Pierścień sklerotyczny

Pierścień sklerotyczny, pierścień twardówkowy (ang. sclerotic ring) - cienki, kostny pierścień, składający się z wielu drobnych elementów. Znajduje się w oku, a dokładniej w twardówce, otaczającej rogówkę.

Struktura ta była już prawdopodobnie u pierwotnych, wczesnych gadów (zauropsydów). Służy ona do utrzymywania kształtu oka mimo jego wewnętrznego ciśnienia. Pierścień sklerotyczny uczestniczy także w akomodacji oka, czyli do dostosowywania ostrości widzenia do obiektów o różnej odległości od niego. Do pierścienia przyczepia się część mięśni, które naciskają na soczewkę podczas akomodacji.

W toku ewolucji pierścień sklerotyczny zanikł u węży i kenozoicznych krokodyli. Zachował się u ptaków i większości jaszczurek.

Pierścień sklerotyczny występuje także u ryb kostnoszkieletowych, temnospondyli i mikrozaurów, ale czy jest homologiczny gadom. U plakodermów i akantodów składał się z czterech elementów. U dzisiejszych ryb są już tylko dwa elementy. U szybkopływających gatunków takich jak tuńczyki i mieczniki pierścień jest zrośnięty by tworzyć sztywną ochronę dla oka przed naporem wody.