Lamarqueavis
Autor: | Michał Siedlecki |
Lamarqueavis (lamarkeawis) | |
---|---|
Długość | zobacz tekst |
Wysokość | zobacz tekst |
Masa | zobacz tekst |
Dieta | mięsożerny |
Miejsce | zobacz tekst |
Czas | zobacz tekst |
Systematyka | Dinosauria |
Rekonstrukcja przyżyciowa Lamarqueavis petra (w tle), na pierwszym planie dakotaraptor, w norce Purgatorius ceratops. Autorka: Emily Willoughby. [1] |
Wstęp
Lamarqueavis to rodzaj niewielkiego ptaka żyjącego prawdopodobnie na terenie obu Ameryk pod koniec okresu kredowego.
Etymologia
Nazwa rodzajowa oznacza "ptak z Lamarque"; odnosi się ona do stanowiska Lamarque nieopodal którego znaleziono skamieniałość gatunku typowego, L. australis.
Gatunki
Lamarkeawis znany jest z aż trzech nazwanych gatunków. Niestety nie wiemy, czy rzeczywiście wszystkie należą do tego rodzaju.
L. australis
Etymologia: epitet gatunkowy oznacza "południowy" co odnosi się do znalezienia tego gatunku w Ameryce Południowej.
Wymiary: 9,5 cm wysokości (7 w biodrach) oraz 18 g masy[1]
Miejsce: Argentyna (prowincja Río Negro) - formacja Allen.
Czas: ok. 73-69 Ma (późny kampan - środkowy mastrycht).
Materiał kopalny: MML 207 (holotyp) - częściowa kość krucza.
Gatunek typowy. Jest najmniejszym znanym mezozoicznym ptakiem z Ameryki Południowej. Wstępnie został zaliczony jako członek rodziny cimolopterygidów, lecz Mohr i współpracownicy (2021) zakwestionowali jego przynależność do tej grupy, jak i jej monofiletyczność. Wg Gerarda Mayra (2016) może być to wczesny przedstawiciel rzędu żurawiowatych spokrewniony z dzisiejszymi gruchaczami (Psophia) lub wymarłymi we wczesnym oligocenie messelornitidami, lecz z powodu fragmentaryczności materiału kopalnego tego awiala jego klasyfikacja jest bardzo utrudniona.
?L. minima
Etymologia: epitet gatunkowy znaczy "mała" co odnosi się do niewielkich rozmiarów tego ptaka.
Wymiary: 11,5 cm wysokości (8 w biodrach) i 31 g masy. [1]
Miejsce: USA (Wyoming) - formacja Lance.
Czas: ok. 69-66 Ma (środkowy - późny mastrycht).
Materiał kopalny: UCMP 53976 (okaz typowy) - przednia część k. kruczej.
Został opisany w 1963 roku jako jeden z gatunków cimolopteryksa. W 2010 roku Agnolín uznał, że szczątki tego gatunku tak naprawdę należą do ustanowionego przez niego rodzaju Lamarqueavis. Jednakże Mohr i współpracownicy (2021) uznali, że nie ma wystarczających dowodów, aby uznać go za członka tego rodzaju, wątpią też, iż rzeczywiście był to gatunek cimolopteryksa, a najpewniej był to odrębny rodzaj.
?L. petra
Etymologia: epitet gatunkowy oznacza "kamień" co odnosi się do podobieństwa skamieniałości tego gatunku do małego kamienia.
Wymiary: 15,3 cm wysokości ( 11 cm w biodrach) i 73 g masy.[1]
Miejsce: USA (Wyoming) - formacja Lance.
Czas: ok. 69-66 Ma (środkowy - późny mastrycht).
Materiał kopalny: AMNH 21911 (okaz typowy) - przednia część k. kruczej.
Został opisany w 2002 roku również jako kolejny gatunek cimolopteryksa. Jego historia jest identyczna z powyżej opisanym gatunkiem i analogicznie jak tamten był odrębnym rodzajem awiala.
L. sp.
Miejsce: Kanada (Alberta) - formacja Dinosaur Park.
Czas: ok. 76.5–74.4 Ma (środkowy - późny kampan).
Materiał kopalny: UALVP 47943 - przednia część k. kruczej, ?UALVP 47944 - przednia część mostka i ?nieoznaczony UALVP - płytka mostka. Nieokreślony Ornithurae (znany jako "Ornithurae B" lub "Irvine bird"). Jeśli rzeczywiście należy do tego rodzaju, byłby najbardziej wysuniętym na północ i najstarszym przedstawicielem tego rodzaju.
Spis gatunków
Lamarqueavis | Agnolín, 2010 |
L. australis | Agnolín, 2010 |
?L. minima | (Brodkorb, 1963) Agnolín, 2010 |
= Cimolopteryx minima | Brodkorb, 2010 |
?L. petra | (Hope, 2002) Agnolín, 2010 |
= Cimolopteryx petra | Hope, 2002 |
Bibliografia
Agnolin, F.L. (2010). "An avian coracoid from the Upper Cretaceous of Patagonia, Argentina". Stvdia Geologica Salmanticensia. 46 (2): 99–119.
Ford, T (online) [2]
Hope, S. (2002). The Mesozoic radiation of Neornithes. Mesozoic Birds: Above the Heads of Dinosaurs. University of California Press, Berkeley 339-388 Longrich, N. (2009). "An ornithurine-dominated avifauna from the belly river group (campanian, upper cretaceous) of Alberta, Canada". Cretaceous Research. 30, 161-177 [
Longrich, N.R.; Tokaryk, T.; Field, D.J. (2011). "Mass extinction of birds at the Cretaceous-Paleogene (K-Pg) boundary. Proceedings of the National Academy of Sciences". 108(37), 15253-15257. [3]
Mayr, G. (2016). "Avian Evolution: The Fossil Record of Birds and its Paleobiological Significance". John Wiley & Sons, Ltd. 306 pp.
Mohr, S.H.; Acorn, J.H.; Funston, G.F.; Currie, P.J. (2021). "An ornithurine bird coracoid from the Late Cretaceous of Alberta, Canada". Canadian Journal of Earth Sciences. 58(2), 134-140. [4]