Changchengornis: Różnice pomiędzy wersjami
m (→Bibliografia) |
m |
||
| Linia 3: | Linia 3: | ||
|Autor = [[Paweł Konarzewski]] | |Autor = [[Paweł Konarzewski]] | ||
|Korekta = | |Korekta = | ||
| − | |nazwa = ''Changchengornis'' | + | |nazwa = ''Changchengornis'' (czangczengornis) |
|długość = 17,5 cm <ref name="Molina-Larramendi">Molina-Pérez, R. & Larramendi, A. (2019). "Dinosaur Facts and Figures: The Theropods and Other Dinosauriformes". wyd. Princeton University Press. </ref> | |długość = 17,5 cm <ref name="Molina-Larramendi">Molina-Pérez, R. & Larramendi, A. (2019). "Dinosaur Facts and Figures: The Theropods and Other Dinosauriformes". wyd. Princeton University Press. </ref> | ||
|masa = 60 g <ref name="Molina-Larramendi"></ref> | |masa = 60 g <ref name="Molina-Larramendi"></ref> | ||
|wysokość = 9 cm (w biodrach) <ref name="Molina-Larramendi"></ref> | |wysokość = 9 cm (w biodrach) <ref name="Molina-Larramendi"></ref> | ||
| − | |dieta = | + | |dieta = prawdopodobnie roślinożerny |
|miejsce = [[Chiny]] - Liaoning | |miejsce = [[Chiny]] - Liaoning | ||
<small>([[formacja]] [[Yixian]])</small> | <small>([[formacja]] [[Yixian]])</small> | ||
|czas = {{Występowanie|125.76|124.1}} | |czas = {{Występowanie|125.76|124.1}} | ||
| − | ok. 125,76-124,1 [[Ma]] <ref>Zhong, Y., Huyskens, M. H., Yin, Q. Z., Wang, Y., Ma, Q., & Xu, Y. G. (2021). "High-precision geochronological constraints on the duration of ‘Dinosaur | + | ok. 125,76-124,1 [[Ma]] <ref>Zhong, Y., Huyskens, M. H., Yin, Q. Z., Wang, Y., Ma, Q., & Xu, Y. G. (2021). "High-precision geochronological constraints on the duration of ‘Dinosaur Pompeii’ and the Yixian Formation". National Science Review, 8(6), nwab063. [[doi:10.1093/nsr/nwab063]]</ref><br> |
<small>[[wczesna kreda]] ([[barrem]])</small> | <small>[[wczesna kreda]] ([[barrem]])</small> | ||
|systematyka = | |systematyka = | ||
| Linia 24: | Linia 24: | ||
[[Pygostylia]] | [[Pygostylia]] | ||
| + | |||
| + | [[Confuciusornithiformes]] | ||
[[Confuciusornithidae]] | [[Confuciusornithidae]] | ||
| − | |grafika = Changchengornis | + | |grafika = Changchengornis 550 CER.JPG |
| − | |podpis = | + | |podpis = Rekonstrukcja ''Changchengornis''. Autor: Conty [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Changchengornis_550_CER.JPG] |
|PorównanieGrupa = | |PorównanieGrupa = | ||
|PorównanieDługość = | |PorównanieDługość = | ||
| Linia 33: | Linia 35: | ||
}} | }} | ||
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
| − | ''Changchengornis'' to ptak z [[klad]]u Confuciusornithidae żyjący we [[wczesna kreda|wcześniej kredzie]] na terenie dzisiejszych Chin. | + | ''Changchengornis'' to ptak z [[klad]]u [[Confuciusornithidae]] żyjący we [[wczesna kreda|wcześniej kredzie]] na terenie dzisiejszych Chin. |
==Materiał kopalny== | ==Materiał kopalny== | ||
| − | [[Holotyp]] o numerze katalogowym GMV 2129-a/b to prawie kompletny szkielet wraz z odciskami piór. | + | [[Plik:Changchengornis Holotype NGMC.jpg|thumb|[[Holotyp]] ''Changchengornis'' znajdujący się na głównej płycie skalnej (lewa strona) oraz przeciwnej (prawa strona). Fot. Jonathan Chen [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Changchengornis_Holotype_NGMC.jpg].]] |
| + | [[Holotyp]] o numerze katalogowym GMV 2129-a/b to prawie kompletny szkielet wraz z odciskami piór znajdujący się na dwóch płytach skalnych. | ||
==Budowa== | ==Budowa== | ||
| − | Trójkątna czaszka ''Changchengornis'' jest zakończona smukłym pyskiem, który stanowi trochę ponad 1/3 jej długości. Kręgi szyjne są słabo zachowane, przez co trudno opisać ich morfologię. [[Synsacrum]] składa się z 7 całkowicie zrośniętych ze sobą kręgów. W odcinku ogonowym jest co najmniej 6 wolnych kręgów. Długi i prosty [[pygostyl]] ma podobną długość lub delikatnie większą niż wszystkie kręgi ogonowe razem wzięte. Na końcu ogona znajduje się para długich piór. Morfologia skrzydeł ''Changchengornis'' jest porównywalna z ''[[Confuciusornis]]''. Solidna kość ramienna | + | Trójkątna czaszka ''Changchengornis'' jest zakończona smukłym pyskiem, który stanowi trochę ponad 1/3 jej długości. Kręgi szyjne są słabo zachowane, przez co trudno opisać ich morfologię. ''[[Synsacrum]]'' składa się z 7 całkowicie zrośniętych ze sobą kręgów. W odcinku ogonowym jest co najmniej 6 wolnych kręgów. Długi i prosty [[pygostyl]] ma podobną długość lub delikatnie większą niż wszystkie kręgi ogonowe razem wzięte. Na końcu ogona znajduje się para długich piór. Morfologia skrzydeł ''Changchengornis'' jest porównywalna z ''[[Confuciusornis]]''. Solidna kość ramienna ma kształt zbliżony do czworoboku na swoim bliższym końcu. Kość łokciowa i promieniowa są krótsze niż ramienna. Trzon kości łokciowej jest znacznie grubszy niż cylindryczny trzon promieniowej. Średnica kości promieniowej wynosi około 50% łokciowej. Kość udowa jest delikatnie wygięta i nieco krótsze niż prosty. ''[[tibiotarsus]]''. Podobnie jak u większości ptaków, ''Changchengornis'' ma stopy zakończone czterema palcami z ostrymi pazurami (Chiappe i in., 1999). Według Wanga i współpracowników (2019) ''Changchengornis'' różni się od swoich kuzynów szczegółami budowy czaszki, obojczyka, skrzydeł oraz stopy. |
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
| Linia 50: | Linia 53: | ||
|- | |- | ||
|{{V| ''C. hengdaoziensis''}} | |{{V| ''C. hengdaoziensis''}} | ||
| − | | {{Kpt|Ji, Chiappe}} i {{Kpt|Ji}}, [[1999]] | + | | {{Kpt|Ji, [[Chiappe]]}} i {{Kpt|Ji}}, [[1999]] |
|} | |} | ||
| Linia 58: | Linia 61: | ||
Ji, Q., Chiappe, L. M., & Ji., S. (1999). "A new late Mesozoic confuciusornithid bird from China". Journal of Vertebrate Paleontology, 19(1), 1-7. [[doi:10.1080/02724634.1999.10011117]] | Ji, Q., Chiappe, L. M., & Ji., S. (1999). "A new late Mesozoic confuciusornithid bird from China". Journal of Vertebrate Paleontology, 19(1), 1-7. [[doi:10.1080/02724634.1999.10011117]] | ||
| + | |||
| + | Wang, M., O’Connor, J. K., & Zhou, Z. (2019). "A taxonomical revision of the Confuciusornithiformes (Aves: Pygostylia)". Vertebrata Palasiatica, 57(1), 1-37. [[doi:10.19615/j.cnki.1000-3118.180530]] | ||
<references/></small> | <references/></small> | ||
Aktualna wersja na dzień 16:07, 22 lut 2025
| Autor: | Paweł Konarzewski |
| Changchengornis (czangczengornis) | |
|---|---|
| Długość | 17,5 cm [1] |
| Wysokość | 9 cm (w biodrach) [1] |
| Masa | 60 g [1] |
| Dieta | prawdopodobnie roślinożerny |
| Miejsce | Chiny - Liaoning |
| Czas |
ok. 125,76-124,1 Ma [2] |
| Systematyka | Dinosauria |
 Rekonstrukcja Changchengornis. Autor: Conty [2] | |
Wstęp
Changchengornis to ptak z kladu Confuciusornithidae żyjący we wcześniej kredzie na terenie dzisiejszych Chin.
Materiał kopalny
Holotyp o numerze katalogowym GMV 2129-a/b to prawie kompletny szkielet wraz z odciskami piór znajdujący się na dwóch płytach skalnych.
Budowa
Trójkątna czaszka Changchengornis jest zakończona smukłym pyskiem, który stanowi trochę ponad 1/3 jej długości. Kręgi szyjne są słabo zachowane, przez co trudno opisać ich morfologię. Synsacrum składa się z 7 całkowicie zrośniętych ze sobą kręgów. W odcinku ogonowym jest co najmniej 6 wolnych kręgów. Długi i prosty pygostyl ma podobną długość lub delikatnie większą niż wszystkie kręgi ogonowe razem wzięte. Na końcu ogona znajduje się para długich piór. Morfologia skrzydeł Changchengornis jest porównywalna z Confuciusornis. Solidna kość ramienna ma kształt zbliżony do czworoboku na swoim bliższym końcu. Kość łokciowa i promieniowa są krótsze niż ramienna. Trzon kości łokciowej jest znacznie grubszy niż cylindryczny trzon promieniowej. Średnica kości promieniowej wynosi około 50% łokciowej. Kość udowa jest delikatnie wygięta i nieco krótsze niż prosty. tibiotarsus. Podobnie jak u większości ptaków, Changchengornis ma stopy zakończone czterema palcami z ostrymi pazurami (Chiappe i in., 1999). Według Wanga i współpracowników (2019) Changchengornis różni się od swoich kuzynów szczegółami budowy czaszki, obojczyka, skrzydeł oraz stopy.
Etymologia
Nazwa rodzajowa Changchengornis to połączenie chińskiego słowa Changcheng (Wielka Ściana) oraz greckiego ornis (ptak). Epitet gatunkowy hengdaoziensis odnosi się do pierwotnego miejsca odnalezienia szczątków, za który uważano ogniwo Hengdaozi z formacji Chaomidianzi (obecnie uważa się ją za dolną część Yixian).
Spis gatunków
| Changchengornis | Ji, Chiappe i Ji, 1999 |
| C. hengdaoziensis | Ji, Chiappe i Ji, 1999 |
Bibliografia
Chiappe, L. M., Ji, S., Ji, Q., & Norell, M. A. (1999). "Anatomy and systematics of the Confuciusornithidae (Theropoda: Aves) from the Late Mesozoic of northeastern China". Bulletin of the American Museum of Natural History
Ji, Q., Chiappe, L. M., & Ji., S. (1999). "A new late Mesozoic confuciusornithid bird from China". Journal of Vertebrate Paleontology, 19(1), 1-7. doi:10.1080/02724634.1999.10011117
Wang, M., O’Connor, J. K., & Zhou, Z. (2019). "A taxonomical revision of the Confuciusornithiformes (Aves: Pygostylia)". Vertebrata Palasiatica, 57(1), 1-37. doi:10.19615/j.cnki.1000-3118.180530
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Molina-Pérez, R. & Larramendi, A. (2019). "Dinosaur Facts and Figures: The Theropods and Other Dinosauriformes". wyd. Princeton University Press.
- ↑ Zhong, Y., Huyskens, M. H., Yin, Q. Z., Wang, Y., Ma, Q., & Xu, Y. G. (2021). "High-precision geochronological constraints on the duration of ‘Dinosaur Pompeii’ and the Yixian Formation". National Science Review, 8(6), nwab063. doi:10.1093/nsr/nwab063
![[2]](https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Changchengornis_550_CER.JPG){kind=link}
![[1]](https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Changchengornis_Holotype_NGMC.jpg){kind=link}