Augustynolophus

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj
W trakcie aktualizacji.

Autor:
Łukasz Czepiński


Augustynolophus (augustynolof)
Długość: do 12 m
Masa: 3 t
Miejsce występowania: USA

(formacja Moreno; Kalifornia)

Czas występowania 83,5-65,5 Ma

późna kreda (kampan-mastrycht)

Systematyka Dinosauria

Ornithischia

Ornithopoda

Iguanodontia

Hadrosauridae

Saurolophinae

Saurolophini

400px

Ryc. 1.

Mapa znalezisk:
Wczytywanie mapy…
Występowanie Augustynolophus morrisi.

Historia odkrycia

W latach 1939-1940 Chester Stock wraz z zespołem z Instytutu Technologii w Kaliifornii, zebrał dwa niekompletne szkielety hadrozaurydów, zawierające częściowo zachowane czaszki. Okazy te zostały znalezione w skałach późnokredowej formacji Moreno (Kalifornia; USA). W 1973 roku paleontolog William J. Morris zaklasyfikował te skamieniałości jako cf. Saurolophus sp.[1]. W 2010 roku Phill Bell i David Evans sugerowali, że kalifornijski hadrozauryd jest taksonem siostrzanym do Saurolophus lub Edmontosaurus, jednak nie należy do żadnego z nich[2]. Jednakże w 2013 roku Prieto-Marquez i Wagner ustanowili dlań nowy gatunek w obrębie rodzaju Saurolophus - S. morrisi[3].

Materiał kopalny

Ryc. 2. Czaszka A. morrisi.

Holotyp: LACM/CIT 2852 - szkielet, wraz z fragmentem lewej i większością prawej k. przedszczękowej, obiema k. szczękowymi, prawą k. jarzmową, prawą k. kwadratowo-jarzmową, częściową prawą k. kwadratową; prawą k. zaoczodołową, bocznopotyliczny (paroccipital) wyrostek prawej k. zewnętrznopotylicznej (exoccipital), k. przedzębowa, prawa i przedni fragment lewej k. zębowej, częsciowa k. kątowa górna, k. kątowa i płatowa; kręgi szyjne, grzbietowe i ogonowe, częściowa prawa łopatka, obie k. łokciowe, III k. śródstopia, różne elementy kończyn przednich i tylnych.

Materiał przypisany: LACM/CIT 2760 - fragmentaryczna czaszka (zawierająca przednią część dachu czaszki - częściowe k. czołowe, k. ciemieniową, k. łuskowe, k. uszne przednie [prootics], k. nadpotyliczną i fragmenatryczne k. zewnątrzpotyliczne; prawdopodobnie złączone w części dalszej k. nosowe, obie k. szczękowe, niemal kompletna prawa k. kwadratowa, lewa i przednia połowa prawej k. zębowej, częściowa k. kątowa górna i pojedyncze izolowane zęby z k. zębowej) oraz szkielet pozaczaszkowy składający się z: lewej k. kruczej, lewej łopatki pozbawionej dalszego końca, lewej k. ramiennej, dalszego końca prawej k. ramiennej, bliższych części obu k. łokciowych i promieniowych, fragmentów obu k. udowych, bliższego końca lewej k. piszczelowej, lewej III k. śródstopia i wielu fragmentów kończyn przednich i tylnych. Okaz ten jest ok. 30% mniejszy od holotypu.

Diagnoza

Uwaga! Poniższy fragment przedstawia szczegółowe dane i może wymagać od Czytelnika znajomości fachowych pojęć anatomicznych.

Zaurolof o następującej autapomorfii: k. zaoczodołowa z ornamentacją w postaci szerokiego, pochyłego rowka na wyrostku k. jarzmowej (ryc. ZZ).

S. morrisi różni się od mongolskiego i kanadyjskiego gatunku również dwiema innymi, mniej jasnymi cechami. Zewnętrzny otwór nosowy, zarówno u Prosaurolophus jak i Saurolophus jest wydłużony i szparkowaty, tworząc ciasno zwężone, niemal V-kształtne zakończenie pyskowo-wewnętrzne (rostroventral terminus). Podczas gdy u S. morrisii wyraźnie ostry przedni koniec otworu posiada V-kształtną pyskową krawędź, ale nie jest jasne, czy nozdrze było szparkowate. Co więcej, k. przedszczękowa i szczękowa okazu LACM/CIT 2852, ma o wiele głębsze otwarcie. Być może jest to efekt deformacji okazu w trakcie diagenezy (tworzenia skały), jak sugerują Bell i Evans[4], ale nie jest jasne, jak taka deformacja mogłaby wpłynąć na geometryczne przekształcenie kostnych nozdrzy, przez co autorzy opisu S. morrisi uznają, że skamieniałości przedstawiają oryginalną morfologię zwierzęcia[5].


Filogeneza

Kladogramy są powszechnym sposobem przedstawiania hipotez o pokrewieństwach między organizmami. Ich interpretacja wymaga pewnych umiejętności, dlatego też dowiedz się Jak czytać kladogramy.

Saurolophidae

Lambeosaurinae


Saurolophinae
Brachylophosaurini

Brachylophosaurus canadensis




Maiasaura peeblesorum



Acristavus gagsiarsoni






Kerberosaurus manakini




Wulagasaurus dongi





Shantungosaurus giganteus




Edmontosaurus annectens



Edmontosaurus regalis






zaurolofin z Sabinas (PASAC-1)



Kritosaurini

Naashoibitosaurus ostromi





Kritosaurus navajovius



Kritosaurus horneri






Gryposaurus latidens




Gryposaurus notabilis



Gryposaurus monumentensis






zaurolofyn z Big Bend (UTEP 37.7)




Secernosaurus koerneri



Willinaqake salitralensis







Saurolophini

Prosaurolophus maximus




Augustynolophus morrisi




Saurolophus osborni



Saurolophus angustirostris












Najbardziej parsymoniczne drzewo uzyskane w analizie filogenetycznej w: Prieto-Márquez et al., 2014.[6].

Etymologia

S. morrisi honoruje paleontologa Williama J. Morrisa, który wsławił się badaniami nad morfologią funkcjonalną i historią ewolucyjną hadrozaurydów z wybrzeża Pacyfiku i Środkowego Zachodu Ameryki Północnej[7]. Był pierwszym naukowcem, który sugerował przynależność kalifornijskiego hadrozauryda do rodzaju Saurolophus[8].

Spis gatunków

Augustynolophus Prieto-Márquez, Wagner, Bell, Chiappe, 2014
A. morrisi Prieto-Márquez, Wagner, Bell, Chiappe, 2014
=Saurolophus morrisi Prieto-Márquez, Wagner, 2013
  1. Morris,73
  2. Bell,Evans,2010
  3. p-m,w,2012
  4. B&E'10
  5. P-m'12
  6. Augustynolophus
  7. Prieto-Márquez, A., Wagner, J.R. 2012. Saurolophus morrisi, a new species of hadrosaurid dinosaur from the Late Cretaceous of the Pacific coast of North America. Acta Palaeontologica Polonica (w druku)
  8. Morris,73