Pandoravenator
| Autor: | Korekta: |
| Kamil Kamiński |
| Pandoravenator (pandorawenator) | |
|---|---|
| Długość: | ? m |
| Masa: | ? kg |
| Miejsce występowania: | Argentyna - prowincja Chubut |
| Czas występowania | ok. 157 Ma
późna jura (późny oksford – kimeryd) |
| Systematyka | Dinosauria |
Rekonstrukcja bazalnego tetanura Monolophosaurus. Pandoravenator być może był podobny. Autor: Jordan Mallon. [1]. | |
Wstęp
Pandoravenator to rodzaj małego lub średniej wielkości teropoda z późnej jury Argentyny. Znany jest z jednego niekompletnego szkieletu pozaczaszkowego. Jego pozycja systematyczna jest niejasna. Został on opisany w 2017 r. przez duet paleontologów: Olivera Rauhuta i Diego Pola.
Etymologia
Nazwa Pandoravenator pochodzi od Caja de Pandora – miejsca znalezienia holotypu, oraz greckiego słowa venator („myśliwy”, „łowca”). Epitet gatunkowy honoruje rodzinę Fernandez, która umożliwiła naukowcom badania na terenie swojej własności.
Materiał kopalny
Holotyp obejmuje szczątki obydwu kończyn tylnych. Oznaczono go numerami katalogowymi MPEF PV 1773-3 do MPEF PV 1773-12, MPEF PV 1773-17, MPEF PV 1773-18 i MPEF PV 1773-28. Większość kości zachowała się jedynie fragmentarycznie, m.in. kość udowa, k. piszczelowe i strzałkowe, k. śródstopia i paliczki.
Materiał przypisany to kilka dalszych kręgów ogonowych, fragment kości łopatkowo-kruczej, fragment kości ramiennej, fragmenty tylnych kończyn. Autorzy opisu uważają, że wszystkie te szczątki, razem z kośćmi holotypu, należą do jednego osobnika. Ze względu na ostrożność, ograniczyli jednak holotyp do kości wymienionych wyżej, ponieważ poszczególne szczątki były odkrywane w różnym czasie. Kręgi i fragment kości ramiennej odkryto kilka metrów niżej niż resztę, gdyż otaczająca je warstwa skał wcześniej uległa erozji, powodując ich osunięcie się. Przyszłe odkrycia mogą więc wykazać, że niektóre z tych szczątków należą do innego gatunku. Wydaje się to jednak mało prawdopodobne, ponieważ ich morfologia i wielkość wskazują na przynależność do jednego osobnika.
Budowa i filogeneza
Fragmentaryczność jedynego znanego okazu utrudnia dokładniejsze poznanie wyglądu Pandoravenator. Zapewne był to mięsożerca o małych lub średnich jak na teropoda rozmiarach. Mimo skąpego materiału kopalnego, naukowcom udało się znaleźć kilka cech budowy kończyn tylnych i kręgów ogonowych, które pozwalają na odróżnienie pandorawenatora od innych dinozaurów.
Wg analizy filogenetycznej przeprowadzonej przez Rauhuta i Pola (2017) Pandoravenator był bazalnym tetanurem. Jednak pozycja ta jest niepewna, m.in. ze względu na niedostatek szczątków. Autorzy zauważyli, że śródstopie omawianego dinozaura wykazuje morfologię pośrednią między prymitywnymi teropodami, a bardziej zaawansowanymi tetanurami.
Spis gatunków
| Pandoravenator | Rauhut i Pol, 2017 |
| A. fernandezorum | Rauhut i Pol, 2017 |
Bibliografia
Rauhut, O.W.M., Pol, D. (2017). A theropod dinosaur from the Late Jurassic Cañadón Calcáreo Formation of central Patagonia, and the evolution of the theropod tarsus. Ameghiniana 54: 506–538. [[2]].
