Appalachiosaurus

Autor:	Korekta:
Sebastian Oziemski	Maciej Ziegler Karol Sabath Tomasz Sokołowski Alan Broka Marcin Szermański

---

Appalachiosaurus (appalachiozaur)
Długość:	>6 m
Masa:	>600 kg
Miejsce występowania:	USA - Alabama (formacja Demopolis)
Czas występowania	78-77,5 Ma późna kreda (wczesny kampan)
Systematyka	Dinosauria Saurischia Theropoda Tetanurae Coelurosauria Tyrannosauroidea ?? Tyrannosauridae ??? Albertosaurinae
Autor: Autor: "FunkMonk (Michael B. H.)" [1].

Wstęp

Appalachiosaurus to rodzaj zaawansowanego tyranozauroida z późnej kredy, którego szczątki odkryto w Stanach Zjednoczonych. Na ich podstawie oszacowano długość zwierzęcia na około 6 metrów oraz jego masę, która wynosiła w przybliżeniu 600 kilogramów. Opisane skamieniałości należały jednak do osobnika z niepozrastanym szwami miedzy kościami, co wskazuje na to, że nie zakończył jeszcze okresu młodzieńczegom dlatego z pewnością osiągał on większe rozmiary, być może zbliżone do Albertosaurus i Gorgosaurus.

Etymologia

Nazwa dinozaura została nadana od "występowania we wschodniej Ameryce Północnej w późnej kredzie" (można domyślać się, że chodzi o ówczesny mikrokontynent Appalachii, oddzielony wtedy od zachodniej części Ameryki - Laramidii - Morzem Środkowego Zachodu, a nie o pasmo górskie). Nazwa gatunkowa A. montgomeriensis pochodzi natomiast od hrabstwa Montgomery w stanie Alabama, gdzie odkryto szczątki gada. Appalachiozaura opisali w roku 2005 Thomas Carr, Thomas Williamson i David Schwimmer. Paleontolodzy oszacowali wiek skał z Montgomery na ok. 78 milionów lat.

Materiał kopalny

Na szczątki Appalachiosaurus składały się fragmenty czaszki oraz dolnej szczęki, kilka kręgów, fragmentów miednicy oraz kości tylnych kończyn (holotyp RMM 6670). Obecnie znajdują się one w Centrum Nauki McWane’a w Birmingham (Alabama). Szczególnie charakterystyczna dla tego teropoda jest jego czaszka. Mimo, iż nie zachowała się ona w całości, a niektóre z jej fragmentów są w złym stanie, to jest widocznych kilka unikatowych apomorfii.

Pozycja systematyczna

Początkowo (Carr i in., 2005) i obecnie (Li i in., 2010; Brusatte i in., 2010; Loewen i in., 2013) zwierzę to uważa się za zaawansowanego tyranozauroida, jednak mieszczącego się poza kladem Albertosaurinae+Tyrannosaurinae. Wcześniej jednak, przed oficjalną publikacją opisu, Holz (2004) zasugerował, że Appalachiosaurus jest alberozaurynem, blisko spokrewnionym z kladem Albertosaurus+Gorgosaurus.

Spis gatunków

Appalachiosaurus	Carr, Williamson i Schwimmer, 2005
A. montgomeriensis	Carr, Williamson i Schwimmer, 2005

Bibliografia

Brusatte, S.L., Carr, T.D., Erickson, G.M., Bever, G.S. & Norell, M.A. (2009) "A long-snouted, multihorned tyrannosaurid from the Late Cretaceous of Mongolia" Proceedings of the National Academy of Sciences, 106, 17261-17266. doi:10.1073/pnas.0906911106

Carr, T.D., Williamson, T.E. & Schwimmer, D.R. (2005) "A new genus and species of tyrannosauroid from the Late Cretaceous (middle Campanian) Demopolis Formation of Alabama" Journal of Vertebrate Paleontology, 25(1), 119–143. doi:10.1671/0272-4634(2005)025%5B0119:ANGASO%5D2.0.CO;2

Holtz, T.R. (2004) "Tyrannosauroidea" [w:] Weishampel, D.B., Dodson, P. & Osmólska, H. (red.) "The Dinosauria" Berkeley and Los Angeles: University of California Press, 111-136.

Loewen, M.A., Irmis, R.B., Sertich, J.J.W., Currie, P.J. & Sampson, S.D. (2013) "Tyrant Dinosaur Evolution Tracks the Rise and Fall of Late Cretaceous Oceans" PLoS ONE 8(11), e79420. [[doi:10.1371/journal.pone.0079420]

Li, D., Norell, M.A., Gao, K.-Q., Smith, N.D. & Makovicky, P.J. (2010) "A longirostrine tyrannosauroid from the Early Cretaceous of China" Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences, 277, 211-217. doi:10.1098/rspb.2009.0249