Tsaagan

Autor:	Korekta:
Maciej Ziegler	Tomasz Sokołowski

---

Tsaagan
Długość:	ok. 1,8 m
Masa:	ok. 16 kg
Miejsce występowania:	Mongolia - Ukhaa Tolgod (formacja Djadochta)
Czas występowania	83-71 Ma późna kreda (kampan)
Systematyka	Dinosauria Saurischia Theropoda Tetanurae Coelurosauria Paraves Dromaeosauridae ? Eudromaeosauria ?? Velociraptorinae
Holotyp. Źródło: Norell i in., 2006 [1].

Wstęp

Tsaagan to monotypowy rodzaj dromeozauryda z późnej kredy Mongolii. Był niewielkim (około 1 m długości) drapieżnikiem polującym być może na małe ssaki Zalambdalestes lub Kryptobaatar, znane z tej samej formacji. Natomiast dinozaury odkryte w Ukhaa Tolgod to m.in. Protoceratops i Shuvuuia. Dzięki tomografii czaszki tsaagana naukowcy dowiedzieli się nowych informacji o anatomii czaszki i puszki mózgowej dromaeozaurydów.

Etymologia

Tsaagan mangas znaczy po mongolsku "biały potwór" (Tsaagan - biały, mangas - potwór). Co ciekawe, w nazwie rodzajowej jest błąd, poprawnie powinno być "Tsagaan", z dwoma "a" na końcu wyrazu a nie na początku.

Materiał kopalny

Holotyp (IGM 100/1015) to dobrze zachowana czaszka z żuchwą i 8 kręgów szyjnych. Do znanego materiału kopalnego należy też niekompletna kość łapatkowo-krucza powiązana z holotypem.

Spis gatunków

Tsaagan	Norrel, Clark, Turner, Makovicky, Barsbold i Rowe, 2006
T. mangas	Norrel, Clark, Turner, Makovicky, Barsbold i Rowe, 2006

Bibliografia

Norell, M.A., Clark, J.M., Turner, A.H., Makovicky, P.J., Barsbold, R. & Rowe, T. (2006) "A new dromaeosaurid theropod from Ukhaa Tolgod (Omnogov, Mongolia)" American Museum Novitates, 3545: 1-51.

Longrich, N.R. & Currie, P.J. (2009) "A microraptorine (Dinosauria-Dromaeosauridae) from the Late Cretaceous of North Americ" Proceedings of the National Academy of Sciences, 106(13), 5002-5007. 16.03.2009 doi:10.1073/pnas.0811664106

Xu, X., Choinere, J.N., Pittman, M., Tan, Q., Xiao, D., Li, Z., Tan, L., Clark, J.M., Norell, M.A., Hone, D.W.E. & Sullivan, C. (2010) "A new dromaeosaurid (Dinosauria: Theropoda) from the Upper Cretaceous Wulansuhai Formation of Inner Mongolia, China" Zootaxa, 2403, 1-9.