Aerosteon
Autor: | Korekta: |
Maciej Ziegler | Adrian Tkocz |
Aerosteon (aerosteon) | |
---|---|
Długość: | 9-10 m (prawdopodobnie do 12-13 m) |
Masa: | 1-3 t |
Miejsce występowania: | Argentyna - prowincja Mendoza
(formacja Anacleto - grupa Neuquen) |
Czas występowania | ok. 84 Ma |
Systematyka | Dinosauria |
Autor: Vladimir Nikolov. [1] |
Wstęp
Aerosteon to rodzaj drapieżnego dinozaura, którego szczątki opisano w roku 2009, choć praca naukowa dostępna była od 2008 r. Przez prawie osiem miesięcy "Aerosteon" był nomen nudum a wszystkich formalności dopełniono dopiero 21 maja 2009.
Materiał kopalny i lokalizacja
Jedyny gatunek, Aerosteon riocoloradensis, znany jest z holotypu MCNA-PV-3137 (niekompletny szkielet niemal dorosłego osobnika, odkryto: fragmenty czaszki, sporo kręgów, żebra, żebra brzuszne - gastralia, fragmenty obręczy barkowej i obręczy miednicznej) i materiału dodatkowego: MCNA-PV-3138 (II kość śródstopia znaleziona ok. 10 metrów od holotypu - nie wiadomo, czy należała do aerosteona) i MCNA-PV-3139 (niekompletna lewa kończyna, kilka kilometrów od holotypu, tymczasowo uznana za pochodzącą od aerosteona). Skamieniałości samego holotypu wydobyto kilometr na północ od rzeki Rio Colorado (stąd epitet gatunkowy), na wysokości południowej granicy prowincji Mendoza w Argentynie. Wiek okazów wydobytych z formacji Anacleto (grupa Neuquen) szacuje się na około 84 miliony lat (górna kreda: santon).
Etymologia
Nazwa rodzajowa dinozaura oznacza z greki "powietrzną kość" i jest związana z kluczową z naukowego punktu widzenia cechą aerosteona - analiza kości wykazała obecność silnie rozwiniętych przestrzeni pneumatycznych - za życia miejsc dla worków powietrznych takich jak u ptaków!
Paleoekologia
Przy dziesięciu metrach długości aeroston był z pewnością w stanie zapolować nawet na tytanozaury (Narambuenatitan, Antarctosaurus wichmannianus i Pellegrinisaurus), których skamieniałości również odnajdujemy w formacji Anacleto. Był prawdopodobne dominującym drapieżnikiem w swoim środowisku - abelizaurydy, takie jak Abelisaurus i Aucasaurus nie mogły się z nim równać.
Pozycja filogenetyczna i jej historia
Obecnie Aerosteon uważany jest za zaawansowanego przedstawiciela neowenatorydów (czyli megaraptora), blisko spokrewnionego z Megaraptor (Benson, Carrano i Brusatte, 2010).
Początkowo nieoficjalnie wzięto go za karcharodontozauryda (Alcober et al., 1998). Natomiast wg Sereno i współpracowników Aerosteon był przedstawicielem nowej grupy wśród Carnosauria. Później Mickey Mortimer (online) wyliczył pięć cech celurozaurowych i zauważył duże podobieństwo do orkoraptora (np. kość zaoczodołowa jest niemal identyczna) i uznał oba za celurozaury.
Spis gatunków
Aerosteon | Sereno, Martinez, Wilson, Varricchio, Alcober i Larsson, 2009 |
---|---|
= "Aerosteon" | Sereno, Martinez, Wilson, Varricchio, Alcober i Larsson, 2009 |
A. riocoloradensis | Sereno, Martinez, Wilson, Varricchio, Alcober i Larsson, 2009 |
= "A. riocoloradensis" | Sereno, Martinez, Wilson, Varricchio, Alcober i Larsson, 2009 |
Bibliografia
Sereno, P. C., i in. 2008. Evidence for avian intrathoracic air sacs in a new predatory dinosaur from Argentina. PLoS ONE 3 (9): e3303
Benson, R.B.J., M.T. Carrano & S.L. Brusatte. 2010. A new clade of archaic large-bodied predatory dinosaurs (Theropoda: Allosauroidea) that survived to the latest Mesozoic. Naturwissenschaften doi:10.1007/s00114-009-0614-x
http://home.comcast.net/~eoraptor/Coelurosauria.htm#Aerosteonriocoloradensis