Neuquenraptor: Różnice pomiędzy wersjami
(poprawki) |
(uzupełnienia) |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
− | + | {{DISPLAYTITLE:''Neuquenraptor''}} | |
− | { | + | {{Opis |
− | | Autor | + | |Autor = [[Tomasz Sokołowski]] |
− | + | |Korekta = [[Maciej Ziegler]], [[Adrian Tkocz]], [[Paweł Konarzewski]] | |
− | + | |nazwa = ''Neuquenraptor'' (nekwenraptor) | |
− | + | |długość = 2,7 m <ref name="Molina-Larramendi">Molina-Pérez, R. & Larramendi, A. (2019). "Dinosaur Facts and Figures: The Theropods and Other Dinosauriformes". wyd. Princeton University Press. </ref> | |
− | | [[Maciej Ziegler]] | + | |wysokość = 82 cm (w biodrach) <ref name="Molina-Larramendi"></ref> |
− | [[Adrian Tkocz]] | + | |masa = 33 kg <ref name="Molina-Larramendi"></ref> |
− | | | + | |dieta = mięsożerny |
− | + | |miejsce = [[Argentyna]] - Neuquén | |
− | + | <small>([[formacja]] [[Portezuelo]])</small> | |
− | + | |czas = {{Występowanie|91|88}} | |
− | + | ok. 91-88 [[Ma]]<br> | |
− | + | <small>[[późna kreda]] ([[turon]]-[[koniak]])</small> | |
− | + | |systematyka = | |
− | | | + | [[Dinosauria]] |
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | | | ||
− | |||
− | |- | ||
− | |||
− | | [[Argentyna]] - | ||
− | |||
− | <small>([[formacja Portezuelo]])</small> | ||
− | |- | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | <small> | ||
− | | | ||
− | |||
− | |||
[[Saurischia]] | [[Saurischia]] | ||
Linia 45: | Linia 26: | ||
[[Paraves]] | [[Paraves]] | ||
− | + | [[Dromaeosauridae]] | |
[[Unenlagiinae]] | [[Unenlagiinae]] | ||
− | | | + | |grafika = Neuquenraptor argentinus by PaleoGeek.png |
− | |} | + | |podpis = Rekonstrukcja ''Neuquenraptor''. Autor: PaleoGeekSquared [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Neuquenraptor_argentinus_by_PaleoGeek.png] |
− | + | |PorównanieGrupa = | |
+ | |PorównanieDługość = | ||
+ | |mapa = | ||
+ | }} | ||
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
− | ''Neuquenraptor'' to [[rodzaj]] małego teropoda, który żył podczas późnej kredy na | + | ''Neuquenraptor'' to [[rodzaj]] małego teropoda, który żył podczas późnej kredy na terenie obecnej zachodnio-centralnej Argentyny. Jedyne kości tego dinozaura odkryto w [[1996]] roku, podczas odkopywania skamieniałości [[tytanozaur]]a na obszarze formacji Portezuelo. |
− | |||
− | |||
− | |||
==Historia taksonomii== | ==Historia taksonomii== | ||
− | Z początku szczątki drapieżnika nazwano nieformalnie "Araucanoraptor argentinus", jednak w formalnym opisie Fernando [[Novas]] i Diego [[Pol]] użyli obecnej nazwy. [[Makovicky]] i inni ([[2005]]) zasugerowali, że rodzaje ''Neuquenraptor'' i ''[[Unenlagia]]'' mogą być synonimami ze względu na podobieństwa kości udowych (''U. comahuensis'') oraz II-1 paliczków i II pazurów (''U. paynemili''). | + | Z początku szczątki drapieżnika nazwano nieformalnie "Araucanoraptor argentinus", jednak w formalnym opisie Fernando [[Novas]] i Diego [[Pol]] użyli obecnej nazwy. [[Makovicky]] i inni ([[2005]]) zasugerowali, że rodzaje ''Neuquenraptor'' i ''[[Unenlagia]]'' mogą być synonimami ze względu na podobieństwa kości udowych (''U. comahuensis'') oraz II-1 paliczków i II pazurów (''U. paynemili''). Zdaniem Brissóna Egli i współpracowników (2017) nie można potwierdzić i zaprzeczyć możliwej synonimii między ''[[Unenlagia]]'' i ''Neuquenraptor''. Aby potwierdzić lub odrzucić tą hipotezę jest potrzebny nowy materiał kopalny obydwu zwierząt. |
==Materiał kopalny== | ==Materiał kopalny== | ||
− | [[Holotyp]] oznaczony MCF PVPH 77 składa się z: | + | [[Plik:Neuquenraptor Skeletal.svg|thumb|Sylwetka ''Neuquenraptor'' z zaznaczeniem odnalezionych kości. Autor: Slate Weasel [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Neuquenraptor_Skeletal.svg]]] |
+ | [[Holotyp]] oznaczony MCF PVPH 77 składa się z: fragmentów żeber, grzbietowych, dwóch bliższych szewronów, bliższego fragmentu kości promieniowej, niekompletnej kości udowej, dalszego fragmentu kości piszczelowej, bliższe części kości stępu oraz większość kości lewej stopy (Brissón Egli i in., 2017). | ||
+ | |||
+ | ==Budowa== | ||
+ | ''Neuquenraptor'' to średniej wielkości [[Dromaeosauridae|dromeozauryd]] różniący się od swoich kuzynów budową kości tylnych. Zachowana kość ramienna jest długa, zgrabna i prawie prosta. Jej bliższy koniec ma powierzchnię stawową w kształcie podobnym do trójkąta. Trzon kości udowej mógł być długi i smukły. Dystalny koniec kości piszczelowej jest poprzecznie rozszerzony. Śródstopie ''Neuquenraptor'' jest długie i smukłe, a od kości II, III i IV ściśle do siebie przylegają (Brissón Egli i in., 2017). | ||
+ | |||
+ | ==Etymologia== | ||
+ | Nazwa ''Neuquenraptor argentinus'' oznacza "argentyńskiego rabusia z Neuquén" i odnosi się do miejsca odkrycia skamielin (prowincja Neuquén w Argentynie). | ||
+ | ==Spis gatunków== | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
− | + | |{{V| ''Neuquenraptor''}} | |
− | | [[Novas]] | + | | {{Kpt|[[Novas]] & [[Pol]]}}, [[2005]] |
+ | | ?= ''[[Unenlagia]]'' | ||
|- | |- | ||
− | + | |= "Araucanoraptor" | |
− | | [[Novas]] | + | |{{Kpt|[[Novas]] vide Anonymous}}, 1997 |
+ | |- | ||
+ | |{{V|''N. argentinus''}} | ||
+ | | {{Kpt|[[Novas]] & [[Pol]]}}, [[2005]] | ||
+ | |- | ||
+ | |= "A. argentinus" | ||
+ | |{{Kpt|[[Novas]] vide Anonymous}}, 1997 | ||
|} | |} | ||
+ | |||
+ | ==Bibliografia== | ||
+ | <small> | ||
+ | Brissón Egli, F., Rolando Aranciaga, A.M., Agnolín, F.L., & Novas, F.E. (2017). "Osteology of the unenlagiid theropod ''Neuquenraptor argentinus'' from the Late Cretaceous of Patagonia". Acta Palaeontologica Polonica 62 (3): 549–562 [[doi:10.4202/app.00348.2017]] | ||
+ | |||
+ | Makovicky, P. J., Apesteguía, S., & Agnolín, F. L. (2005). "The earliest dromaeosaurid theropod from South America". Nature, 437(7061), 1007-1011. [https://www.nature.com/articles/nature03996] | ||
+ | |||
+ | Mortimer, M (online) [https://theropoddatabase.com/Dromaeosaurs.htm#Neuquenraptorargentinus] | ||
+ | |||
+ | Novas, F. E., & Pol, D. (2005). "New evidence on deinonychosaurian dinosaurs from the Late Cretaceous of Patagonia". Nature, 433(7028), 858-861. [[doi:10.1038/nature03262]] | ||
+ | <references/></small> | ||
[[Kategoria:Dinosauria]] | [[Kategoria:Dinosauria]] | ||
Linia 77: | Linia 84: | ||
[[Kategoria:Coelurosauria]] | [[Kategoria:Coelurosauria]] | ||
[[Kategoria:Paraves]] | [[Kategoria:Paraves]] | ||
− | |||
[[Kategoria:Dromaeosauridae]] | [[Kategoria:Dromaeosauridae]] | ||
[[Kategoria:Ameryka Południowa]] | [[Kategoria:Ameryka Południowa]] |
Wersja z 19:33, 31 gru 2023
Autor: | Tomasz Sokołowski |
Korekta: | Maciej Ziegler, Adrian Tkocz, Paweł Konarzewski |
Neuquenraptor (nekwenraptor) | |
---|---|
Długość | 2,7 m [1] |
Wysokość | 82 cm (w biodrach) [1] |
Masa | 33 kg [1] |
Dieta | mięsożerny |
Miejsce | Argentyna - Neuquén |
Czas |
ok. 91-88 Ma |
Systematyka | Dinosauria |
Rekonstrukcja Neuquenraptor. Autor: PaleoGeekSquared [2] |
Wstęp
Neuquenraptor to rodzaj małego teropoda, który żył podczas późnej kredy na terenie obecnej zachodnio-centralnej Argentyny. Jedyne kości tego dinozaura odkryto w 1996 roku, podczas odkopywania skamieniałości tytanozaura na obszarze formacji Portezuelo.
Historia taksonomii
Z początku szczątki drapieżnika nazwano nieformalnie "Araucanoraptor argentinus", jednak w formalnym opisie Fernando Novas i Diego Pol użyli obecnej nazwy. Makovicky i inni (2005) zasugerowali, że rodzaje Neuquenraptor i Unenlagia mogą być synonimami ze względu na podobieństwa kości udowych (U. comahuensis) oraz II-1 paliczków i II pazurów (U. paynemili). Zdaniem Brissóna Egli i współpracowników (2017) nie można potwierdzić i zaprzeczyć możliwej synonimii między Unenlagia i Neuquenraptor. Aby potwierdzić lub odrzucić tą hipotezę jest potrzebny nowy materiał kopalny obydwu zwierząt.
Materiał kopalny
Holotyp oznaczony MCF PVPH 77 składa się z: fragmentów żeber, grzbietowych, dwóch bliższych szewronów, bliższego fragmentu kości promieniowej, niekompletnej kości udowej, dalszego fragmentu kości piszczelowej, bliższe części kości stępu oraz większość kości lewej stopy (Brissón Egli i in., 2017).
Budowa
Neuquenraptor to średniej wielkości dromeozauryd różniący się od swoich kuzynów budową kości tylnych. Zachowana kość ramienna jest długa, zgrabna i prawie prosta. Jej bliższy koniec ma powierzchnię stawową w kształcie podobnym do trójkąta. Trzon kości udowej mógł być długi i smukły. Dystalny koniec kości piszczelowej jest poprzecznie rozszerzony. Śródstopie Neuquenraptor jest długie i smukłe, a od kości II, III i IV ściśle do siebie przylegają (Brissón Egli i in., 2017).
Etymologia
Nazwa Neuquenraptor argentinus oznacza "argentyńskiego rabusia z Neuquén" i odnosi się do miejsca odkrycia skamielin (prowincja Neuquén w Argentynie).
Spis gatunków
Neuquenraptor | Novas & Pol, 2005 | ?= Unenlagia |
= "Araucanoraptor" | Novas vide Anonymous, 1997 | |
N. argentinus | Novas & Pol, 2005 | |
= "A. argentinus" | Novas vide Anonymous, 1997 |
Bibliografia
Brissón Egli, F., Rolando Aranciaga, A.M., Agnolín, F.L., & Novas, F.E. (2017). "Osteology of the unenlagiid theropod Neuquenraptor argentinus from the Late Cretaceous of Patagonia". Acta Palaeontologica Polonica 62 (3): 549–562 doi:10.4202/app.00348.2017
Makovicky, P. J., Apesteguía, S., & Agnolín, F. L. (2005). "The earliest dromaeosaurid theropod from South America". Nature, 437(7061), 1007-1011. [3]
Mortimer, M (online) [4]
Novas, F. E., & Pol, D. (2005). "New evidence on deinonychosaurian dinosaurs from the Late Cretaceous of Patagonia". Nature, 433(7028), 858-861. doi:10.1038/nature03262