Pengornis
| Autor: | Paweł Konarzewski |
| Pengornis (pengornis) | |
|---|---|
| Długość | 23 cm [1] |
| Wysokość | 12,3 cm (w biodrach) [1] |
| Masa | 210 g [1] |
| Dieta | mięsożerny |
| Miejsce | Chiny - Liaoning |
| Czas |
ok. 121-113 Ma |
| Systematyka | Dinosauria |
 Rekonstrukcja żerujących przedstawicieli Enantiornithes. Pengornis znajduje się po prawej stronie. Źródło: Miller i in., 2024 [1] | |
Wstęp
Pengornis to ptak z kladu Pengornithidae żyjący we wczesnej kredzie na terenie dzisiejszych Chin.
Materiał kopalny
Holotyp o numerze katalogowym IVPP V15336 to niemalże kompletny szkielet pozbawiony mostka, miednicy oraz najdalszej części lewego skrzydła znajdujący się na skalnej płycie.
Mortimer (online) uważa, że okazy należące do Parapengornis, Chiappeavis i Yuanchuavis w rzeczywistości są jedynie synonimami omawianego rodzaju (zobacz więcej: Potencjalne synonimy).
Budowa
Podobnie jak u dużej części przedstawicieli Enantiornithes, Pengornis miał w pysku małe zęby. W kości szczękowej znajdowało się ich 11, zaś w zębowej - 13. Przednie kręgi szyjne były heteroceliczne (siodełkowate) były zaś tylne - amficeliczne (wklęsłe po obu stronach). Kręgi grzbietowe miały głębokie boczne wgłębienia i były amficeliczne. Synsacrum składało się z 7 całkowicie zrośniętych ze sobą kręgów. Wolnych kręgów ogonowych było 6. Łopatka miała duży, zwężający się i zakrzywiony wyrostek barkowy. Widełki miały kształt litery V. Przednie kończyny były dłuższe od tylnych, a ich stosunek wynosił 1,35. Kość ramienna miała spłaszczoną i kulistą głowę. Kość łokciowa była znaczenie dłuższa od ramiennej. Kość śródstopia IV była bardziej smukła niż kości śródstopia II i III, podczas gdy II - rozszerzona dystalnie. Zakrzywione pazury na stopach były pokryte keratynową warstwą (Zhou i in., 2008).
Potencjalne synonimy
Mortimer (online) uważa, że Parapengornis, Chiappeavis oraz Yuanchuavis są synonimami omawianego rodzaju. Jego zdaniem większość cech diagnostycznych holotypu Parapengornis wynikają jedynie ze zmienności osobniczej oraz ontogenezy. Dodatkowo przypisany okaz IVPP V18632 miałby mieć pośrednie cechy parapengornisa oraz pengornisa, przez co uważa te trzy okazy należą do jednego gatunku. Mortimer zauważył również, że Chiappeavis oraz Yuanchuavis wykazują podobieństwa do obydwu okazów Parapengornis i Pengornis. Jednakże są potrzebne dokładniejsze badania skamieniałości tych ptaków, które potwierdzą lub zaprzeczą tym przypuszczeniom.
Dieta
Miller i współpracownicy (2023) przypuszczają, że Pengornis odżywiał się bezkręgowcami oraz prawdopodobnie rybami.
Etymologia
Nazwa rodzajowa Pengornis nawiązuje do chińskiego mitologicznego ptaka. Epitet gatunkowy houi honoruje chińskiego badacza wymarłych ptaków, który nazywa się Lianhai Hou.
Spis gatunków
| Pengornis | Zhou, Clarke i Zhang, 2008 |
| ???= Parapengornis | Hu, O'Connor i Zhou, 2015 |
| ???= Chiappeavis | O'Connor, Wang, Zheng, Hu, Zhang i Zhou, 2016 |
| ???= Yuanchuavis | Wang, O'Connor, Zhao, Pan, Zheng, Wang i Zhou, 2021 |
| P. houi | Zhou, Clarke i Zhang, 2008 |
| ???= Parapengornis eurycaudatus | Hu, O'Connor i Zhou, 2015 |
| ???= Chiappeavis magnapremaxillo | O'Connor, Wang, Zheng, Hu, Zhang i Zhou, 2016 |
| ???= Yuanchuavis kompsosoura | Wang, O'Connor, Zhao, Pan, Zheng, Wang i Zhou, 2021 |
Bibliografia
Miller, C. V., Pittman, M., Wang, X., Zheng, X., & Bright, J. A. (2023). "Quantitative investigation of pengornithid enantiornithine diet reveals macrocarnivorous ecology evolved in birds by Early Cretaceous". Iscience, 26(3). doi:10.1016/j.isci.2023.106211
Mortimer, M (online) [2]
Zhou, Z., Clarke, J., & Zhang, F. (2008). "Insight into diversity, body size and morphological evolution from the largest Early Cretaceous enantiornithine bird". Journal of Anatomy, 212(5), 565-577. doi:10.1111/j.1469-7580.2008.00880.x
