Nqwebasaurus: Różnice pomiędzy wersjami
m (→Pozycja filogenetyczna) |
m (Sereno, 2017) |
||
| Linia 6: | Linia 6: | ||
|- | |- | ||
| [[Sebastian Oziemski]] | | [[Sebastian Oziemski]] | ||
| − | | [[Maciej Ziegler]], [[Tomasz Singer]], [[Marcin Szermański]], [[Tomasz Skawiński]], [[Adrian Tkocz]] | + | | [[Maciej Ziegler]], [[Tomasz Singer]], [[Marcin Szermański]], [[Tomasz Skawiński]], [[Adrian Tkocz]] [[Kamil Kamiński]] |
|} | |} | ||
</small> | </small> | ||
| Linia 49: | Linia 49: | ||
/ ? [[Ornithomimosauria]] / ??[[Proceratosauridae]] ) | / ? [[Ornithomimosauria]] / ??[[Proceratosauridae]] ) | ||
| + | |- | ||
| + | | colspan=2 |[[Plik:Nqwebasaurus.jpg|400px]] | ||
| + | <small>Rekonstrukcja przeżyciowa. Autor: IJReid. [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Nqwebasaurus.jpg]</small | ||
| + | |||
|- | |- | ||
! colspan=2 | Mapa znalezisk: | ! colspan=2 | Mapa znalezisk: | ||
| Linia 65: | Linia 69: | ||
==Materiał kopalny== | ==Materiał kopalny== | ||
| − | + | [[Holotyp]] (AM 6040) to fragmenty czaszki, kręgi szyjne, fragmentaryczne grzbietowe i ogonowe, kości obręczy barkowej i miednicznej oraz kości kończyn (zob. rys.). Na ich podstawie oszacowano długość zwierzęcia na około 90 cm, a wysokość na 30 cm. Osobnik ten nie był w jednak pełni dorosły. | |
| + | |||
| + | Materiał przypisany obejmuje kość udową, piszczelową i strzałkową osobnika półtorej razy większego od holotypu ([[Paul Sereno|Sereno]], 2017). | ||
==Budowa== | ==Budowa== | ||
| Linia 71: | Linia 77: | ||
==Pozycja filogenetyczna== | ==Pozycja filogenetyczna== | ||
| − | ''Nqwebasaurus'' jest przedstawicielem [[Coelurosauria]] o niepewnej pozycji filogenetycznej. [[analiza filogenetyczna|Analizy kladystyczne]] mają rozmaite wyniki: ta [[Coelurosauria#Holtz_i_in..2C_2004|Holtza i in. (2004)]] wykazała, że to [[proceratozauryd]] (mieszczący się poza [[Tyrannoraptora]]), [[Coelurosauria#Rauhut_i_Xu.2C_2005|Rauhuta i Xu (2005)]], że Tyrannoraptora ''[[incertae sedis]]'', [[#Novas_i_in..2C_2012|Novasa i in. (2012)]], że to [[kompsognatyd]], [[Coelurosauria#Dal_Sasso_i_Maganuco.2C_2011|Dal Sasso i Maganuco (2011)]], że [[bazalny]] [[alwarezzauroid]], natomiast [[Coelurosauria#Xu_i_in..2C_2009B|Xu i in. (2009)]], że to bazalny [[ornitomimozaur]]. Gishlick i Gathier (2007) zanotowali podobieństwo jego dłoni do kompsognatydów, a [[Sereno]] (2001) - do ornitomimozaurów (w skład których wchodziły też w jego badaniu alwarezzauroidy). | + | ''Nqwebasaurus'' jest przedstawicielem [[Coelurosauria]] o niepewnej pozycji filogenetycznej. [[analiza filogenetyczna|Analizy kladystyczne]] mają rozmaite wyniki: ta [[Coelurosauria#Holtz_i_in..2C_2004|Holtza i in. (2004)]] wykazała, że to [[proceratozauryd]] (mieszczący się poza [[Tyrannoraptora]]), [[Coelurosauria#Rauhut_i_Xu.2C_2005|Rauhuta i Xu (2005)]], że Tyrannoraptora ''[[incertae sedis]]'', [[#Novas_i_in..2C_2012|Novasa i in. (2012)]], że to [[kompsognatyd]], [[Coelurosauria#Dal_Sasso_i_Maganuco.2C_2011|Dal Sasso i Maganuco (2011)]], że [[bazalny]] [[alwarezzauroid]], natomiast [[Coelurosauria#Xu_i_in..2C_2009B|Xu i in. (2009)]], że to bazalny [[ornitomimozaur]]. Gishlick i Gathier (2007) zanotowali podobieństwo jego dłoni do kompsognatydów, a [[Sereno]] (2001) - do ornitomimozaurów (w skład których wchodziły też w jego badaniu alwarezzauroidy). Kolejna publikacja Paula Sereno (2017) wsparła pogląd, ze jest to [[takson bazalny|bazalny]] ornitomimozaur. |
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== | ||
| Linia 90: | Linia 96: | ||
Rauhut, O.W.M. & Xu, X. (2005) "The small theropod dinosaurs Tugulusaurus and Phaedrolosaurus from the Early Cretaceous of Xinjiang, China" Journal of Vertebrate Paleontology, 25, 107-118. | Rauhut, O.W.M. & Xu, X. (2005) "The small theropod dinosaurs Tugulusaurus and Phaedrolosaurus from the Early Cretaceous of Xinjiang, China" Journal of Vertebrate Paleontology, 25, 107-118. | ||
| + | |||
| + | Sereno, P. (2017). "Early Cretaceous ornithomimosaurs (Dinosauria: Coelurosauria) from Africa". Ameghiniana. 54 (5): 576–616. [[doi:10.5710/AMGH.23.10.2017.315]]. | ||
Xu, X., Clark, J.M., Mo J., Choiniere, J., Forster, C.A., Erickson, G.M., Hone, D.W.E., Sullivan, C., Eberth, D.A., Nesbitt, S., Zhao, Q., Hernandez, R., Jia, C., Han, F. & Guo, Y. (2009) "A Jurassic ceratosaur from China helps clarify avian digital homologies" Nature, 459, 940-944. | Xu, X., Clark, J.M., Mo J., Choiniere, J., Forster, C.A., Erickson, G.M., Hone, D.W.E., Sullivan, C., Eberth, D.A., Nesbitt, S., Zhao, Q., Hernandez, R., Jia, C., Han, F. & Guo, Y. (2009) "A Jurassic ceratosaur from China helps clarify avian digital homologies" Nature, 459, 940-944. | ||
Wersja z 19:47, 24 kwi 2018
| Autor: | Korekta: |
| Sebastian Oziemski | Maciej Ziegler, Tomasz Singer, Marcin Szermański, Tomasz Skawiński, Adrian Tkocz Kamil Kamiński |
| Nqwebasaurus (nkwebazaur) | |
|---|---|
| Długość: | > 0,9 m |
| Masa: | > 1 kg |
| Miejsce występowania: | RPA - Prowincja Przylądkowa Wschodnia |
| Czas występowania | 133-129 Ma |
| Systematyka | Dinosauria
(?) Tyrannoraptora ( ? Alvarezsauroidea / ? Compsognathidae / / ? Ornithomimosauria / ??Proceratosauridae ) |
Rekonstrukcja przeżyciowa. Autor: IJReid. [1]</small | |
| Mapa znalezisk: | |
|
Wczytywanie mapy…
| |
Wstęp
Nqwebasaurus to teropod z wczesnej kredy, którego skamieniałości odnaleziono w skałach datowanych na 133-129 milionów lat, kiedy to Ameryka Południowa, Afryka i Antarktyda były jeszcze połączone (Gondwana).
Odkrycie i etymologia
Szczątki Nqwebasaurus zostały odkryte w Republice Południowej Afryki w najwyższym ogniwie formacji Kirkwood; okolicę tą określa się w miejscowym języku xhosa mianem Nqweba - stąd nazwa dinozaura. Epitet gatunkowy thwazi także pochodzi z tego języka i oznacza szybkiego biegacza. Ciekawostką jest to, że na początku został on ochrzczony imieniem "Kirky". Jedyny gatunek nkwebazaura - N. thwazi - został opisany przez de Klerka, Forster, Sampsona, Chinsamy i Rossa w 2000 roku.
Materiał kopalny
Holotyp (AM 6040) to fragmenty czaszki, kręgi szyjne, fragmentaryczne grzbietowe i ogonowe, kości obręczy barkowej i miednicznej oraz kości kończyn (zob. rys.). Na ich podstawie oszacowano długość zwierzęcia na około 90 cm, a wysokość na 30 cm. Osobnik ten nie był w jednak pełni dorosły.
Materiał przypisany obejmuje kość udową, piszczelową i strzałkową osobnika półtorej razy większego od holotypu (Sereno, 2017).
Budowa
Teropod ten miał trójpalczaste kończyny przednie z częściowo przeciwstawnym odpowiednikiem kciuka! Kończyny przednie stosunkowo krótkie w porównaniu do kończyn tylnych (stosunek długości 0,43) uzbrojone były w długie pazury. Mocna budowa dłoni wskazuje na wykorzystywanie ich do kopania, głównie zapewne w poszukiwaniu pokarmu. Natomiast kończyna tylna wykazuje przystosowania do szybkiego biegu, przede wszystkim do ucieczki przed większymi drapieżnikami. Inną ciekawostką jest odnalezienie w jego brzuchu gastrolitów. Kamienie te były nadzwyczaj gładkie, co wyklucza ich przypadkowe połknięcie.
Pozycja filogenetyczna
Nqwebasaurus jest przedstawicielem Coelurosauria o niepewnej pozycji filogenetycznej. Analizy kladystyczne mają rozmaite wyniki: ta Holtza i in. (2004) wykazała, że to proceratozauryd (mieszczący się poza Tyrannoraptora), Rauhuta i Xu (2005), że Tyrannoraptora incertae sedis, Novasa i in. (2012), że to kompsognatyd, Dal Sasso i Maganuco (2011), że bazalny alwarezzauroid, natomiast Xu i in. (2009), że to bazalny ornitomimozaur. Gishlick i Gathier (2007) zanotowali podobieństwo jego dłoni do kompsognatydów, a Sereno (2001) - do ornitomimozaurów (w skład których wchodziły też w jego badaniu alwarezzauroidy). Kolejna publikacja Paula Sereno (2017) wsparła pogląd, ze jest to bazalny ornitomimozaur.
Spis gatunków
| Nqwebasaurus | de Klerk, Forster, Sampson, Chinsamy i Ross, 2000 |
| Nqwebasaurus thwazi | de Klerk, Forster, Sampson, Chinsamy i Ross, 2000 |
Wybrana bibliografia
de Klerk, W.J., Forster, C.A., Sampson, S.D., Chinsamy, A. & Ross, C.F. (2000) "A new coelurosaurian dinosaur from the Early Cretaceous of South Africa" Journal of Vertebrate Paleontology, 20(2), 324–332.
Holtz, T.R., Molnar, R.E. & Currie, P.J. (2004) "Basal Tetanurae" [w:] Weishampel, D.B., Dodson, P. & Osmólska, H. "The Dinosauria" Berkeley and Los Angeles: University of California Press, 71-110.
Makovicky, P.J., Li, D., Gao, K.-Q., Lewin, M., Erickson, G.M. & Norell, M.A. (2010) "A giant ornithomimosaur from the Early Cretaceous of China" Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences, 277, 191-198.
Rauhut, O.W.M. & Xu, X. (2005) "The small theropod dinosaurs Tugulusaurus and Phaedrolosaurus from the Early Cretaceous of Xinjiang, China" Journal of Vertebrate Paleontology, 25, 107-118.
Sereno, P. (2017). "Early Cretaceous ornithomimosaurs (Dinosauria: Coelurosauria) from Africa". Ameghiniana. 54 (5): 576–616. doi:10.5710/AMGH.23.10.2017.315.
Xu, X., Clark, J.M., Mo J., Choiniere, J., Forster, C.A., Erickson, G.M., Hone, D.W.E., Sullivan, C., Eberth, D.A., Nesbitt, S., Zhao, Q., Hernandez, R., Jia, C., Han, F. & Guo, Y. (2009) "A Jurassic ceratosaur from China helps clarify avian digital homologies" Nature, 459, 940-944.
http://home.comcast.net/~eoraptor/Ornithomimosauria.htm#Nqwebasaurusthwazi
![[1]](https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Nqwebasaurus.jpg){kind=link}