Albertonykus

Autor:	Korekta:
Sebastian Oziemski	Maciej Ziegler Daniel Madzia Dawid Mazurek

---

Albertonykus (albertonyk)
Długość:	ok. 1,1 m
Masa:	ok. 8 kg
Miejsce występowania:	Kanada - prowincja Alberta (formacja Horseshoe Canyon)
Czas występowania	69-67 Ma późna kreda (wczesny mastrycht)
Systematyka	Dinosauria Saurischia Theropoda Tetanurae Coelurosauria Alvarezsauroidea Alvarezsauridae Parvicursorinae ?? Mononykinae ?? Mononykini
Odnalezione kości albertonyka. [1]

Wstęp

Albertonykus to rodzaj alwarezzauryda, którego skamieniałości zostały odkryte w osadach formacji Horseshoe Canyon w Albercie (Kanada). Gatunek typowy to Albertonykus borealis. Jego nazwa pochodzi z języka greckiego i w dosłownym tłumaczeniu oznacza "północny pazur z Alberty".

Materiał kopalny

Holotyp tego teropoda (TMP 2001.45.91) to lewa kość łokciowa, która jest nadzwyczaj szeroka (jej szerokość to aż 35% całkowitej długości). Ponadto odniesiono inne okazy: TMP 2000.45.86 (I pzur dłoni); TMP 2000.45.98 (prawa piszczel); TMP 2000.45.31 (górna część lewej piszczeli); TMP 2000.45.12 i TMP 2002.45.52 (III kości śródstopia); TMP 2000.45.85 (fragment kości śródstopia); TMP 2000.45.61, TMP 2000.45.8 i UALVP 48636 (drugi, trzeci oraz paliczek I palca stopy); TMP 2003.58.8 (trzeci paliczek II palca stopy); TMP 1999.50.110 (trzeci paliczek III palca stopy) oraz TMP 2003.45.51 i TMP 2000.45.97 (bliżej nieokreślone paliczki stopy). Skamieniałości te datuje się na wczesny mastrycht (ok. 69-67 Ma).

Budowa

Podobnie jak u innych alwarezaurydów, kończyny przednie albertonyka były krótkie. Kość łokciowa i pazur przypominają budową te u mononykinów. Do niedawna wydawało się, iż kończyny przednie tych teropodów nie pełniły znaczących funkcji. Tymczasem okazuje się, że są one bardzo mocne i być może sprawdzały się podczas żerowania. Szczególnie obszernie na ten temat wypowiedzieli się autorzy opisu Albertonykus, którzy twierdzą, że łapy alwarezzaurydów nie służyły do kopania w ziemi ze względu na swoją długość. O wiele bardziej prawdopodobne jest, że zwierzęta żywiły się m.in. owadami żyjącymi w spróchniałych pniach powalonych drzew. By dobrać się do pożywienia albertonyk i jego krewni musieli rozłupywać kruche drewno, a co za tym idzie ich kończyny musiały być wystarczająco mocne i ostre (pomimo swych rozmiarów). Hipoteza ta nie jest jednak pewna. Zob. też Alvarezsauroidea#Dieta.

Spis gatunków

Albertonykus	Longrich i Currie, 2009
A. borealis	Longrich i Currie, 2009