Neuquenraptor

Autor:	Tomasz Sokołowski
Korekta:	Maciej Ziegler, Adrian Tkocz, Paweł Konarzewski

---

Neuquenraptor (nekwenraptor)
Długość	2,7 m
Wysokość	82 cm (w biodrach)
Masa	33 kg
Dieta	mięsożerny
Miejsce	Argentyna - Neuquén (formacja Portezuelo)
Czas	Trias 252 Jura 201 Kreda 145 66 ok. 91,5-89 Ma późna kreda (turon-koniak)
Systematyka	Dinosauria Saurischia Theropoda Tetanurae Coelurosauria Paraves Dromaeosauridae Unenlagiinae
Rekonstrukcja Neuquenraptor. Autor: PaleoGeekSquared [2]

Wstęp

Neuquenraptor to rodzaj małego teropoda, który żył podczas późnej kredy na terenie obecnej zachodnio-centralnej Argentyny. Jedyne kości tego dinozaura odkryto w 1996 roku, podczas odkopywania skamieniałości tytanozaura na obszarze formacji Portezuelo.

Historia taksonomii

Z początku szczątki drapieżnika nazwano nieformalnie "Araucanoraptor argentinus", jednak w formalnym opisie Fernando Novas i Diego Pol użyli obecnej nazwy. Makovicky i inni (2005) zasugerowali, że rodzaje Neuquenraptor i Unenlagia mogą być synonimami ze względu na podobieństwa kości udowych (U. comahuensis) oraz II-1 paliczków i II pazurów (U. paynemili). Zdaniem Brissóna Egli i współpracowników (2017) nie można potwierdzić i zaprzeczyć możliwej synonimii między Unenlagia i Neuquenraptor. Aby potwierdzić lub odrzucić tą hipotezę jest potrzebny nowy materiał kopalny obydwu zwierząt.

Materiał kopalny

Sylwetka Neuquenraptor z zaznaczeniem odnalezionych kości. Autor: Slate Weasel [1]

Holotyp oznaczony MCF PVPH 77 składa się z: fragmentów żeber, grzbietowych, dwóch bliższych szewronów, bliższego fragmentu kości promieniowej, niekompletnej kości udowej, dalszego fragmentu kości piszczelowej, bliższe części kości stępu oraz większość kości lewej stopy (Brissón Egli i in., 2017).

Budowa

Neuquenraptor to średniej wielkości dromeozauryd różniący się od swoich kuzynów budową kości tylnych. Zachowana kość ramienna jest długa, zgrabna i prawie prosta. Jej bliższy koniec ma powierzchnię stawową w kształcie podobnym do trójkąta. Trzon kości udowej mógł być długi i smukły. Dystalny koniec kości piszczelowej jest poprzecznie rozszerzony. Śródstopie Neuquenraptor jest długie i smukłe, a kości II, III i IV ściśle do siebie przylegają (Brissón Egli i in., 2017).

Etymologia

Nazwa Neuquenraptor argentinus oznacza "argentyńskiego rabusia z Neuquén" i odnosi się do miejsca odkrycia skamielin (prowincja Neuquén w Argentynie).

Spis gatunków

Neuquenraptor	Novas i Pol, 2005	?= Unenlagia
= "Araucanoraptor"	Novas vide Anonymous, 1997
N. argentinus	Novas i Pol, 2005
= "A. argentinus"	Novas vide Anonymous, 1997

Bibliografia

Brissón Egli, F., Rolando Aranciaga, A.M., Agnolín, F.L., & Novas, F.E. (2017). "Osteology of the unenlagiid theropod Neuquenraptor argentinus from the Late Cretaceous of Patagonia". Acta Palaeontologica Polonica 62 (3): 549–562 doi:10.4202/app.00348.2017

Makovicky, P. J., Apesteguía, S., & Agnolín, F. L. (2005). "The earliest dromaeosaurid theropod from South America". Nature, 437(7061), 1007-1011. [3]

Mortimer, M (online) [4]

Novas, F. E., & Pol, D. (2005). "New evidence on deinonychosaurian dinosaurs from the Late Cretaceous of Patagonia". Nature, 433(7028), 858-861. doi:10.1038/nature03262