Hesperonyx

Autor:

Kamil Kamiński

---

Hesperonyx (hesperonyks)
Długość	ok. 3-4 m
Dieta	roślinożerny
Miejsce	Portugalia, dystrykt Lizbona (formacja Lourinha, ogniwo Porto Novo)
Czas	Trias 252 Jura 201 Kreda 145 66 ok. 150-149 Ma późna jura (późny kimeryd)
Systematyka	Dinosauria Ornithischia Ornithopoda Iguanodontia Dryomorpha
Rekonstrukcja Uteodon. Hesperonyx mógł być podobny. Autor: Raingerr [1].

Wstęp

Hesperonyx to rodzaj niedużego dinozaura roślinożernego z kladu Iguanodontia. Żył on w późnej jurze na terenie dzisiejszej Portugalii. Znany jest z fragmentarycznych szczątków jednego osobnika.

Etymologia

Nazwa rodzajowa Hesperonyx pochodzi od boga Hesperusa z mitologii greckiej, będącego uosobieniem planety Wenus (Gwiazdy Wieczornej), a którego następnie utożsamiano z Zachodem, oraz słowa onyx („pazur”). Całość można więc tłumaczyć jako „zachodzni pazur”. Jest to nawiązanie do tzw. Zachodniego Regionu w Portugalii, gdzie znaleziono szczątki omawianego zwierzęcia. Epitet gatunkowy martinhotomasorum honoruje preparatorów szczątków – Micaela Martinho i Carla Alexandra Tomasa.

Materiał kopalny

Holotyp (ML 2700) to fragmentaryczny szkielet pozaczaszkowy, obejmujący pazur dłoni, fragment lewej kości łokciowej i lewej kości śródręcza, a także niekompletną lewą kończynę tylną (k. piszczelową, strzałkową, kości śródstopia I i II, niepełną kość śródstopia III, fragment IV kości śródstopia, pięć paliczków i trzy pazury stopy).

Budowa

Hesperonyx był raczej niewielkim, zapewne dwunożnym roślinożercą o małej głowie i krótkich kończynach przednich. Ogólną sylwetką przypominał najprawdopodobniej inne mniejsze iguanodonty, jak Uteodon czy Draconyx. Od swoich krewniaków różnił się szczegółami budowy kończyn tylnych.

Paleoekologia

Zob. Lusotitan#Paleoekologia.

Spis gatunków

Hesperonyx	Rotatori, Ferrari, Sequero, Camilo, Mateus i Moreno-Azanza, 2024
H. martinhotomasorum	Rotatori, Ferrari, Sequero, Camilo, Mateus i Moreno-Azanza, 2024

Bibliografia

Rotatori, F.M., Ferrari, L., Sequero, C., Camilo, B., Mateus, O. & Moreno-Azanza, M. (2024) “An unexpected early-diverging iguanodontian dinosaur (Ornithischia, Ornithopoda) from the Upper Jurassic of Portugal.” Journal of Vertebrate Paleontology. [[2]].