Megaraptor: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj
(+ zęby)
(aktualizacja Novas i in. 2013)
Linia 3: Linia 3:
 
| Autor:
 
| Autor:
 
|-
 
|-
| [[Maciej Ziegler]]
+
| [[Maciej Ziegler]], [[Marcin Szermański]], [[Dawid Mazurek]], [[Tomasz Skawiński]]
[[Marcin Szermański]]
 
 
 
[[Dawid Mazurek]]
 
 
 
[[Tomasz Skawiński]]
 
 
|}
 
|}
 
</small>
 
</small>
Linia 28: Linia 23:
 
| [[Argentyna]] - prowincja [[Neuquén]]  
 
| [[Argentyna]] - prowincja [[Neuquén]]  
  
<small>([[formacja Portezuelo]])</small>  
+
<small>(formacja [[Portezuelo]])</small>  
  
i prowincja [[Chubut]]  
+
?prowincja [[Chubut]]
  
<small>([[formacja Bajo Barreal]])</small>
+
<small>(formacja ?[[Bajo Barreal]])</small>
 
|-
 
|-
 
! '''[[:Kategoria:Stratygrafia|Czas występowania]]'''
 
! '''[[:Kategoria:Stratygrafia|Czas występowania]]'''
| 96-88 Ma
+
| (środkowy ?[[cenoman]]-)późny [[turon]]-wczesny [[koniak]]
  
<small>późna [[kreda]]</small>
+
([[późna kreda]])
 
|-
 
|-
 
! '''Systematyka'''
 
! '''Systematyka'''
Linia 48: Linia 43:
 
[[Tetanurae]]
 
[[Tetanurae]]
  
[[Carnosauria]]
+
[[Avetheropoda]]
 +
 
 +
[[Carnosauria]] / [[Coelurosauria]]
  
[[Neovenatoridae]]
+
[[Neovenatoridae]] / [[Tyrannosauroidea]]
  
 
[[Megaraptora]]
 
[[Megaraptora]]
 +
 +
[[Megaraptoridae]]
 
|-
 
|-
 
| colspan=2 |[[Plik:Megaraptor.jpg|400px]]
 
| colspan=2 |[[Plik:Megaraptor.jpg|400px]]
Linia 59: Linia 58:
  
 
==Wstęp==
 
==Wstęp==
''Megaraptor'' to późnokredowy karnozaur z terenów obecnej Patagonii ([[Argentyna]]). Początkowo opisano go jako prawdopodobnego celurozaura. Później uważano go za bardziej [[takson bazalny|bazalnego]] tetanura i do dziś taka interpretacja dominuje. ''Megaraptor'' miał duże i silne przednie kończyny, a na nich wielkie pazury (największy ok. 40 cm).
+
''Megaraptor'' to późnokredowy dinozaur z terenów obecnej Patagonii ([[Argentyna]]). Początkowo opisano go jako prawdopodobnego celurozaura. Później uważano go za bardziej [[takson bazalny|bazalnego]] tetanura a obecnie wiadomo, że mógł być tyranozauroidem (zob. szerzej [[Megaraptora]]). ''Megaraptor'' miał duże i silne przednie kończyny, a na nich wielkie pazury (największy ok. 40 cm).
  
 
==Etymologia==
 
==Etymologia==
Linia 67: Linia 66:
 
[[Holotyp]] (MCF-PVPH 79) to fragmentaryczny osobnik z formacji Portezuelo (późny [[turon]] - wczesny [[koniak]], 90-88 Ma) z prowincji [[Neuquén]] ([[Novas]], [[1998]]). Składa się on z kości łokciowej, paliczka I-1 i pazura I z „ręki” i dystalnej połowy kości śródstopia III. [[Calvo]] i in. ([[2004]]) opisali drugiego osobnika (MUCPv 341) obejmującego bardziej kompletne kości kończyny przedniej, jeden kręg szyjny, dwa proksymalne kręgi ogonowe, kość łopatkowo-kruczą i częściową łonową z formacji Portezuelo. Zwrócili też uwagę, że w tej samej lokalizacji odnaleziono również zęby karcharodontozaurydów – były one jednak wyłącznie izolowane, przez co nie można jednoznacznie przypisać ich do ''Megaraptor''.
 
[[Holotyp]] (MCF-PVPH 79) to fragmentaryczny osobnik z formacji Portezuelo (późny [[turon]] - wczesny [[koniak]], 90-88 Ma) z prowincji [[Neuquén]] ([[Novas]], [[1998]]). Składa się on z kości łokciowej, paliczka I-1 i pazura I z „ręki” i dystalnej połowy kości śródstopia III. [[Calvo]] i in. ([[2004]]) opisali drugiego osobnika (MUCPv 341) obejmującego bardziej kompletne kości kończyny przedniej, jeden kręg szyjny, dwa proksymalne kręgi ogonowe, kość łopatkowo-kruczą i częściową łonową z formacji Portezuelo. Zwrócili też uwagę, że w tej samej lokalizacji odnaleziono również zęby karcharodontozaurydów – były one jednak wyłącznie izolowane, przez co nie można jednoznacznie przypisać ich do ''Megaraptor''.
  
Do ''Megaraptor'' zaliczono także kolejne osobniki, które dopiero czekają na oficjalną publikację. W bardzo krótkim sprawozdaniu, zawierającym tylko kilka szczegółów (abstrakt z konferencji SVP), [[Lamanna]] i in. ([[2004]]) opisali dwa nowe fragmentaryczne szkielety z niższej formacji Bajo Barreal (środkowy [[cenoman]]-[[turon]]) z prowincji [[Chubut]]. Mogą one reprezentować inny gatunek. [[Porfiri]] i in. ([[2007]]) donieśli o kolejnych szczątkach kończyn z Portezuelo.
+
Do ''Megaraptor'' zaliczono także kolejne osobniki, które dopiero czekają na oficjalną publikację. W bardzo krótkim sprawozdaniu, zawierającym tylko kilka szczegółów (abstrakt z konferencji SVP), [[Lamanna]] i in. ([[2004]]) opisali dwa nowe fragmentaryczne szkielety z dolnych warstw formacji Bajo Barreal (środkowy [[cenoman]]-[[turon]]) z prowincji [[Chubut]]. Mogą one reprezentować inny gatunek. Novas i in. (2013) podali, że to [[megaraptoryd]], lecz nie wskazali, że ''Megaraptor''; od czasu wstępnego opisu skamieniałości opisano nowe, blisko spokrewnione formy (''[[Orkoraptor]]'', ''[[Aerosteon]]''); także z uwagi na wcześniejszy wiek nie jest pewne, czy szczątki należą do omawianego [[rodzaj]]u.
 +
 
 +
[[Porfiri]] i in. ([[2007]]) donieśli o kolejnych szczątkach kończyn z Portezuelo.
  
 
==Spis gatunków==
 
==Spis gatunków==
Linia 83: Linia 84:
 
Calvo, J.O. Porfiri, J.D. Veralli, C.D. Novas, F.E. & Poblete, F. (2004) "Phylogenetic status of ''Megaraptor namunhuaiquii'' Novas based on a new specimen from Neuquén, Patagonia, Argentina" Ameghiniana, 41(4), 565-575.
 
Calvo, J.O. Porfiri, J.D. Veralli, C.D. Novas, F.E. & Poblete, F. (2004) "Phylogenetic status of ''Megaraptor namunhuaiquii'' Novas based on a new specimen from Neuquén, Patagonia, Argentina" Ameghiniana, 41(4), 565-575.
  
Calvo, J.O. Porfiri, J.D. González Riga, B.J. & Kellner, A.W.A. (2007) "A new Cretaceous terrestrial ecosystem from Gondwana with the description of a new sauropod dinosaur" Anais da Academia Brasileira de Ciências, 79(3), 1-13.
+
Calvo, J.O. Porfiri, J.D. González Riga, B.J. & Kellner, A.W.A. (2007) "A new Cretaceous terrestrial ecosystem from Gondwana with the description of a new sauropod dinosaur" Anais da Academia Brasileira de Ciencias, 79(3), 1-13.
  
 
Juárez-Valieri, R.D., Porfiri, J.D. & Calvo, J.O. (2011) "New Information on ''Ekrixinatosaurus novasi'' Calvo et al 2004, a giant and massively-constructed Abelisauroid from the "Middle Cretaceous" of Patagonia" Calvo, J.O., Porfiri, J.D., González Riga & Dos Santos [red.] "Paleontologia y dinosaurios desde América Latina" Editorial de la Universidad Nacional de Cuyo, 161-169.
 
Juárez-Valieri, R.D., Porfiri, J.D. & Calvo, J.O. (2011) "New Information on ''Ekrixinatosaurus novasi'' Calvo et al 2004, a giant and massively-constructed Abelisauroid from the "Middle Cretaceous" of Patagonia" Calvo, J.O., Porfiri, J.D., González Riga & Dos Santos [red.] "Paleontologia y dinosaurios desde América Latina" Editorial de la Universidad Nacional de Cuyo, 161-169.
  
 
Novas, F. E. (1998) "''Megaraptor namunhuaiquii'', gen. et sp. nov, a large-clawed, Late Cretaceous theropod from Patagonia" Journal of Vertebrate Paleontology, 18, 4–9.
 
Novas, F. E. (1998) "''Megaraptor namunhuaiquii'', gen. et sp. nov, a large-clawed, Late Cretaceous theropod from Patagonia" Journal of Vertebrate Paleontology, 18, 4–9.
 +
 +
Novas, F.E., Agnolín, F.L., Ezcurra, M.D., Porfiri, J. & Canale, J.I. (2013) "Evolution of the carnivorous dinosaurs during the Cretaceous: The evidence from Patagonia" Cretaceous Research [[doi:10.1016/j.cretres.2013.04.001]]
  
 
Porfiri, J.D. Dos Santos, D. & Calvo, J.O. (2007) "New information on ''Megaraptor namunhuaiquii'' (Theropoda: Tetanurae), Patagonia: considerations on paleoecological aspects" Arquivos do Museu Nacional, Rio do Janeiro, 65(4), 545-550.
 
Porfiri, J.D. Dos Santos, D. & Calvo, J.O. (2007) "New information on ''Megaraptor namunhuaiquii'' (Theropoda: Tetanurae), Patagonia: considerations on paleoecological aspects" Arquivos do Museu Nacional, Rio do Janeiro, 65(4), 545-550.
Linia 93: Linia 96:
 
Smith, N.D., Makovicky, P.J., Agnolin, F.L., Ezcurra, M.D., Pais, D.F. & Salisbury, S.W. (2008) "A ''Megaraptor''-like theropod (Dinosauria: Tetanurae) in Australia: support for faunal exchange across eastern and western Gondwana in the Mid-Cretaceous" Proceedings of the Royal Society B, 275, 2085-2093.
 
Smith, N.D., Makovicky, P.J., Agnolin, F.L., Ezcurra, M.D., Pais, D.F. & Salisbury, S.W. (2008) "A ''Megaraptor''-like theropod (Dinosauria: Tetanurae) in Australia: support for faunal exchange across eastern and western Gondwana in the Mid-Cretaceous" Proceedings of the Royal Society B, 275, 2085-2093.
  
Paul, G.S. (2010) "The Princeton Field Guide to Dinosaurs" wyd. Princeton University.</small>
+
Paul, G.S. (2010) "The Princeton Field Guide to Dinosaurs" wyd. Princeton University.
 +
 
 +
<References/></small>
  
 
[[Kategoria:Dinosauria]]
 
[[Kategoria:Dinosauria]]
Linia 99: Linia 104:
 
[[Kategoria:Theropoda]]
 
[[Kategoria:Theropoda]]
 
[[Kategoria:Tetanurae]]
 
[[Kategoria:Tetanurae]]
[[Kategoria:Carnosauria]]
 
 
[[Kategoria:Ameryka Południowa]]
 
[[Kategoria:Ameryka Południowa]]
 
[[Kategoria:Argentyna]]
 
[[Kategoria:Argentyna]]
 
[[Kategoria:Mezozoik]]
 
[[Kategoria:Mezozoik]]
 
[[Kategoria:Kreda]]
 
[[Kategoria:Kreda]]
 +
[[Kategoria:turon]]
 +
[[Kategoria:koniak]]

Wersja z 15:36, 25 paź 2013

Autor:
Maciej Ziegler, Marcin Szermański, Dawid Mazurek, Tomasz Skawiński


Megaraptor (megaraptor)
Długość: 8-9 m
Masa: ok. 1 t
Miejsce występowania: Argentyna - prowincja Neuquén

(formacja Portezuelo)

?prowincja Chubut

(formacja ?Bajo Barreal)

Czas występowania (środkowy ?cenoman-)późny turon-wczesny koniak

(późna kreda)

Systematyka Dinosauria

Saurischia

Theropoda

Tetanurae

Avetheropoda

Carnosauria / Coelurosauria

Neovenatoridae / Tyrannosauroidea

Megaraptora

Megaraptoridae

Megaraptor.jpg

Autor: Andrea Cau [1]

Wstęp

Megaraptor to późnokredowy dinozaur z terenów obecnej Patagonii (Argentyna). Początkowo opisano go jako prawdopodobnego celurozaura. Później uważano go za bardziej bazalnego tetanura a obecnie wiadomo, że mógł być tyranozauroidem (zob. szerzej Megaraptora). Megaraptor miał duże i silne przednie kończyny, a na nich wielkie pazury (największy ok. 40 cm).

Etymologia

Nazwa Megaraptor znaczy "duży rabuś" i pochodzi z połączenia gr. mega i łac. raptor. Epitet gatunkowy (namunhuaiquii) odnosi się do wielkiego i ostrego pazura, początkowo umiejscawianego na stopie, i pochodzi z języka Mapuczów: namun to stopa, a huaiqui - "lanca"/"kopia" lub "przecinać"/"przekłuwać").

Odkrycia

Holotyp (MCF-PVPH 79) to fragmentaryczny osobnik z formacji Portezuelo (późny turon - wczesny koniak, 90-88 Ma) z prowincji Neuquén (Novas, 1998). Składa się on z kości łokciowej, paliczka I-1 i pazura I z „ręki” i dystalnej połowy kości śródstopia III. Calvo i in. (2004) opisali drugiego osobnika (MUCPv 341) obejmującego bardziej kompletne kości kończyny przedniej, jeden kręg szyjny, dwa proksymalne kręgi ogonowe, kość łopatkowo-kruczą i częściową łonową z formacji Portezuelo. Zwrócili też uwagę, że w tej samej lokalizacji odnaleziono również zęby karcharodontozaurydów – były one jednak wyłącznie izolowane, przez co nie można jednoznacznie przypisać ich do Megaraptor.

Do Megaraptor zaliczono także kolejne osobniki, które dopiero czekają na oficjalną publikację. W bardzo krótkim sprawozdaniu, zawierającym tylko kilka szczegółów (abstrakt z konferencji SVP), Lamanna i in. (2004) opisali dwa nowe fragmentaryczne szkielety z dolnych warstw formacji Bajo Barreal (środkowy cenoman-turon) z prowincji Chubut. Mogą one reprezentować inny gatunek. Novas i in. (2013) podali, że to megaraptoryd, lecz nie wskazali, że Megaraptor; od czasu wstępnego opisu skamieniałości opisano nowe, blisko spokrewnione formy (Orkoraptor, Aerosteon); także z uwagi na wcześniejszy wiek nie jest pewne, czy szczątki należą do omawianego rodzaju.

Porfiri i in. (2007) donieśli o kolejnych szczątkach kończyn z Portezuelo.

Spis gatunków

Megaraptor Novas, 1998
M. namunhuaiquii Novas, 1998

Bibliografia

Benson, R.B.J., Carrano, M.T. & Brusatte, S.L. (2010) "A new clade of archaic large-bodied predatory dinosaurs (Theropoda: Allosauroidea) that survived to the latest Mesozoic" Naturwissenschaften, 97, 71-78.

Calvo, J.O. Porfiri, J.D. Veralli, C.D. Novas, F.E. & Poblete, F. (2004) "Phylogenetic status of Megaraptor namunhuaiquii Novas based on a new specimen from Neuquén, Patagonia, Argentina" Ameghiniana, 41(4), 565-575.

Calvo, J.O. Porfiri, J.D. González Riga, B.J. & Kellner, A.W.A. (2007) "A new Cretaceous terrestrial ecosystem from Gondwana with the description of a new sauropod dinosaur" Anais da Academia Brasileira de Ciencias, 79(3), 1-13.

Juárez-Valieri, R.D., Porfiri, J.D. & Calvo, J.O. (2011) "New Information on Ekrixinatosaurus novasi Calvo et al 2004, a giant and massively-constructed Abelisauroid from the "Middle Cretaceous" of Patagonia" Calvo, J.O., Porfiri, J.D., González Riga & Dos Santos [red.] "Paleontologia y dinosaurios desde América Latina" Editorial de la Universidad Nacional de Cuyo, 161-169.

Novas, F. E. (1998) "Megaraptor namunhuaiquii, gen. et sp. nov, a large-clawed, Late Cretaceous theropod from Patagonia" Journal of Vertebrate Paleontology, 18, 4–9.

Novas, F.E., Agnolín, F.L., Ezcurra, M.D., Porfiri, J. & Canale, J.I. (2013) "Evolution of the carnivorous dinosaurs during the Cretaceous: The evidence from Patagonia" Cretaceous Research doi:10.1016/j.cretres.2013.04.001

Porfiri, J.D. Dos Santos, D. & Calvo, J.O. (2007) "New information on Megaraptor namunhuaiquii (Theropoda: Tetanurae), Patagonia: considerations on paleoecological aspects" Arquivos do Museu Nacional, Rio do Janeiro, 65(4), 545-550.

Smith, N.D., Makovicky, P.J., Agnolin, F.L., Ezcurra, M.D., Pais, D.F. & Salisbury, S.W. (2008) "A Megaraptor-like theropod (Dinosauria: Tetanurae) in Australia: support for faunal exchange across eastern and western Gondwana in the Mid-Cretaceous" Proceedings of the Royal Society B, 275, 2085-2093.

Paul, G.S. (2010) "The Princeton Field Guide to Dinosaurs" wyd. Princeton University.