Jaxartosaurus
| Autor: | Kamil Kamiński |
| Jaxartosaurus (jaksartozaur) | |
|---|---|
| Długość | ok. 9 m |
| Dieta | roślinożerny |
| Miejsce | Kazachstan |
| Czas | |
| Systematyka | Dinosauria |
 Rekonstrukcja Corythosaurus. Jaxartosaurus mógł być podobny. Autor: Arthur Weasey. | |
Wstęp
Jaxartosaurus to rodzaj hadrozauryda z kladu Lambeosaurinae, który żył w późnej kredzie na terenie dzisiejszego Kazachstanu. Został on opisany w 1939 r. przez Riabinina.
Etymologia
Nazwa Jaxartosaurus pochodzi od dawnej nazwy rzeki Syr-Daria (Jaxartes) oraz greckiego sauros („gad”, „jaszczur”).
Materiał kopalny
Holotyp (PIN 5009/1) to fragmentaryczna czaszka (dach czaszki i puszka mózgowa). Rozhdestvenskiy (1968) wspomina też o fragmencie innej czaszki oraz elementach szkieletu pozaczaszkowego.
Budowa i pokrewieństwo
Jaxartosaurus jest zwierzęciem dość słabo poznanym. Zapewne wyglądał podobnie jak inne "dinozaury kaczodziobe" i prowadził tryb życia spokojnego roślinożercy, przemieszczającego się zarówno dwu- jak i czworonożnie. Riabinin (1939) uważał, że czaszkę jaksartozaura wieńczył pokaźny grzebień, podobny jak u Hypacrosaurus. Chociaż skamieniałości grzebienia nie zachowały się, pogląd o jego istnieniu jest jak najbardziej zasadny i świadczą o nim rozszerzone powierzchnie szwów kości czołowych i przedczołowych w miejscu ich styku z kośćmi przedszczękowymi i nosowymi. Rozhdestvenskiy (1968) uznał, że grzebień jaksartozaura mógł bardziej przypominać analogiczny twór Corythosaurus.
?J. fuyunensis
Gatunek ten został opisany przez Wu w 1973 r. na podstawie kości zębowej pochodzącej z Sinciangu w Chinach. Jego powiązanie z J. aralensis jest mocno wątpliwe. Gatunek ten pozostaje nomen dubium.
Spis gatunków
| Jaxartosaurus | Riabinin, 1939 | |
| J. aralensis | Riabinin, 1939 | |
| ?J. fuyunensis | Wu, 1973 | nomen dubium? |
Bibliografia
Holtz, T. (2012) "Dinosaurs" (suplement) [[1]]
Rozhdestvenskiy, A. K. (1968). [ros.]. 97-14. W: Tatarinov, L. P., i in.. “[Upper Paleozoic and Mesozoic Amphibians and Reptiles”. Akademia Nauk S.S.S.R., Moskwa. Tłumaczenie: W. Robert Welsh.
Weishampel, D.B. & Horner, J.R. (1990) "Hadrosauridae" [w:] Weishampel, D.B., Dodson, P. & Osmólska, H. [red.] "The dinosauria" Berkeley, University of California Press, 534–561.
