Austrocheirus

Autor:	Tomasz Skawiński
Korekta:	Maciej Ziegler, Michał Siedlecki

---

Austrocheirus (austrocheir)
Długość	9,3 m (młody dorosły)
Wysokość	2,5 m (w biodrach; młody dorosły)
Masa	1 t( (młody dorosły)
Dieta	mięsożerny
Miejsce	Argentyna - prowincja Santa Crúz (formacja Cerro Fortaleza)
Czas	Trias 252 Jura 201 Kreda 145 66 ok. 76 - 70 Ma późna kreda (środkowy kampan - wczesny mastrycht)
Systematyka	Dinosauria Saurischia Theropoda Averostra ? Ceratosauria ? Abelisauroidea ? Noasauridae
Przypuszczalna rekonstrukcja przyżyciowa austrocheira. Autor: Levi bernardo. [[1]]
Mapa znalezisk
Wczytywanie mapy… {"minzoom":false,"maxzoom":false,"mappingservice":"leaflet","width":"auto","height":"350px","centre":false,"title":"","label":"","icon":"","visitedicon":"","lines":[],"polygons":[],"circles":[],"rectangles":[],"wmsoverlay":false,"copycoords":false,"static":false,"zoom":4,"defzoom":14,"layers":["OpenStreetMap"],"overlaylayers":[],"resizable":false,"enablefullscreen":false,"scrollwheelzoom":true,"markercluster":false,"clustermaxzoom":20,"clusterzoomonclick":true,"clustermaxradius":80,"clusterspiderfy":true,"geojson":"","locations":[],"imageoverlays":null}

Wstęp

Austrocheirus to rodzaj tajemniczego teropoda żyjącego w późnej kredzie w Ameryce Południowej.

Historia odkryć

Rodzaj Austrocheirus, jak również jego gatunek typowy A. isasii, zostały opisane przez Martína Ezcurrę, Federica Agnolína i Fernanda Novasaw 2010 roku. Szczątki te odkryto w górnokredowych osadach formacji Cerro Fortaleza w południowo-zachodniej Patagonii (zob. Talenkauen#Wiek geologiczny w kwestii wieku tych osadów). Okaz ten (MPM-PV 10003) odnaleziono 17 marca 2002 roku w Hoyada Arroyo Seco. Inne dinozaury, których skamieniałości odkryto w Cerro Fortaleza to m.in. Talenkauen i Orkoraptor. W 2024 roku Agnolín i współpracownicy znaleźli i opisali nowe elementy wspomnianego okazu (Agnolín i in., 2024).

Materiał kopalny

holotyp (MPM-PV 10003) to niekompletny szkielet obejmujący niekompletny trzon środkowego kręgu ogonowego, trzy częściowe łuki kręgowe środkowych kręgów ogonowych, fragmentaryczną kość śródręcza ? III, częściowy paliczek ? III-1, dolną część k. piszczelowej, fragmenty k. śródstopia II i III (tylna część) oraz trzy tylne paliczki stopy. Agnolín i współpracownicy do okazu typowego przypisują również niekompletną prawą k. łokciową (bez tylnego końca), lewy pazur drugiego palca ręki (bez czubka) oraz lewą k. śródstopia IC ( z uszkodzoną tylną częścią) (Agnolín i in., 2024).

Systematyka

Pozycja filogenetyczna Austrocheirus wg Ezcurry i in. (2010)

Cechy trzeciej kości śródręcza i paliczków stóp pozwalają na odróżnienie go od innych bazalnych teropodów. Według analizy kladystycznej przeprowadzonej przez autorów nazwy, Austrocheirus jest bardziej zaawansowany niż Ceratosaurus i Berberosaurus i znajduje się w politomii u podstawy drzewa filogenetycznego Abelisauroidea. Jego przynależność do tego kladu wspierają dwie synapomorfie.

Austrocheirus jest pierwszym znanym średniej wielkości późnokredowym abelizauroidem mającym nieatroficzne kończyny przednie. Wskazuje to, że redukcja kończyn przednich u zaawansowanych Abelisauridae nie wiąże się bezpośrednio ze zwiększeniem rozmiarów.

Zdaniem Rauhuta (2012) to bliżej nieokreślony teropod. Wg Mortimera (online) jest to noazauryd (czyniłoby go to wtedy jednym z największych przedstawicieli tej grupy ceratozaurów). Agnolín wraz ze współpracownikami uważają, że najbezpieczniej uznać austrocheira za nieokreślonego przedstawiciela Averostra do czasu odnalezienia kompletniejszych szczątków tego taksonu. Zauważają jednak, że nowo opisane fragmenty szkieletu tego teropoda są podobne do tych samych elementów szkieletu megaraptorydów (Agnolín i in., 2024).

Etymologia

Nazwa Austrocheirus w języku greckim oznacza „południowa ręka”. Epitet gatunkowy upamiętnia odkrywcę i preparatora skamieniałości austrocheira, Marcelo Pablo Isasiego.

Spis gatunków

Austrocheirus	Ezcurra, Agnolín i Novas, 2010
A. isasii	Ezcurra, Agnolín i Novas, 2010

Bibliografia

Agnolín, F. L.; Álvarez Herrera, G.; Rolando, M. A.; Motta, M.; Rozadilla, S.; Verdiquio, L.; D'Angelo, J. S.; Moyano-Paz, D.; Varela, A. N.; Sterli, J.; Bogan, S.; Miner, S.; Moreno R., Ana; Muñoz, G.; Isasi, M. P.; Novas, F. E. (2024). "Fossil vertebrates from the Cerro Fortaleza Formation (Upper Cretaceous), Santa Cruz Province, Argentina". Cretaceous Research. 154. 105735. https://doi.org/10.1016%2Fj.cretres.2023.105735

Ezcurra MD, Agnolín FL, Novas FE. 2010. An abelisauroid dinosaur with a non-atrophied manus from the Late Cretaceous Pari Aike Formation of southern Patagonia. Zootaxa 2450: 1–25. Abstrakt.

Rauhut OWM 2012. A reappraisal of a putative record of abelisauroid theropod dinosaur from the Middle Jurassic of England. Proceedings of the Geologists' Association Abstrakt