Struthiosaurus: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj
Linia 1: Linia 1:
  Do poprawy: rozwinięcie, weryfikacja ogólna; UWAGA - trwa weryfikacja; niektóre dane mogą nie być prawdziwe<small>
+
  UWAGA - trwa weryfikacja; niektóre dane mogą nie być prawdziwe<small>
 
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk"
 
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk"
 
| Autor:
 
| Autor:
Linia 16: Linia 16:
 
|-
 
|-
 
! '''Długość''':
 
! '''Długość''':
| 2-4 m
+
| do 3 (?4) m
  
 
|-
 
|-
 
! '''Masa''':
 
! '''Masa''':
| 300-700 kg
+
| do 300 (?700) kg
  
 
|-
 
|-
Linia 51: Linia 51:
 
| colspan=2 |
 
| colspan=2 |
 
<display_points type="terrain" zoom=4>
 
<display_points type="terrain" zoom=4>
Muthmannsdorf, Austria|formacja [[Gosau]], Muthmannsdorf, [[Austria]]|<small>''S. austriacus''.<br>
+
Muthmannsdorf, Austria|formacja [[Gosau]], Muthmannsdorf, [[Austria]]|<small>''S. austriacus'' - UWPI 2349/6 ([[holotyp]]) i osobnik UWPI 2349/17, 2349/n.n.<br>
Hunedoara, Romania|formacja [[Sanpetru]], okręg Hunedoara, [[Rumunia]]|<small>''S. transilvanicus''.<br>
+
Hunedoara, Romania|formacja [[Sanpetru]], okręg Hunedoara, [[Rumunia]]|<small>''S. transylvanicus''.<br>
 
Hérault, France|nienazwana formacja, Hérault, [[Francja]]|<small>''S. languedocensis''.<br>
 
Hérault, France|nienazwana formacja, Hérault, [[Francja]]|<small>''S. languedocensis''.<br>
 
Cazadarnes, France|warstwy "Gres B reptiles", Cazadarnes, [[Francja]]|<small>cf. ''S.'' sp. - łuk neuralny kręgu szyjnego i(?) dwie pancerne płytki.<br>
 
Cazadarnes, France|warstwy "Gres B reptiles", Cazadarnes, [[Francja]]|<small>cf. ''S.'' sp. - łuk neuralny kręgu szyjnego i(?) dwie pancerne płytki.<br>
Linia 60: Linia 60:
  
 
==Wstęp==
 
==Wstęp==
''Struthiosaurus'' ("strusi jaszczur") to jeden z najmniejszych nodozaurydów. Żył w późnej kredzie. Jest on, obok ''[[Hungarosaurus]]'', jednym z dwóch ważnych [[rodzaj]]ów ankylozaurów z Europy. Wiele z opisanych głównie w XIX wieku ankylozaurów uważa się obecnie za [[synonim]]y strutiozaura. Jak dotąd znamy dwa lub trzy gatunki.
+
''Struthiosaurus'' ("strusi jaszczur") to jeden z najmniejszych nodozaurydów. Żył w późnej kredzie. Jest on, obok ''[[Hungarosaurus]]'', jednym z dwóch ważnych [[rodzaj]]ów ankylozaurów z Europy. Wiele z opisanych głównie w XIX wieku ankylozaurów uważa się obecnie za [[synonim]]y strutiozaura. Jak dotąd znamy jego dwa lub trzy gatunki.
  
 
==Gatunki strutiozaura==
 
==Gatunki strutiozaura==
Linia 70: Linia 70:
 
'''Czas''': późna [[kreda]] ([[kampan]]; 83,5-70,6 Ma);
 
'''Czas''': późna [[kreda]] ([[kampan]]; 83,5-70,6 Ma);
  
'''Miejsce''': [[Austria]] (formacja [[Gosau]]), ?[[Francja]];
+
'''Miejsce''': [[Austria]] (formacja [[Gosau]]);
  
'''Materiał kopalny''': niekompletna czaszka, ząb, izolowane elementy pozaczaszkowe, osteodermy.
+
'''Materiał kopalny''': [[holotyp]] UWPI 2349/6 to niekompletna czaszka należąca do osobnika młodocianego (''subadult''). Materiał przypisany UWPI 2349/17, 2349/n.n. to 2 elementy sklepienia czaszki (większy od [[holotyp]]u). Inne przypisane szczątki to ząb, izolowane elementy pozaczaszkowe, osteodermy.  
  
To [[gatunek typowy]]. Żył we wczesnym [[kampan]]ie, około 83-76 milionów lat temu. Był mniejszy od ''S. transylvanicus'' i miał krótsze kręgi szyjne. Kość kwadratowa i kość przypotyliczna są… niezrośnięte, w przeciwieństwie do ''S. transylvanicus''. Szczą…tki znaleziono w Muthmannsdorf w Austrii (stąd nazwa gatunkowa). Poznany na podstawie powierzchni podstawy czaszki, którą… uważano niegdyś za należą…cą… do [[teropod]]a.
+
To [[gatunek typowy]]. Żył we wczesnym [[kampan]]ie, około 83-76 milionów lat temu. Był mniejszy od ''S. transylvanicus'' - miał krótszą puszkę mózgową o 20%. Kość kwadratowa i kość przypotyliczna są… niezrośnięte, w przeciwieństwie do ''S. transylvanicus''. Szczą…tki znaleziono w Muthmannsdorf w Austrii (stąd nazwa gatunkowa). Poznany na podstawie powierzchni podstawy czaszki, którą… uważano niegdyś za należą…cą… do [[teropod]]a (wg niektórych przedstawiciela [[Carnosauria]]) i mającą status ''[[nomen dubium]]''.
  
===''Struthiosaurus transilvanicus''===
+
===''Struthiosaurus transylvanicus''===
'''Długość''': 3 m;
+
'''Długość''': 3 (?4) m;
  
'''Masa''': 300 kg;
+
'''Masa''': 300 (?700) kg;
  
 
'''Czas''': późna [[kreda]] (późny [[mastrycht]]; 69-65,5 Ma);
 
'''Czas''': późna [[kreda]] (późny [[mastrycht]]; 69-65,5 Ma);
Linia 85: Linia 85:
 
'''Miejsce''': [[Rumunia]] (formacja [[Sanpetru]]);
 
'''Miejsce''': [[Rumunia]] (formacja [[Sanpetru]]);
  
'''Materiał kopalny''': niekompletny szkielet z fragmentyczną czaszką, dodatkowe (przypisane?) elementy pozaczaszkowe, osteodermy.
+
'''Materiał kopalny''': osobnik BMNH R4966 to elementy składające się na fragmentaryczną czaszkę, należącą do osobnika dorosłego. Dodatkowy (przypisany?) materiał to elementy pozaczaszkowe, osteodermy.
  
Może to być [[młodszy synonim]] ''S. austriacus'' - nie znajduje się z tego powodu w analizie Thompsona i in. ([[2012]]). [[Gatunek]] ten opisano na podstawie niekompletnej czaszki i szkieletu należą…cego do zwierzęcia o długości 2-3 metrów. Opancerzenie zawierało typowe dla nodozaurydów kolce. Szczą…tki znaleziono w warstwach Sanpetru w okręgu Hunedoara w Rumunii oraz w formacji [[Gosau]] niedaleko Neustadt w Austrii. Datuje się je na [[kampan]] - [[mastrycht]] (83-65 Ma). Nazwa pochodzi od Transylwanii - rumuńskiego regionu, kojarzonego powszechnie z Draculą….
+
Może to być [[młodszy synonim]] ''S. austriacus'' - z tego powodu nie znajduje się w analizie Thompsona i in. ([[2012]]). Bardzo często określa się go jako ''Struthiosaurus'' cf. ''austriacus'' (np. Pereda-Superbiola, [[1993]]; Pereda-Superbiola i Galton, [[1994]]). Różnice między nim, a ''S. austriacus'' mogą wynikać ze zmian ontogenicznych, a ''S. transylvanicus'' (okaz BMNH R4966) jest dorosłym osobnikiem. Opancerzenie zawierało typowe dla nodozaurydów kolce. Szczą…tki znaleziono w warstwach Sanpetru w okręgu Hunedoara w Rumunii. Datuje się je na późny [[mastrycht]] (69-65,5 Ma), przez co może być najstarszym przedstawicielem [[Nodosauridae]] (Pereda-Superbiola, [[1992]]). Nazwa gatunkowa pochodzi od Transylwanii - rumuńskiego regionu, kojarzonego powszechnie z Draculą….
  
 
===''Struthiosaurus languedocensis''===
 
===''Struthiosaurus languedocensis''===
Linia 110: Linia 110:
  
 
==Paleoekologia==
 
==Paleoekologia==
''Struthiosaurus transilvanicus'' żył na wyspie Hateg wśród wielu innych dinozaurów, np. prawdopodobnego alwarezzauryda ''[[Heptasteornis]]'', [[rabdodontyd]]ów, takich jak ''[[Zalmoxes]]'' i ''[[Rhabdodon]]'', [[hadrozauroid]]a ''[[Telmatosaurus]]'' oraz [[tytanozaur]]a ''[[Magyarosaurus]]''. Natomiast w osadach austriackich znaleziono, prócz strutiozaura, także rabdodontydy ''[[Rhabdodon]]''. Znaleziono tam też zęby teropoda, opisane jako ''[[Megalosaurus]] pannoiensis'', który prawdopodobnie z megalozaurem miał niewiele wspólnego. Zapewne w podobnej faunie żyły także inne gatunki ''Struthiosaurus''.
+
''Struthiosaurus transylvanicus'' żył na wyspie Hateg wśród wielu innych dinozaurów, np. prawdopodobnego alwarezzauryda ''[[Heptasteornis]]'', rabdodontydów, takich jak ''[[Zalmoxes]]'' i ''[[Rhabdodon]]'', hadrozauroida ''[[Telmatosaurus]]'' oraz tytanozaura ''[[Magyarosaurus]]''. Natomiast w osadach austriackich znaleziono, prócz strutiozaura, także rabdodontydy ''[[Rhabdodon]]''. Znaleziono tam też zęby teropoda, opisane jako ''[[Megalosaurus]] pannoiensis'', który prawdopodobnie z megalozaurem miał niewiele wspólnego. Zapewne w podobnej faunie żyły także inne gatunki ''Struthiosaurus''.
  
 
==Spis gatunków==
 
==Spis gatunków==
Linia 116: Linia 116:
 
! ''Struthiosaurus''
 
! ''Struthiosaurus''
 
| [[Bunzel]], [[1871]]
 
| [[Bunzel]], [[1871]]
|-
 
| = ''Crataeomus
 
| [[Seeley]], [[1881]]
 
 
|-
 
|-
 
| = ''Danubiosaurus''
 
| = ''Danubiosaurus''
 
| [[Bunzel]], [[1871]]
 
| [[Bunzel]], [[1871]]
 
|-
 
|-
| = ''Pleuropeltis''
+
| = ''Crataeomus''
 +
| [[Seeley]], [[1881]]
 +
|-
 +
| = ''Pleuropeltus''
 
| [[Seeley]], [[1881]]
 
| [[Seeley]], [[1881]]
 
|-
 
|-
Linia 131: Linia 131:
 
! ''S. austriacus''
 
! ''S. austriacus''
 
| [[Bunzel]], [[1871]]
 
| [[Bunzel]], [[1871]]
 +
|-
 +
| = ''Crataeomus pawlowitschii''
 +
| [[Seeley]], [[1881]]
 +
|-
 +
| = ''Crataeomus lepidophorus''
 +
| [[Seeley]], [[1881]]
 +
|-
 +
| = ''Pleuropeltus suessii''
 +
| [[Seeley]], [[1881]]
 
|-
 
|-
 
! ?= ''S. transylvanicus''
 
! ?= ''S. transylvanicus''
 +
| [[Nopcsa]], [[1915]]
 +
|-
 +
| = ''S. transilvanicus''
 
| [[Nopcsa]], [[1915]]
 
| [[Nopcsa]], [[1915]]
 
|-
 
|-
Linia 141: Linia 153:
 
==Bibliografia==
 
==Bibliografia==
 
<small>
 
<small>
Pereda-Superbiola X. (1993) ARMOURED DINOSAURS FROM THE LATE CRETACEOUS OF SOUTHERN FRANCE : A REVIEW. Revue de Paleobiologie, Vol. spec. No 7. ISSN 0253-6730, 163-172
+
Pereda-Superbiola, J. (1992) A revised census of European Late Cretaceous nodosaurids (Ornithischia: An kylosauria): last occurrence and possible extinction scenarios. Terra Nova, 4, 641-648
 +
 
 +
Pereda-Superbiola, X. (1993) ARMOURED DINOSAURS FROM THE LATE CRETACEOUS OF SOUTHERN FRANCE : A REVIEW. Revue de Paleobiologie, Vol. spec. No 7. ISSN 0253-6730, 163-172
 +
 
 +
Pereda-Superbiola, X. & Galton, P.M (1994) A revision of the cranial features of the dinosaur Struthiosaurus uustriacus BUNZEL (Ornithischia: Ankylosauria) from the Late Cretaceous of Europe. PGcolalbont. hbh. 191/2, 173-200
  
 
Thompson, R.S., Parish, J.C., Maidment, S.C.R. & Barrett, P.M. (2012) Phylogeny of the ankylosaurian dinosaurs (Ornithischia: Thyreophora). „Journal of Systematic Palaeontology”. Journal of Systematic Palaeontology, Vol. 10, Issue 2, June 2012, 301–312
 
Thompson, R.S., Parish, J.C., Maidment, S.C.R. & Barrett, P.M. (2012) Phylogeny of the ankylosaurian dinosaurs (Ornithischia: Thyreophora). „Journal of Systematic Palaeontology”. Journal of Systematic Palaeontology, Vol. 10, Issue 2, June 2012, 301–312
Linia 160: Linia 176:
 
[[Kategoria:Europa]]
 
[[Kategoria:Europa]]
 
[[Kategoria:Austria]]
 
[[Kategoria:Austria]]
 +
[[Kategoria:Rumunia]]
 
[[Kategoria:Francja]]
 
[[Kategoria:Francja]]
[[Kategoria:Rumunia]]
 
 
[[Kategoria:Mezozoik]]
 
[[Kategoria:Mezozoik]]
 
[[Kategoria:Kreda]]
 
[[Kategoria:Kreda]]

Wersja z 13:14, 2 cze 2012

UWAGA - trwa weryfikacja; niektóre dane mogą nie być prawdziwe
Autor: Korekta:
Maciej Ziegler Adrian Tkocz

Tomasz Sokołowski


Struthiosaurus (strutiozaur)
Długość: do 3 (?4) m
Masa: do 300 (?700) kg
Miejsce występowania: Austria, Francja, Rumunia,

?Hiszpania

Czas występowania 83,5-65,5 Ma

późna kreda (kampan - mastrycht)

Systematyka Dinosauria

Ornithischia

Thyreophora

Ankylosauria

Nodosauridae

Struthiosaurus.jpg

Rekonstrukcja przyżyciowa Struthiosaurus. Autor: Alain Beneteau [1]

Mapa znalezisk:
Wczytywanie mapy…

Wstęp

Struthiosaurus ("strusi jaszczur") to jeden z najmniejszych nodozaurydów. Żył w późnej kredzie. Jest on, obok Hungarosaurus, jednym z dwóch ważnych rodzajów ankylozaurów z Europy. Wiele z opisanych głównie w XIX wieku ankylozaurów uważa się obecnie za synonimy strutiozaura. Jak dotąd znamy jego dwa lub trzy gatunki.

Gatunki strutiozaura

Struthiosaurus austriacus

Długość: 3 m;

Masa: 300 kg;

Czas: późna kreda (kampan; 83,5-70,6 Ma);

Miejsce: Austria (formacja Gosau);

Materiał kopalny: holotyp UWPI 2349/6 to niekompletna czaszka należąca do osobnika młodocianego (subadult). Materiał przypisany UWPI 2349/17, 2349/n.n. to 2 elementy sklepienia czaszki (większy od holotypu). Inne przypisane szczątki to ząb, izolowane elementy pozaczaszkowe, osteodermy.

To gatunek typowy. Żył we wczesnym kampanie, około 83-76 milionów lat temu. Był mniejszy od S. transylvanicus - miał krótszą puszkę mózgową o 20%. Kość kwadratowa i kość przypotyliczna są… niezrośnięte, w przeciwieństwie do S. transylvanicus. Szczą…tki znaleziono w Muthmannsdorf w Austrii (stąd nazwa gatunkowa). Poznany na podstawie powierzchni podstawy czaszki, którą… uważano niegdyś za należą…cą… do teropoda (wg niektórych przedstawiciela Carnosauria) i mającą status nomen dubium.

Struthiosaurus transylvanicus

Długość: 3 (?4) m;

Masa: 300 (?700) kg;

Czas: późna kreda (późny mastrycht; 69-65,5 Ma);

Miejsce: Rumunia (formacja Sanpetru);

Materiał kopalny: osobnik BMNH R4966 to elementy składające się na fragmentaryczną czaszkę, należącą do osobnika dorosłego. Dodatkowy (przypisany?) materiał to elementy pozaczaszkowe, osteodermy.

Może to być młodszy synonim S. austriacus - z tego powodu nie znajduje się w analizie Thompsona i in. (2012). Bardzo często określa się go jako Struthiosaurus cf. austriacus (np. Pereda-Superbiola, 1993; Pereda-Superbiola i Galton, 1994). Różnice między nim, a S. austriacus mogą wynikać ze zmian ontogenicznych, a S. transylvanicus (okaz BMNH R4966) jest dorosłym osobnikiem. Opancerzenie zawierało typowe dla nodozaurydów kolce. Szczą…tki znaleziono w warstwach Sanpetru w okręgu Hunedoara w Rumunii. Datuje się je na późny mastrycht (69-65,5 Ma), przez co może być najstarszym przedstawicielem Nodosauridae (Pereda-Superbiola, 1992). Nazwa gatunkowa pochodzi od Transylwanii - rumuńskiego regionu, kojarzonego powszechnie z Draculą….

Struthiosaurus languedocensis

Długość: <3 m

Masa: ? kg

Czas: późna kreda (wczesny kampan; 83,5-76,2 Ma);

Miejsce: Francja - Hérault (nienazwana formacja);

Materiał kopalny: niekompletny szkielet pozaczaszkowy, zęby, osteodermy.

Opisany został na podstawie materiału zawierają…cego kręgi ogonowe, pasa miednicznego i synsakrum (kości powstałej ze zrośnięcia kręgów krzyżowych, niekiedy także kilku kręgów piersiowych i ogonowych, łą…czą…cej się z kośćmi biodrowymi). Różni się od innych gatunków budową… kręgów ogonowych i kości kulszowej. Synsakrum zawiera 10 przyrośniętych kręgów, w tym 5 grzbietowych, 4 krzyżowe i 1 ogonowy. Podobną… budową… (5+4+1) charakteryzuje się także synsakrum Polacanthus foxii, jednak występują… istotne różnice. Później zaliczono do S. languedocensis także inny materiał. Szczą…tki znaleziono w basenie Villeveyrac-Meze w południowej Francji. Długość dinozaura oszacowano na mniej niż 3 m. Podobnie jak S. austriacus, żył we wczesnym kampanie.

Niezidentyfikowane osobniki strutozaura

cf. Struthiosaurus sp. z Cazedarnes

Nieliczne szczątki tego gada znajdują się w kolekcji UPMC PV (Laboratoire de Paleontologiedes Vertebres, Universite Pierre et Marie Curie, Paris), a są to: łuk neuralny kręgu szyjnego i(?) dwie pancerne płytki. Zostały one odnalezione w Cazadarnes na południu Francji, w pokładach zwanych warstwami "Gres B reptiles". Są one datowane na późny kampan.

cf. Struthiosaurus sp. z Rennes-le-Chateau

Jego jedyna skamieniałość należy do kolekcji ME (Musee des Dinosaures, Esperaza, Aude), a jest to wyrostek kolcopodobny. Został odnaleziony w Rennes-le-Chateau (RC10), w złożu "Marnes rouges de la Maurine", datowanym na wczesny mastrycht.

Paleoekologia

Struthiosaurus transylvanicus żył na wyspie Hateg wśród wielu innych dinozaurów, np. prawdopodobnego alwarezzauryda Heptasteornis, rabdodontydów, takich jak Zalmoxes i Rhabdodon, hadrozauroida Telmatosaurus oraz tytanozaura Magyarosaurus. Natomiast w osadach austriackich znaleziono, prócz strutiozaura, także rabdodontydy Rhabdodon. Znaleziono tam też zęby teropoda, opisane jako Megalosaurus pannoiensis, który prawdopodobnie z megalozaurem miał niewiele wspólnego. Zapewne w podobnej faunie żyły także inne gatunki Struthiosaurus.

Spis gatunków

Struthiosaurus Bunzel, 1871
= Danubiosaurus Bunzel, 1871
= Crataeomus Seeley, 1881
= Pleuropeltus Seeley, 1881
= Lepisanosaurus Nopcsa, 1918
S. austriacus Bunzel, 1871
= Crataeomus pawlowitschii Seeley, 1881
= Crataeomus lepidophorus Seeley, 1881
= Pleuropeltus suessii Seeley, 1881
?= S. transylvanicus Nopcsa, 1915
= S. transilvanicus Nopcsa, 1915
S. languedocensis Garcia i Pereda-Suberbiola, 2003

Bibliografia

Pereda-Superbiola, J. (1992) A revised census of European Late Cretaceous nodosaurids (Ornithischia: An kylosauria): last occurrence and possible extinction scenarios. Terra Nova, 4, 641-648

Pereda-Superbiola, X. (1993) ARMOURED DINOSAURS FROM THE LATE CRETACEOUS OF SOUTHERN FRANCE : A REVIEW. Revue de Paleobiologie, Vol. spec. No 7. ISSN 0253-6730, 163-172

Pereda-Superbiola, X. & Galton, P.M (1994) A revision of the cranial features of the dinosaur Struthiosaurus uustriacus BUNZEL (Ornithischia: Ankylosauria) from the Late Cretaceous of Europe. PGcolalbont. hbh. 191/2, 173-200

Thompson, R.S., Parish, J.C., Maidment, S.C.R. & Barrett, P.M. (2012) Phylogeny of the ankylosaurian dinosaurs (Ornithischia: Thyreophora). „Journal of Systematic Palaeontology”. Journal of Systematic Palaeontology, Vol. 10, Issue 2, June 2012, 301–312

Vickaryous, M.K., Maryańska, T. & Weishampel, D.B. (2004) "Ankylosauria" [w:] Weishampel, D.B., Dodson, P., & Osmólska, H. (red.) "The Dinosauria" Berkeley: University of California Press, 363-392

http://dml.cmnh.org/2003Apr/msg00123.html

Holtz, T.R. Jr. (2012) "Dinosaurs: The Most Complete, Up-to-Date Encyclopedia for Dinosaur Lovers of All Ages Supplementary Information" [2]

Paul, G. S. (2010) "The Princeton Field Guide to Dinosaurs" wyd. Princeton University - Princeton i Oxford