Beishanlong

Do sprawdzenia.

Autor:	Korekta:
Kamil Kamiński

---

Beishanlong (bejszanlong)
Długość:	> 7 m
Masa:	> 620-630 kg
Miejsce występowania:	Chiny - prowincja Gansu (formacja Xinminbao Group)
Czas występowania	ok. 125-100 Ma wczesna kreda (apt - alb)
Systematyka	Dinosauria Saurischia Theropoda Tetanurae Coelurosauria Ornithomimosauria ? Deinocheiridae
Rekonstrukcja Beishanlong. Autor: Nobu Tamura [2]

Wstęp

Beishanlong to rodzaj dużego i masywnego ornitomimozaura z wczesnej kredy dzisiejszych Chin. Znany jest z niekompletnego szkieletu pozaczaszkowego oraz innych fragmentarycznych szczątków. Mimo pokaźnych rozmiarów, zapewne nie był aktywnym drapieżnikiem, i podobnie jak jego krewniacy żywił się roślinami i niewielkimi zwierzętami.

Etymologia

Nazwa Beishanlong pochodzi od gór Bei Shan w północnych Chinach, i słowa long, w języku mandaryńskim oznaczającego "smok". Epitet gatunkowy grandis (w języku łacińskim: „wielki”) nawiązuje do dużych rozmiarów tego ornitomimozaura.

Odkrycia i historia badań

Pierwsze szczątki, mogące należeć do Beishanlong , odkryto w 1999 r. Składało się na nie kilka kości prawej stopy. W 2003 r. Shapiro i in. opisali ów okaz i uznali go za przedstawiciela rodziny Ornithomimidae, jednak ze względu na ubogość materiału nie ustanowiono wówczas nowego taksonu. W 2009 r. Peter Makovicky, Daqing Li, Ke-Qin Gao, Matthew Lewin, Gregory Erickson i Mark Norell opisali bogatszy materiał kopalny i nadali mu nazwę Beishanlong w publikacji online. Ostateczny, formalny opis ukazał się rok później. Beishanlong w przeprowadzonej przez autorów analizie filogenetycznej okazał się bazalnym ornitomimozaurem, bliskim Harpymimus, ale bardziej zaawansowanym niż Pelecanimimus i Shenzhousaurus. W 2014 r. analiza Lee i in. wykazała, że omawiany teropod należał do rodziny Deinocheiridae w obrębie Ornithomimosauria, razem z Garudimimus i Deinocheirus. Jednak badania McFeetersa i in. (2016) nie potwierdziły, by te zwierzęta tworzyły klad.

Materiał kopalny

Holotyp (FRDC-GS GJ (06) 01-18) to niekompletny szkielet pozaczaszkowy, obejmujący: fragment łuku nerwowego kręgu szyjnego, dwa fragmentaryczne łuki nerwowe kręgów grzbietowych, kilka kręgów ogonowych (w większości niekompletnych), trzy fragmentaryczne zebra, łopatki, kości krucze, kość kulszową oraz niekompletne przednie i tylne kończyny.

Paratyp to elementy przednich kończyn.

Oprócz tego do Beishanlong może też należeć kość łonowa i wspomniana prawa stopa.

Budowa i paleobiologia

Beishanlong był jednym z największych znanych ornitomimozaurów. Makovicky i in. (2010) podają, że holotyp był zbliżony rozmiarami do największych osobników gallimima, przy czym wydaje się on masywniej zbudowany, mógł więc być cięższy. Ponadto okaz ten nie był jeszcze w pełni wyrośnięty, o czym świadczą niezrośnięte szwy neurocentralne kręgów szyjnych oraz brak połączenia między kośćmi stępu. Dorosłe osobniki były więc zapewne jeszcze większe.

Rekonstrukcja szkieletu. Autor zdjęcia: SSR2000 [1].

Beishanlong reprezentuje mieszankę prymitywnych i zaawansowanych cech. W odróżnieniu od zaawansowanych ornitomimozaurów, kość udowa i piszczelowa omawianego teropoda były równej długości, miał też proporcjonalnie krótsze śródstopie. Cechy te wskazują, że nie był on tak dobrze przystosowany do biegu jak jego późniejsi krewniacy. Charakterystyczna budowa stopy – arctometatarsus, nie była w pełni rozwinięta. Pazury tylnych kończyn były krótkie, szerokie i zakrzywione, w przeciwieństwie do wydłużonych i prostych pazurów ornitomimidów. Beishanlong łączył jednak z ornitomimidami m.in. zakrzywiony trzon kości kulszowej (Makovicky i in., 2010).

Paleoekologia

Beishanlong współwystępował z kilkoma prymitywnymi ceratopsami, jak np. Auroraceratops, hadrozauroidami, jak Equijubus, terizinozaurem Nanshiungosaurus, tytanozaurem Gobititan oraz kilkoma mniejszymi teropodami. Wielkich drapieżników, mogących być zagrożeniem dla Beishanlong dotychczas nie znaleziono w formacji Xinminbao. Oprócz dinozaurów żyły tam pterozaury, krokodylomorfy i inne zwierzęta.

Spis gatunków

Beishanlong	Makovicky, Li, Gao, Lewin, Erickson i Norell, 2010.
B. grandis	Makovicky, Li, Gao, Lewin, Erickson i Norell, 2010.

Bibliografia

Benson, R. B. J., Campione, N. E., Carrano, M. T., Mannion, P. D., Sullivan, C., Upchurch, P. & Evans, D. C. (2014) "Rates of Dinosaur Body Mass Evolution Indicate 170 Million Years of Sustained Ecological Innovation on the Avian Stem Lineage" PLoS Biology, 12(5), e1001853. doi:10.1371/journal.pbio.1001853

Lee, Y.-N., Barsbold, R., Currie, P.J., Kobayashi, Y., Lee, H.-J., Godefroit, P., Escuillié, F. & Chinzorig T. (2014). "Resolving the long-standing enigmas of a giant ornithomimosaur Deinocheirus mirificus" Nature 515, s. 257-260. doi:10.1038/nature13874.

Makovicky, P.J., Li, D., Gao, K., Lewin, M.,Erickson, G.M., Norell, M.A. (2010). "A giant ornithomimosaur from the Early Cretaceous of China". Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences. 277 (1679): 191–198. doi:10.1098/rspb.2009.0236.

McFeeters, B., Ryan, M.J., Schröder-Adams, C., Cullen, T.M. (2016). A new ornithomimid theropod from the Dinosaur Park Formation of Alberta, Canada. Journal of Vertebrate Paleontology. DOI: 10.1080/02724634.2016.1221415

Shapiro, M., You, Y., Shubin, N.H., Luo, Z., Downs, J.P. (2003). "A large ornithomimid pes from the Lower Cretaceous of the Mazongshan area, northern Gansu Province, People’s Republic of China". Journal of Vertebrate Paleontology. 23(3), 695-698