Noasaurus: Różnice pomiędzy wersjami
(nowy) |
|||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| + | {{DISPLAYTITLE:''Noasaurus''}} | ||
<small> | <small> | ||
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | {| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | ||
| Linia 26: | Linia 27: | ||
| [[Argentyna]] - Salta | | [[Argentyna]] - Salta | ||
| − | <small>([[ | + | <small>(formacja [[Lecho]])</small> |
|- | |- | ||
! '''[[Czas|Czas występowania]]''' | ! '''[[Czas|Czas występowania]]''' | ||
| − | | 73-65 Ma | + | | 73-65 [[Ma]] |
| − | <small>późny [[kampan]]-[[mastrycht | + | <small>[[późna kreda]] (późny [[kampan]]-[[mastrycht]] )</small> |
|- | |- | ||
! '''Systematyka''' | ! '''Systematyka''' | ||
| Linia 50: | Linia 51: | ||
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
| − | ''Noasaurus'' to [[rodzaj]] małego | + | ''Noasaurus'' to [[rodzaj]] małego [[teropod]]a, który żył podczas późnej kredy na terenach obecnej północno-zachodniej Argentyny. |
==Odkrycia i materiał kopalny== | ==Odkrycia i materiał kopalny== | ||
| − | Pierwsze szczątki tego gada opisane przez Jaime'go Powella i José'a Bonaparte, pochodzące z osadów formacji Lecho oznaczone jako PVL 4061 składały się z górnej szczęki oraz pięciu zębów, kości kwadratowej, łuku neuralnego dalszego kręgu szyjnego, dwóch "żeber" szyjnych, trzon kręgu grzbietowego, paliczka i pazura kończyny przedniej oraz II kości śródstopia. | + | Pierwsze szczątki tego gada opisane przez [[Jaime Powell|Jaime'go Powella]] i [[José Bonaparte|José'a Bonaparte]], pochodzące z osadów formacji Lecho oznaczone jako PVL 4061 składały się z górnej szczęki oraz pięciu zębów, kości kwadratowej, łuku neuralnego dalszego kręgu szyjnego, dwóch "żeber" szyjnych, trzon kręgu grzbietowego, paliczka i pazura kończyny przedniej oraz II kości śródstopia. |
| − | W 1999 roku Nicholas Frankfurt i Luis Chiappe przypisali do tego gatunku również bliższe kręgi szyjne (MACN 622) uważane wcześniej za szczątki [[owiraptorozaur]]a. | + | W [[1999]] roku Nicholas Frankfurt i [[Luis Chiappe]] przypisali do tego gatunku również bliższe kręgi szyjne (MACN 622) uważane wcześniej za szczątki [[owiraptorozaur]]a. |
Z początku uważano, że noazaur posiadał kończyny tylne uzbrojone w sierpowate pazury, podobne do tych u [[dromeozauryd]]ów, [[troodontyd]]ów i rodzaju ''[[Archaeopteryx]]''. Jednak odkrycie madagaskarskiego ''[[Masiakasaurus]]'' obaliło tą tezę. Obecnie jednak uważa się, że pazury te mieściły się w "dłoniach", a nie na "stopach", podobnie jak u ''[[Megaraptor]]''. | Z początku uważano, że noazaur posiadał kończyny tylne uzbrojone w sierpowate pazury, podobne do tych u [[dromeozauryd]]ów, [[troodontyd]]ów i rodzaju ''[[Archaeopteryx]]''. Jednak odkrycie madagaskarskiego ''[[Masiakasaurus]]'' obaliło tą tezę. Obecnie jednak uważa się, że pazury te mieściły się w "dłoniach", a nie na "stopach", podobnie jak u ''[[Megaraptor]]''. | ||
| Linia 63: | Linia 64: | ||
==Filogeneza== | ==Filogeneza== | ||
| − | W 1991 roku Bonaparte umieścił noazaura w Noasaurinae, który wchodziło w skład [[Abelisauridae]]. [[analiza filogenetyczna|Analiza]] Sampsona, Carrano i Forster (2001) wykazała, że wraz z masiakazaurem tworzą [[politomia|politomię]] z abelizaurydami, lecz nie tworzą [[klad]]u, który można by nazwać Noasauridae. Z kolei obszerne badanie dotyczące [[Filogeneza|filogenezy]] [[ceratozaur]]ów Carrano i Sampsona (2008) wskazało, że wśród | + | W [[1991]] roku [[José Bonaparte]] umieścił noazaura w [[Noasaurinae]], który wchodziło w skład [[Abelisauridae]]. [[analiza filogenetyczna|Analiza]] [[Scott Sampson|Sampsona]], [[Matthew Carrano|Carrano]] i [[Catherine Forster|Forster]] ([[2001]]) wykazała, że wraz z masiakazaurem tworzą [[politomia|politomię]] z abelizaurydami, lecz nie tworzą [[klad]]u, który można by nazwać [[Noasauridae]]. Z kolei obszerne badanie dotyczące [[Filogeneza|filogenezy]] [[ceratozaur]]ów Carrano i Sampsona ([[2008]]) wskazało, że wśród [[takson]]ów należących do Noasauridae nie można wyróżnić dodatkowych [[klad]]ów z powodu bardzo niekompletnego materiału kopalnego, dlatego też pokrewieństwo noazaura z masiakazaurem jest obecnie nieznane. |
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
! ''Noasaurus'' | ! ''Noasaurus'' | ||
| − | | Powell i Bonaparte, 1980 | + | | {{Kpt|[[Jaime Powell|Powell]]}} i {{Kpt|[[José Bonaparte|Bonaparte]]}}, [[1980]] |
|- | |- | ||
! ''N. leali'' | ! ''N. leali'' | ||
| − | | Powell i Bonaparte, 1980 | + | | {{Kpt|Powell}} i {{Kpt|Bonaparte}}, 1980 |
|} | |} | ||
Wersja z 13:53, 15 sie 2013
| Autor: | Korekta: |
| Tomasz Sokołowski | Maciej Ziegler |
| Noasaurus (noazaur) | |
|---|---|
| Długość: | 2,5 m |
| Masa: | ok. 50 kg |
| Miejsce występowania: | Argentyna - Salta
(formacja Lecho) |
| Czas występowania | 73-65 Ma
późna kreda (późny kampan-mastrycht ) |
| Systematyka | Dinosauria |
| Plik:Noasaurus.gif
Szkielet (nie zilustrowano kręgu grzbietowego). Autor: Jaime Headden [1] | |
Wstęp
Noasaurus to rodzaj małego teropoda, który żył podczas późnej kredy na terenach obecnej północno-zachodniej Argentyny.
Odkrycia i materiał kopalny
Pierwsze szczątki tego gada opisane przez Jaime'go Powella i José'a Bonaparte, pochodzące z osadów formacji Lecho oznaczone jako PVL 4061 składały się z górnej szczęki oraz pięciu zębów, kości kwadratowej, łuku neuralnego dalszego kręgu szyjnego, dwóch "żeber" szyjnych, trzon kręgu grzbietowego, paliczka i pazura kończyny przedniej oraz II kości śródstopia.
W 1999 roku Nicholas Frankfurt i Luis Chiappe przypisali do tego gatunku również bliższe kręgi szyjne (MACN 622) uważane wcześniej za szczątki owiraptorozaura.
Z początku uważano, że noazaur posiadał kończyny tylne uzbrojone w sierpowate pazury, podobne do tych u dromeozaurydów, troodontydów i rodzaju Archaeopteryx. Jednak odkrycie madagaskarskiego Masiakasaurus obaliło tą tezę. Obecnie jednak uważa się, że pazury te mieściły się w "dłoniach", a nie na "stopach", podobnie jak u Megaraptor.
Etymologia
Nazwa Noasaurus znaczy "jaszczura z północno-zachodniej Argentyny". "NOA" to skrót od Noroeste Argentino (Northwestern Argentina) czyli regionu zawierającego m.in. prowincję Salta. Od tej nazwy autorzy opisu nazwali Noasauridae.
Filogeneza
W 1991 roku José Bonaparte umieścił noazaura w Noasaurinae, który wchodziło w skład Abelisauridae. Analiza Sampsona, Carrano i Forster (2001) wykazała, że wraz z masiakazaurem tworzą politomię z abelizaurydami, lecz nie tworzą kladu, który można by nazwać Noasauridae. Z kolei obszerne badanie dotyczące filogenezy ceratozaurów Carrano i Sampsona (2008) wskazało, że wśród taksonów należących do Noasauridae nie można wyróżnić dodatkowych kladów z powodu bardzo niekompletnego materiału kopalnego, dlatego też pokrewieństwo noazaura z masiakazaurem jest obecnie nieznane.
Spis gatunków
| Noasaurus | Powell i Bonaparte, 1980 |
|---|---|
| N. leali | Powell i Bonaparte, 1980 |
Wybrana bibliografia
Agnolin, F.L. & Chiarelli, P. (2010) "The position of the claws in Noasauridae (Dinosauria: Abelisauroidea) and its implications for abelisauroid manus evolution" Paläontologische Zeitschrift, 84, 2, 293-300.
Carrano, M.T. & Sampson, S.D. (2008) "The Phylogeny of Ceratosauria (Dinosauria: Theropoda)" Journal of Systematic Palaeontology, 6, 183-236.
Sampson, S.D., Carrano, M.T. & Forster, C. A. (2001) "A bizarre predatory dinosaur from the Late Cretaceous of Madagascar" Nature, 409, 504–506.
http://home.comcast.net/~eoraptor/Ceratosauria.htm#Noasaurusleali
