Stegouros

Autor:

Kamil Kamiński

---

Stegouros
Długość	1,8-2 m
Dieta	roślinożerny
Miejsce	Chile - Magallanes (formacja Dorotea)
Czas	Trias 252 Jura 201 Kreda 145 66 ok. 74,9-71,7 Ma późna kreda (późny kampan – wczesny mastrycht)
Systematyka	Dinosauria Ornithischia Thyreophora Ankylosauria Parankylosauria
Rekonstrukcja przyżyciowa Stegouros. Antarctopelta Autor: Mauricio Alvarez [1]

Wstęp

Stegouros to rodzaj niewielkiego roślinożernego dinozaura z grupy Ankylosauria, żyjącego w późnej kredzie na obszarach dzisiejszego Chile. Odznaczał się on nietypowym opancerzeniem ogona.

Etymologia

Nazwa Stegouros pochodzi od greckich słów stego („dach”) oraz uros („ogon”). Nawiązuje ona do pancerza ogona tego dinozaura. Epitet gatunkowy odnosi się do opancerzonego potwora z mitologii Tehuelczów (rdzennych mieszkańców terenów dzisiejszej Argentyny i Chile).

Materiał kopalny

Rekonstrukcja szkieletu z zaznaczeniem znanych elementów. Źródło: Soto-Acuna i in. (2021).

Holotyp (CPAP-3165) to fragmenty czaszki, większość kręgów, kilka żeber, miednica oraz większość kości przednich i tylnych kończyn, a także liczne osteodermy (zob. obrazek).

Budowa i filogeneza

Stegouros był niewielkim czworonożnym zwierzęciem o smukłych kończynach. Nie przekraczał on 2 m długości. Mimo niewielkich rozmiarów, holotyp należał do dorosłego zwierzęcia. Najbardziej charakterystyczna była budowa jego ogona. Był on stosunkowo krótki i składał się z co najwyżej 26 kręgów. Tylną część ogona otaczała płaska, rozszerzona bocznie i podobna do liścia struktura, tworzona przez 7 par osteoderm. 5 ostatnich z nich łączyło się w jedną, kompozytową jednostkę. Czaszka Stegouros wydaje się stosunkowo duża i wykazuje cechy typowe dla ankylozaurów, podczas gdy szkielet pozaczaszkowy jest o wiele bardziej prymitywny i przypomina stegozaury. Analiza filogenetyczna przeprowadzona przez autorów opisu wskazuje, że Stegouros był prymitywnym ankylozaurem, blisko spokrewnionym z Antarctopelta i Kunbarrasaurus. Razem tworzyły one klad wczesnych ankylozaurów z Gondwany – Parankylosauria.

Spis gatunków

Stegouros	Soto-Acuna, Vargas, Kaluza, Leppe, Botelho, Palma-Liberona, Gutstein, Fernandez, Ortiz, Milla, Aravena, Manriquez, Alarcon-Munoz, Pino, Trevisan, Mansilla, Hinojosa, Munoz-Walther i Rubilar-Rogers, 2021
S. elengassen	Soto-Acuna, Vargas, Kaluza, Leppe, Botelho, Palma-Liberona, Gutstein, Fernandez, Ortiz, Milla, Aravena, Manriquez, Alarcon-Munoz, Pino, Trevisan, Mansilla, Hinojosa, Munoz-Walther i Rubilar-Rogers, 2021

Bibliografia

Soto-Acuña, S., Vargas, A., Kaluza, J., Leppe, M., Botelho, J., Palma-Liberona, J., Gutstein, C., ; Fernández, R., Ortiz, H., Milla, V., Aravena, B., Manriquez, L., Alarcon-Munoz, J., Pino, J., Trevisan, C., Mansilla, H., Hinojosa, L., Munoz-Walther, V. & Rubilar-Rogers, D. (2021). “Bizarre tail weaponry in a transitional ankylosaur from subantarctic Chile.” Nature [[2]]