenty pancerzy żółwi, z których część została zaklasyfikowana jako pozostałości ziemnowodnych żółwi z rodziny Bothremydidae oraz z rodzaju ''Compsemys'' (wskaźniki biostratygraficzne). Wszystkie wspomniane skamieniałości prawdopodobnie pochodzą ze stanowiska Elephant Butte (Lucas i in., 2017). | ||
| − | + | ==Paleoflora i ichnoskamieniałości== | |
| − | ==Paleoflora== | + | Jedyną skamieniałością rośliny znalezioną na terenie tej formacji to skamieniałe drewno ze stanowiska Elephant Butte, należące do niezidentyfikowanej rośliny naczyniowej. Ponadto 100 m powyżej podstawy formacji odkryto ślad drążenia nory bezkręgowca w piaskowcu, należący do ichnorodzaju ''Taenidium'' (Lucas i in., 2019). |
| − | Jedyną skamieniałością rośliny znalezioną na terenie tej formacji to skamieniałe drewno ze stanowiska Elephant Butte, należące do niezidentyfikowanej rośliny naczyniowej. | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
<small> | <small> | ||
| + | Dalman, S.G., Lucas, S.G., Jasinki, S.G., Longrich, N.R. (2022) "Sierraceratops turneri, a new chasmosaurine ceratopsid from the Hall Lake Formation (Upper Cretaceous) of south-central New Mexico" Cretaceous Research, 130: 105034. [http://dx.doi.org/10.1016/j.cretres.2021.105034] | ||
| + | |||
| + | Dalman, S.G., Loewen, M.A., Pyron, R.A., Jasinski, S.E., Malinzak, D.E., Lucas, S.G., Fiorillo, A.R., Currie, P.J., Longrich, N.R. (2024). "A giant tyrannosaur from the Campanian–Maastrichtian of southern North America and the evolution of tyrannosaurid gigantism". Scientific Reports. [http://dx.doi.org/10.1038/s41598-023-47011-0] | ||
| + | |||
Lucas, S.G., Dalman, S., Lichtig, A.J., Elrick, S., Nelson, W.J., Krainer, K.(2017). "Stratigraphy and Age of the Dinosaur-Dominated Fossil Assemblage of the Upper Cretaceous Hall Lake Member of the Mcrae Formation, Sierra County, New Mexico". New Mexico Geological Society Annual Spring Meeting. New Mexico Geological Society, 2017 Annual Spring Meeting, Proceedings Volume, Theme: "Uranium in New Mexico: The Resource and the Legacy". [https://doi.org/10.56577%2FSM-2017.479] | Lucas, S.G., Dalman, S., Lichtig, A.J., Elrick, S., Nelson, W.J., Krainer, K.(2017). "Stratigraphy and Age of the Dinosaur-Dominated Fossil Assemblage of the Upper Cretaceous Hall Lake Member of the Mcrae Formation, Sierra County, New Mexico". New Mexico Geological Society Annual Spring Meeting. New Mexico Geological Society, 2017 Annual Spring Meeting, Proceedings Volume, Theme: "Uranium in New Mexico: The Resource and the Legacy". [https://doi.org/10.56577%2FSM-2017.479] | ||
Wersja z 11:19, 10 wrz 2024
Opis w trakcie rozbudowy.
| Autor: | Michał Siedlecki |
| Formacja Hall Lake | |
|---|---|
| Wiek |
ok. 74 - ?72 Ma |
| Miejsce | USA - Nowy Meksyk |
| Leży pod | bazalty i osady aluwialne ze schyłku neogenu i czwartorzędu (większość), formacja Double Canyon |
| Leży nad | formacja Jose Creek |
| Miąższość | ok. 1 km |
| Klimat | umiarkowanie ciepły |
| Litologia | mułowce, piaskowce, "łupki" |
 Granica pomiędzy formacjami Hall Lake (powyżej laski) i Jose Creek (poniżej laski). Źródło: Lucas i in., 2019. | |
| Mapa znalezisk | |
Wczytywanie mapy… }
| |
Wstęp
Formacja Hall Lake to późnokredowa jednostka geologiczna położona na terenie stanu Nowy Meksyk w Stanach Zjednoczonych. Jest jedną ze słabiej poznanych formacji, których osady pochodzą z końca kredy z zachodniej części USA.
Etymologia
Nazwa omawianej jednostki geologicznej pochodzi od jeziora Hall (dzisiaj znanego pod nazwą jeziora Elephant Butte) znajdującego się w pobliżu odsłonięć formacji.
Geologia
Omawiana formacja należy do grupy McRae i jest środkową jednostką geologiczną, która ją tworzy (obok formacji Jose Creek oraz Double Canyon). Od dołu, formacja Hall Lake styka się z formacją Jose Creek, natomiast od góry w większości pokrywają ją bazalty oraz osady aluwialne pochodzące ze schyłku neogenu oraz czwartorzędu (częściowo styka się również z formacją Double Canyon). Większość skał omawianej formacji to różnokolorowe (czerwono-brązowe, brązowe, lekko zielonkawe) mułowce, ponadto formacje tworzą również piaskowce (zielone, niebieskie, fioletowe oraz rdzawo-szare) oraz bardzo rzadkie "łupki". Miąższość formacji wynosi prawdopodobnie ok. 1 km. Obecnie wiadomo, że jest to jedyna jednostka geologiczna w obrębie grupy McRae, w której osadach odkryto skamieniałości kręgowców (w pozostałych dwóch formacjach znaleziono tylko szczątki roślin). Główny poziom kościonośny znajduje się na głębokości 24-43 m nad podstawą formacji, zaś na głebokości ok. 140-150 m odkryto szczątki zauropodów. Wiek formacji wynosi ok. 74-72 Ma (późny kampan - najwcześniejszy mastrycht) (datowanie za pomocą rozpadu promieniotwórczego uran-ołów skał znajdujących się na głębokości 10 m od podstawy formacji wynosi 73,2 ± 0,7 Ma), jednakże dane biostratygraficzne komplikują te szacunki, gdyż wskazują na wiek ok. 69-66 Ma (środkowy - późny mastrycht lub lans [Lancian]).
Historia badań
Omawiana jednostka geologiczna została nazwana w 1953 roku przez Bushnella jako ogniwo Hall Lake formacji McRae (w 2019 roku zespół paleontologów i geologów pod kierownictwem Lucasa podniósł rangę formacji McRae do grupy geologicznej, a jej ogniwa do rangi formacji), jednak już na początku XX wieku znaleziono pierwsze skamieniałości. Od tej pory prowadzono tam kilka prac wykopaliskowych, które zaowocowały w rzadkich nowych znaleziskach. Niestety, bazalty oraz aluwia pokrywające większość tej formacji utrudnia wykopaliska na jej terenie.
Paleofauna i paleośrodowisko
Dinozaury
Inne gady
Oprócz dinozaurów, znaleziono zęby krokodyli oraz fragmenty pancerzy żółwi, z których część została zaklasyfikowana jako pozostałości ziemnowodnych żółwi z rodziny Bothremydidae oraz z rodzaju Compsemys (wskaźniki biostratygraficzne). Wszystkie wspomniane skamieniałości prawdopodobnie pochodzą ze stanowiska Elephant Butte (Lucas i in., 2017).
Paleoflora i ichnoskamieniałości
Jedyną skamieniałością rośliny znalezioną na terenie tej formacji to skamieniałe drewno ze stanowiska Elephant Butte, należące do niezidentyfikowanej rośliny naczyniowej. Ponadto 100 m powyżej podstawy formacji odkryto ślad drążenia nory bezkręgowca w piaskowcu, należący do ichnorodzaju Taenidium (Lucas i in., 2019).
Bibliografia
Dalman, S.G., Lucas, S.G., Jasinki, S.G., Longrich, N.R. (2022) "Sierraceratops turneri, a new chasmosaurine ceratopsid from the Hall Lake Formation (Upper Cretaceous) of south-central New Mexico" Cretaceous Research, 130: 105034. [1]
Dalman, S.G., Loewen, M.A., Pyron, R.A., Jasinski, S.E., Malinzak, D.E., Lucas, S.G., Fiorillo, A.R., Currie, P.J., Longrich, N.R. (2024). "A giant tyrannosaur from the Campanian–Maastrichtian of southern North America and the evolution of tyrannosaurid gigantism". Scientific Reports. [2]
Lucas, S.G., Dalman, S., Lichtig, A.J., Elrick, S., Nelson, W.J., Krainer, K.(2017). "Stratigraphy and Age of the Dinosaur-Dominated Fossil Assemblage of the Upper Cretaceous Hall Lake Member of the Mcrae Formation, Sierra County, New Mexico". New Mexico Geological Society Annual Spring Meeting. New Mexico Geological Society, 2017 Annual Spring Meeting, Proceedings Volume, Theme: "Uranium in New Mexico: The Resource and the Legacy". [3]
Lucas, S.G., Nelson, W.J., Krainer, K., Elrick, S.D. (2019). "The Cretaceous System in central Sierra County, New Mexico" (PDF). New Mexico Geology. 41 (1): 3–39. [4]
