Segisaurus
| Autor: | Korekta: |
| Maciej Ziegler | Adrian Tkocz |
| Segisaurus (segizaur) | |
|---|---|
| Długość: | 1-1,5 m
(niedorosły osobnik) |
| Masa: | 5-15 kg
(niedorosły osobnik) |
| Miejsce występowania: | USA (Arizona) |
| Czas występowania | 183-176 Ma
pliensbach-toark (wczesna jura) |
| Systematyka | Dinosauria |
Rekonstrukcja Coelophysis. Autor: Jeff Martz / "Park Ranger" [1]. | |
Wstęp
Segisaurus to rodzaj niedużego, późnego celofyzoida, którego szczątki odnaleziono na południowym-zachodzie Stanów Zjednoczonych. Jedyny znany osobnik mierzył 1-1,5 metra długości, jednak nie był w pełni wyrośnięty.
Odkrycie
Skamieniałości tego dinozaura znaleziono w Kanionie Tsegi, od którego wziął on swoją nazwę oznaczającą "jaszczura z (T)segi". Szczątki odkrył w 1933 Indianin z plemienia Navaho Max Littlesalt. Trzy lata później zostały opisane przez amerykańskiego paleontologa Charlesa Lewisa Campa. Odnaleziono go w pozycji przycupniętej, podobnej do teropodów, które wysiadywały jaja. Kiedyś uważano, że segizaur miał lite kości, co stało się przyczyną domysłów, że nie są to szczątki dinozaura. Później okazało się, że tak jak inne teropody, miał je puste.
Materiał kopalny
Dotychczas odnaleziono tylko holotyp oznaczony UCMP 32101. Jest to niekompletny, częściowo artykułowany szkielet bez czaszki pochodzący od niedojrzałego osobnika, który zawiera: wszystkie kręgi grzbietowe, począwszy od czwartego; kręgi krzyżowe, których prawdopodobnie było łącznie 5; 21 kręgów ogonowych bez pierwszego i fragmenty kolejnych; żebra szyjne z czterech ostatnich kręgów, żebra piersiowe i brzuszne (gastralia); szewrony; obojczyki tworzące widełki, kości krucze i łopatka; kość ramieniowa, łokciowa i promieniowa; fragmentaryczne paliczki i pazury; fragmentaryczne kości biodrowe; kości kulszowe, łonowe; kości udowe, strzałkowe, piszczelowe; dalsza czwarta kość stępu; część kości piętowej oraz fragment prawdopodobnie kości skokowej.
Pozycja filogenetyczna
Camp uznał segizaura za przedstawiciela Coelurosauria, do których zaliczano wtedy wszystkie małe teropody. Utworzył też dla niego nową rodzinę - Segisauridae. Począwszy od lat 80-tych, zaczęto uważać go za celofyzoida. Sereno umieścił go w Procompsognathinae na podstawie podobieństwa miednicy do Procompsognathus. Wydaje się, że segizaur jest zaawansowanym celofyzoidem - zob. Coelophysoidea#Kladogramy. Budową kości łonowej przypomina Ichthyovenator.
Spis gatunków
| Segisaurus | Camp, 1936 |
|---|---|
| S. halli | Camp, 1936 |
Bibliografia
Allain, R., Xaisanavong, T., Richir, P. & Khentavong, B. (2012) "The first definitive Asian spinosaurid (Dinosauria: Theropoda) from the early cretaceous of Laos" Naturwissenschaften. doi: 10.1007/s00114-012-0911-7
Carrano, M.T. Hutchinson, J.R. & Sampson, S.D. (2005) "New information on Segisaurus halli, a small theropod dinosaur from the Early Jurassic of Arizona" Journal of Vertebrate Paleontology, 25, 835-849.
