Changmiania
| Autor: | Kamil Kamiński |
| Changmiania (czangmiania) | |
|---|---|
| Długość | ok. 1,2 m |
| Dieta | roślinożerny |
| Miejsce | Chiny, Liaoning |
| Czas | |
| Systematyka | Dinosauria |
 Holotyp (A i B) oraz materiał przypisany (C). Źródło: Yang i in., 2020. [1]. | |
Wstęp
Changmiania to rodzaj niedużego roślinożernego dinozaura, żyjącego we wczesnej kredzie na terenie dzisiejszych Chin. Został on nazwany i opisany w 2020 r. przez Yuqiga Yanga i współpracowników. Znaleziono dwa świetnie zachowane okazy, być może zasypane w podziemnej norze w czasie odpoczynku.
Etymologia
Nazwa Changmiania oznacza w języku chińskim „wieczny step”. Epitet gatunkowy nawiązuje do prowincji Liaoning.
Materiał kopalny
Holotyp (PMOL AD00114) to niemal kompletny artykułowany szkielet wraz z czaszką.
Materiał przypisany (PMOL LFV 022) to następny prawie kompletny okaz.
Budowa i filogeneza
Changmiania była niewielkim zwierzęciem roślinożernym. Holotyp mierzył niecałe 1,2 m, z czego na czaszkę przypadało 11 cm. Jedną z charakterystycznych cech Changmiania było zrośnięcie kości przedszczękowych, interpretowane jako przystosowanie do rycia w ziemi. Autorzy opisu spekulują nawet, że oba znane okazy tego dinozaura zostały zasypane w podziemnej norze, która uległa gwałtownemu zawaleniu. Kości przedszczękowe zawierały masywne zęby, lecz ich liczba jest trudna do ustalenia. W kości szczękowej holotypu znajdowało się 15 zębów, są one jednak słabo zachowane, podobnie jak zęby żuchwy. Szyja była bardzo krótka i składała się z 6 kręgów. Grzbietowy odcinek kręgosłupa liczył 15-16 kręgów. Kość krzyżowa składała się z całkowicie zrośniętych kręgów (jest to cecha niezwykłą u tak małych przedstawicieli Ornithischia) o trudnej do ustalenia liczbie (część szkieletu tkwi nadal w otaczającej go skale). Ogon był długi i masywny, stanowił ponad 55% całkowitej długości zwierzęcia. Kończyny przednie były krótsze od tylnych, ze stosunkowo smukłym ramieniem i masywnym, krótkim przedramieniem. Dłonie wydają się względnie krótkie. Kość udowa byłą krótsza od piszczelowej, co wskazuje, że Changmiania była szybko biegającym dinozaurem.
Wg analizy filogenetycznej przeprowadzonej przez autorów opisu, Changmiania była najbardziej bazalnym ornitopodem. Wg Fonseca i współpracowników (2024) czangmiania była przedstawicielką tescelozaurydów, a prawdopodobnie tescelozaurynów.
Spis gatunków
| Changmiania | Yang, Wu, Dieudonné i Godefroit, 2020 |
| C. liaoningensis | Yang, Wu, Dieudonné i Godefroit, 2020 |
Bibliografia
Fonseca, A.O., Reid, I.J., Venner, A., Duncan, R.J., Garcia, M.S., Müller, R.T. (2024). "A comprehensive phylogenetic analysis on early ornithischian evolution". Journal of Systematic Palaeontology. 22 (1). 2346577. [2]
Yang, Y.; Wu, W.; Dieudonné, P.; Godefroit, P. (2020). "A new basal ornithopod dinosaur from the Lower Cretaceous of China". PeerJ. 8: e9832. doi:10.7717/peerj.9832.
