Boreonykus

Do sprawdzenia.

Autor:	Korekta:
Adrian Sztuba	Kamil Kamiński, Maciej Ziegler

---

Boreonykus (boreonyk)
Długość:	?
Masa:	?
Miejsce występowania:	Kanada - Alberta (formacja Wapiti)
Czas występowania	ok. 73 Ma późna kreda (późny kampan)
Systematyka	Dinosauria Saurischia Theropoda Tetanurae Coelurosauria Paraves ?Dromaeosauridae ??Velociraptorinae
Rekonstrukcja Boreonykus. Autor: Levi Bernardo Martinez [1]

Wstęp

Boreonykus to nieduży teropod, prawdopodobnie z rodziny dromeozaurydów, który występował w późnej kredzie na terenie dzisiejszej Kanady. Fragmentaryczność szczątków utrudnia dokładną klasyfikację.

Etymologia

Nazwa rodzajowa odwołuje się do współczesnych lasów borealnych (iglastych), w okolicach których został odnaleziony holotyp, oraz do wyrazu onychos, co oznacza pazur. Nazwa gatunkowa honoruje Certek Heating Solutions i rodzinę Barendregt’ów za ich ciągłe wsparcie dla paleontologii w regionie Peace.

Materiał kopalny

Holotyp (TMP 1989.055.0047) to wydłużona, prawa kość czołowa. Pozostałe okazy to: TMP 1986.055.0188 (pazur lewej kończyny dolnej), UALVP 53597 (pazur prawej kończyny górnej), TMP 1988.055.0129 (kręg ogonowy). Do Boreonykus przypisano też czternaście zębów.

Odkrycie, opis i klasyfikacja

Szczątki Boreonykus zostały odkryte w Piestone Creek, w Albercie. Początkowo uznano je za pozostałości przedstawiciela rodzaju Saurornitholestes (Mortimer, 2015 online). W 2015 r. Phil Bell i Philip Currie opisali je jako nowy rodzaj dromeozauryda (prawdopodobnie welociraptoryna).

Cau (2015 online) uznał, że nie należy zakładać, iż holotypowa kość czołowa oraz elementy szkieletu pozaczaszkowego należą do tego samego zwierzęcia. Jego zdaniem materiał uznany za szczątki Boreonykus może być chimerą, złożoną z pozostałości różnych gatunków teropodów. Również Mortimer (2015 online) za jedyny pewny materiał boreonyka uznaje kość czołową, wyznaczoną na holotyp. Autor ten uważa, że Boreonykus może być synonimem Paronychodon. Z kolei Cau uznaje go za przedstawiciela Coelurosauria incertae sedis.

Budowa

Holotypowa kość czołowa jest podobna do kości czołowej Saurornitholestes langstoni, natomiast kontrastuje z krótką, masywną kością Dromaeosaurus. Jej długość to 52,4 mm, a szerokość w najszerszym miejscu wynosi 20,7 mm. Podobnie jak inne dromeozaurydy, boreonyk miał mocno zakrzywiony pazur na drugim palcu stopy. Osiągał on długość 82 mm wzdłuż jego zewnętrznej krzywizny. Był lepiej rozwinięty, niż u Bambiraptor, ale podobnie jak u Saurornitholestes langstoni i Velociraptor. Jedyny zachowany kręg nie miał wyrostków kolczystych, co świadczy o tym, że znajdował się na końcu ogona, prawdopodobnie za jedenastym kręgiem ogonowym.

Paleoekologia

W skałach formacji Wapiti odnaleziono skamieniałości przedstawicieli tyranozaurydów, ornitomimozaurów, dromeozaurydów, troodonów, hadrozaurydów, oraz ceratopsów. Szczególnie liczne były skamieniałości ceratopsa z gatunku Pachyrhinosaurus lakustai, których łącznie znaleziono co najmniej 27 osobników. Oprócz niego i Boreonykus certekorum znany jest jednak tylko jeden opisany gatunek dinozaura - hadrozaur Edmontosaurus regalis

Spis gatunków

Boreonykus	Bell i Currie, 2015
B. certekorum	Bell i Currie, 2015

Bibliografia

Bell, P. R., Currie, P.J. (2015). A high-latitude dromaeosaurid, Boreonykus certekorum, gen. et sp. nov. (Theropoda), from the upper Campanian Wapiti Formation, west-central Alberta. Journal of Vertebrate Paleontology. DOI: 10.1080/02724634.2015.1034359.

Cau, A. (2015 online) [2]

Mortimer, M. (2015 online) [3]