Ostafrikasaurus
| Autor: | Korekta: |
| Marcin Szermański | Tomasz Skawiński |
| Ostafrikasaurus (ostafrykazaur) | |
|---|---|
| Długość: | ? m |
| Masa: | ? t |
| Miejsce występowania: | Tanzania
(formacja Tendaguru - ogniwo Upper Dinosaur, |
| Czas występowania | późna jura (późny kimeryd - tyton) |
| Systematyka | Dinosauria |
Ryc. 1. Holotyp ostafrykazaura. | |
| Mapa znalezisk: | |
|
Wczytywanie mapy…
| |
Wstęp
Ostafrikazaur (Ostafrikasaurus) to rodzaj wczesnego spinozauryda albo ceratozaurowego, bliskiego Ceratosaurus nomen dubium.
Materiał kopalny i lokalizacja
Holotyp MB.R.1084 odnaleziony w kamieniołomie Om (oznaczony przez Janenscha jako "typ a") to izolowany ząb. Pochodzi z datowanych na tyton warstw ogniwa Upper Dinosaur formacji Tendaguru.
Materiał przypisany MB.R.1091 (oznaczony przez Janenscha jako "typ d") to kolejny izolowany ząb. Pochodzi z ogniwa Middle Dinosaur, datowanych na późny kimeryd) formacji Tendaguru. W 2008 roku Eric Buffetaut nie był w 100% pewny, czy reprezentuje on ten sam takson co MB.R.1084.
Taksonomia
Jego nieliczny materiał kopalny (2 izolowane zęby, a być może tylko jeden ząb) został pierwotnie zaliczony przez Janenscha do ?Labrosaurus stechowi – niepewnego teropoda z Tanzanii. Zęby te znane są od 1925 roku, kiedy to zostały opisane i zaliczone do tego gatunku labrozaura przez tego znanego niemieckiego paleontologa.
Niewielkie różnice okazów MB.R.1084 (jedyna skamieniałość z ogniwa Upper Dinosaur, pierwotnie przypisana do ?Labrosaurus stechowi) i MB.R.1091 od pozostałych zębów zaliczanych do ?L. stechowi zauważył Eric Buffetaut (2008), by cztery lata później utworzyć dla niego nowy rodzaj i gatunek typowy – Ostafrikasaurus crassiserratus. Jeżeli się on nie myli, to mamy do czynienia z najstarszym znanym przedstawicielem Spinosauridae.
Oliver Rauhut (2011) nie zgadza się z Buffetautem, twierdząc, że holotyp ostrafrykazaura jest w gruncie rzeczy bardzo podobny do pozostałych zębów ?L. stechowi i prawdopodobnie należy do blisko spokrewnionego taksonu. Co więcej, zauważa że wszystkie te zęby są bardzo podobne do zębów ceratozaura i określa je wstępnie jako ?Ceratosaurus stechowi, stwierdza jednak, że nie wykazują one żadnych cech diagnostycznych na poziomie gatunkowym, dlatego uznaje ten gatunek za nomen dubium.
Michael Mortimer nieoficjalnie (DML, kwiecień 2012) uważa, że – nawet jeśli rację ma Rauhut – Ostafrikasaurus może być paradoksalnie dobrą nazwą rodzajową dla ?L. stechowi, gdyż Labrosaurus to takson worek i nie ma żadnych przesłanek, by stechowi włączać do tego właśnie rodzaju (vide Rauhut, 2011).
Smyth i in. (2020) uznali Ostafrikasaurus za nomen dubium i nie znaleźli cech, które pozwalałyby na niewątpliwe przypisanie go do Spinosauridae.
Wg Terrasa i in. (2023) był to przedstawiciel Ceratosauria incertae sedis. Autorzy ci również określili go jako takson wątpliwy.
Etymologia
Nazwa rodzajowa Ostafrikasaurus to zbitka dwóch słów: Ostafrika – niemieckiego określenia dla wschodniej Afryki, w tym Tendaguru podczas ekspedycji naukowych organizowanych przez Berlińskie Muzeum Historii Naturalnej w pierwszej połowie XX wieku, oraz gr. saurus (σαυρóς), czyli jaszczur. W wolnym tłumaczeniu oznacza ona "jaszczur Ostafryki/wschodniej Afryki". Epitet gatunkowy crassiserratus to połączenie łac. słów crassus (gruby) i serratus (ząbkowany) i odnosi się do morfologii zębów tego jurajskiego teropoda.
Spis gatunków
| Ostafrikasaurus | Buffetaut, 2012 | ?nomen dubium |
|---|---|---|
| O. crassiserratus | Buffetaut, 2012 | ?nomen dubium |
Bibliografia
Buffetaut, E. (2008) "Spinosaurid teeth from the Late Jurassic of Tengaduru, Tanzania, with remarks on the evolutionary and biogeographical history of the Spinosauridae". In J.-M. Mazin, J. Pouch, P. Hantzpergue, V. Lacombe. Mid-Mesozoic Life and Environments. Cognac (France), June 24th-28th 2008, 26-28.
Buffetaut, E. (2012) "An early spinosaurid dinosaur from the Late Jurassic of Tendaguru (Tanzania) and the evolution of the spinosaurid dentition" Oryctos 10, 1-8 [1].
Rauhut, O.W.M. (2011) "Theropod Dinosaurs from the Late Jurassic of Tendaguru (Tanzania)" Special Papers in Palaeontology, 86, 195-239. doi:10.1111/j.1475-4983.2011.01084.x.
Mortimer, M. (2012) http://dml.cmnh.org/2012Apr/msg00478.html.
Smyth, R.S.H., Ibrahim, N. & Martill, D.M. (2020)/ "Sigilmassasaurus is Spinosaurus: a reappraisal of African spinosaurines." Cretaceous Research 104520 (advance online publication) doi: https://doi.org/10.1016/j.cretres.2020.104520.
Terras, R., Carbonera, M., Budke, G. & Leite, K.J.G. (2023). "Familia Spinosauridae (Dinosauria: Theropoda): taxonomia, paleobiogeografia e paleoecologia (uma revisao). Paleontologia em Destaque,37.77, 14-54.
