Fona

Opis w trakcie tworzenia.

Autor:

Michał Siedlecki

---

Fona (fona)
Dieta	roślinożerny
Miejsce	USA - Utah (formacja Cedar Mountain - ogniwo Mussentuchit)
Czas	Trias 252 Jura 201 Kreda 145 66 ok. 99,4-99,2Ma późna kreda (wczesny cenoman)
Systematyka	Dinosauria Ornithischia Genasauria Neornithischia Pyrodontia Thescelosauridae Thescelosaurinae
Rekonstrukcja przyżyciowa. Autor: Ddinodan. [4]

Wstęp

Fona to rodzaj niewielkiego dinozaura ptasiomiednicznego żyjącego na terenie zachodnich Stanów Zjednoczonych na początku epoki późnej kredy.

Etymologia

Nazwa rodzajowa pochodzi z języka Finoʼ CHamoru i oznacza "pochodzenie". Jest to też imię bogini tego ludu (pierwszej wodzowej tego plemienia), z której ciała po utracie swego ukochanego brata (z którego części ciała stworzyła wszechświat) - pierwszego wodza plemenia, które uległo skamienieniu, powstali pierwsi ludzie. Podobna sytuacja mogła wystąpić u znalezionych skamieniałości tego dinozaura (zobacz dalszą część opisu). Epitet gatunkowy upamiętnia Lisę Herzog (odkrywczynię stanowiska Mini Troll, będącego najbardziej spektakularnym z miejsc, w których znaleziono szczątki fony) za jej oddanie dla rozwoju programu paleontologicznego w Muzeum Nauki Karoliny Południowej.

Materiał kopalny

Rysunek prezentujący skupisko kości fony znalezione w lokalizacji Mini Troll. Źródło: Avrahami i in., 2024. [1].

Holotyp (NCSM 33548) to prawie kompletny częściowo artykułowany pojedynczy okaz znaleziony na stanowisku Karmic Orodromine, którego osady należą do dolnej części ogniwa Mussentuchit formacji Cedar Mountain

Materiał przypisany obejmuje okaz FMNH PR 4581 (większość szkieletu bez pewnej liczby części czaszki, całej obręczy miedniczej oraz kości śródstopia) znaleziony na stanowisku Manolo, którego skały należą do górnej części ogniwa Mussentuchit. Z nieco wyższych pokładów tej formacji ze stanowiska Mini Troll odnaleziono największą liczbę kości tego ptasiomiednicznego, składające się na dwa dorastające osobniki o różnych rozmiarach oraz rzadkie szczątki osobników bardzo młodych, w tym trzeciego osobnika nieco mniejszego od dwóch pozostałych, prawą k. śródstopia i k. udową osobnika młodocianego (NCSM 33545, 36125–36136, 36138–36186, 36188, 36189, 36193–36271, 36274–36280, 36282–3628).

Budowa

Rekonstrukcja czaszki. Źródło: Avrahami i in., 2024. [2].

Rekonstrukcja szkieletu pozaczaszkowego . Źródło: Avrahami i in., 2024. [3].

Spis gatunków

Fona	Avrahami, Makovicky, Tucker i Zanno, 2024
F. herzogae	Avrahami, Makovicky, Tucker i Zanno, 2024

Bibliografia

Avrahami, H.M., Makovicky, P.J., Tucker, R.T., Zanno, L.E. (2024). "A new semi‐fossorial thescelosaurine dinosaur from the Cenomanian‐age Mussentuchit Member of the Cedar Mountain Formation, Utah". The Anatomical Record. [5]