Karol Sabath: Różnice pomiędzy wersjami
m |
|||
| Linia 18: | Linia 18: | ||
|} | |} | ||
| − | '''Karol Sabath''' był paleontologiem, artystą, pracownikiem [[Instytut Paleobiologii im. Romana Kozłowskiego PAN|Instytutu Paleobiologii PAN]], [[Muzeum Ewolucji Instytutu Paleobiologii PAN|Muzeum Ewolucji]] oraz [[Muzeum Geologiczne PIG|Muzeum Geologicznego PIG]], redaktorem „[[Acta Palaeontologica Polonica]]”. | + | '''Karol Sabath''' był paleontologiem, artystą, pracownikiem [[Instytut Paleobiologii im. Romana Kozłowskiego PAN|Instytutu Paleobiologii PAN]], [[Muzeum Ewolucji Instytutu Paleobiologii PAN|Muzeum Ewolucji]] oraz [[Muzeum Geologiczne PIG|Muzeum Geologicznego PIG]], redaktorem „[[Acta Palaeontologica Polonica]]”. Bardzo aktywny popularyzator nauki, pracujący z wielką pasją. Współtworzył także serwis Dinozaury.com, był współautorem wielu tekstów, wspierał, pomagał, wprowadzał korekty. Ekspert na naszym forum. |
==Biografia== | ==Biografia== | ||
| − | Karol Sabath urodził się 24. lipca 1963 roku w Katowicach | + | Karol Sabath urodził się 24. lipca 1963 roku w Katowicach, zmarł po długiej, tajemniczej chorobie<ref name="PG5512/2"></ref>, 10 października 2007 roku, w wieku 44 lat. Pogrzeb odbył się 23 października 2007 roku na cmentarzu w Katowicach-Bogucicach. |
===Dzieciństwo=== | ===Dzieciństwo=== | ||
| − | W 1975 roku, jako 12-letni chłopiec przyglądał się pracy rzeźbiarzy w Kotlinie Dinozaurów w Chorzowie i komentował uchybienia w odwzorowaniu anatomii tych zwierząt, dając tym samym pokaz swojej erudycji w tematyce paleontologicznej<ref name="APP">Kielan-Jaworowska, Z., 2007. In memoriam. Karol Sabath (1963-2007). ''Acta Palaeontologica Polonica'' 52 (4): 828-829.</ref>. | + | Karol Sabath kilka lat swego dzieciństwa spędził w Afryce<ref name="PG5512/2">Mizerski, W., 2007. Karol Sabath (1963-2007). ''Przegląd Geologiczny'' 55 (12/2): 1105.</ref>. W 1975 roku, jako 12-letni chłopiec przyglądał się pracy rzeźbiarzy w Kotlinie Dinozaurów w Chorzowie i komentował uchybienia w odwzorowaniu anatomii tych zwierząt, dając tym samym pokaz swojej erudycji w tematyce paleontologicznej<ref name="APP">Kielan-Jaworowska, Z., 2007. In memoriam. Karol Sabath (1963-2007). ''Acta Palaeontologica Polonica'' 52 (4): 828-829.</ref>. |
===Studia=== | ===Studia=== | ||
| Linia 30: | Linia 30: | ||
===Praca naukowa=== | ===Praca naukowa=== | ||
| − | W 1986 roku został zaproszony przez prof. Zofię Kielan Jaworowską do współpracy z Instytutem Paleobiologii im. Romana Kozłowskiego PAN. Początkowo był asystentem przy badaniach nad kopalnymi kręgowcami, ale w niedługim czasie awansował na stanowisko starszego asystenta, a w końcu został kustoszem i konsultantem naukowym Muzeum Ewolucji PAN.<ref name="APP"></ref> | + | W 1986 roku został zaproszony przez prof. [[Zofia Kielan-Jaworowska|Zofię Kielan-Jaworowską]] do współpracy z Instytutem Paleobiologii im. Romana Kozłowskiego PAN. Początkowo był asystentem przy badaniach nad kopalnymi kręgowcami, ale w niedługim czasie awansował na stanowisko starszego asystenta, a w końcu został kustoszem i konsultantem naukowym Muzeum Ewolucji PAN.<ref name="APP"></ref> |
| − | + | Od 1995 roku należał do [[Society of Vetrebrate Paleontology]], a od 1996 - do redakcji "''[[Acta Palaeontologica Polonica]]''" i Komitetu Biologii Ewolucyjnej i Teoretycznej PAN. W 2001 roku został kustoszem Muzeum Geologicznego PIG w Warszawie, zaś od 2002 był współpracownikiem redakcji "[[Przegląd Geologiczny|Przeglądu Geologicznego]]". | |
| − | |||
| − | |||
Prowadził zajęcia z paleontologii kręgowców na Wydziale Geologii Uniwersytetu Warszawskiego i ewolucjonizm w Akademii Świętokrzyskiej w Kielcach i Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. | Prowadził zajęcia z paleontologii kręgowców na Wydziale Geologii Uniwersytetu Warszawskiego i ewolucjonizm w Akademii Świętokrzyskiej w Kielcach i Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. | ||
| − | + | Główne zainteresowania badawcze mgr Sabatha to dinozaury i ich jaja. Jego największe osiągnięcia naukowe to publikacje dotyczące identyfikacji jaj dinozaurów na podstawie ich skorupy (Mikhailov, Sabath & Kurzanov, 1994) oraz wykazanie odrębność rodzajów ''[[Tyrannosaurus]]'' i ''[[Tarbosaurus]]'' (Hurum & Sabath, 2003). | |
| − | |||
| − | |||
: '''Zobacz też: [[Karol_Sabath#Publikacje_naukowe|lista publikacji naukowych autorstwa Karola Sabatha]].''' | : '''Zobacz też: [[Karol_Sabath#Publikacje_naukowe|lista publikacji naukowych autorstwa Karola Sabatha]].''' | ||
===Popularyzacja nauki=== | ===Popularyzacja nauki=== | ||
| − | Karol Sabath | + | Dzięki biegłej znajomości czterech języków obcych, Karol Sabath był tłumaczem wielu książek i współredaktorem podręczników do biologii dla szkół ponadgimnazjalnych. Tworzył hasła do Wielkiej Encyklopedii Powszechnej PWN i Encyklopedii Multimedialnej PWN, był sekretarzem redakcji Encyklopedii Szkolnej Biologia (WSiP). Współpracował i pisał dla czasopism popularnonaukowych: "Świat Nauki", "Wiedza i Życie", "National Geographic Polska"; jego artykuły pojawiały się w dziale naukowym "Gazety Wyborczej". Aktywnie udzielał się w telewizji i radio. |
| + | |||
| + | Był konsultantem naukowym wielu wystaw muzealnych, m.in. w Muzeum Śląskim. Konsultował również większość polskich wydawnictw związanych z tematyką paleontologiczną (np. seria "Dinozaury!" wyd. DeAgostini, serial BBC "Wędrówki z dinozaurami"). Prowadził lekcję muzealne w Muzeum Ewolucji PAN i Muzeum Geologicznym PIG, współpracował z Krajowym Funduszem na Rzecz Dzieci, gdzie prowadził zajęcia podczas obozów naukowych.<ref name="PG5512/2"></ref><ref name="PG5512/2b"></ref> Podczas organizowanych w Warszawie festiwali i pikników naukowych reprezentował Instytut Paleobiologii PAN.<ref name="APP"></ref><ref name="PG5512/2b">Stolarski, J., 2007. Pożegnanie Karola. ''Przegląd Geologiczny'' 55 (12/2): 1106.</ref> | ||
Był zaangażowany w dyskusję pomiędzy kreacjonistami a ewolucjonistami, będąc jednym z najaktywniejszych adwersarzy hipotezy "inteligentnego projektu". Bronił darwinizmu udzielając się nawet na łamach amerykańskiego kwartalnika myśli kreacjonistycznej.<ref name="APP"></ref> | Był zaangażowany w dyskusję pomiędzy kreacjonistami a ewolucjonistami, będąc jednym z najaktywniejszych adwersarzy hipotezy "inteligentnego projektu". Bronił darwinizmu udzielając się nawet na łamach amerykańskiego kwartalnika myśli kreacjonistycznej.<ref name="APP"></ref> | ||
| − | + | Na przełomie 2002/2003 wraz z Katarzyną Adamalą stworzył od podstaw serwis internetowy [http://ewolucja.org ewolucja.org] traktujący o najnowszych odkryciach i wydarzeniach w świecie ewolucjonizmu. Współtworzył również inne projekty internetowe - od 2004 roku działał na [[Polskim Forum Sympatyków Paleontologii]][http://paleontologia.pl], a od 2005 - również w serwisie [[Dinozaury.com!]][http://dinozaury.com]. | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | Na przełomie 2002/2003 wraz z Katarzyną Adamalą stworzył od podstaw serwis internetowy [http://ewolucja.org ewolucja.org] traktujący o najnowszych odkryciach i wydarzeniach w świecie ewolucjonizmu. | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
===Paleoartysta=== | ===Paleoartysta=== | ||
| Linia 66: | Linia 54: | ||
===Spuścizna=== | ===Spuścizna=== | ||
24. maja 2008 roku na terenie Jura Parku w Solcu Kujawkism otwarto Muzeum Ziemi im. Karola Sabatha, który był konsultantem naukowym tej ekspozycji.<ref>Iwańczuk, J., Woroncowa-Marcinowska, T., Ploch, I., 2008. ''Przegląd Geologiczny'' 56 (8/2): 733-734; 787-788.</ref> | 24. maja 2008 roku na terenie Jura Parku w Solcu Kujawkism otwarto Muzeum Ziemi im. Karola Sabatha, który był konsultantem naukowym tej ekspozycji.<ref>Iwańczuk, J., Woroncowa-Marcinowska, T., Ploch, I., 2008. ''Przegląd Geologiczny'' 56 (8/2): 733-734; 787-788.</ref> | ||
| + | |||
| + | W październiku 2008, w pierwszą rocznicę śmierci Karola Sabatha, w Muzeum Ewolucji otwarto czasową wystawę prezentującą dorobek i wspomnienia po zmarłym naukowcu. | ||
15. października 2008 roku przyznano pierwszą Nagrodę Stowarzyszenia Dziennikarzy Naukowych im. Karola Sabatha.<ref>Mikołuszko, W., 2009. O powstawaniu artykułów popularnonaukowych drogą doboru naturalnego ''Rocznik Muzeum Ewolucji Instytutu Paleobiologii PAN'', 1: 20-22.</ref><ref>http://www.naukowi.pl/?p=415 ; http://www.naukowi.pl/?p=854</ref> | 15. października 2008 roku przyznano pierwszą Nagrodę Stowarzyszenia Dziennikarzy Naukowych im. Karola Sabatha.<ref>Mikołuszko, W., 2009. O powstawaniu artykułów popularnonaukowych drogą doboru naturalnego ''Rocznik Muzeum Ewolucji Instytutu Paleobiologii PAN'', 1: 20-22.</ref><ref>http://www.naukowi.pl/?p=415 ; http://www.naukowi.pl/?p=854</ref> | ||
| − | |||
| − | |||
W 2009 roku ruszyło wydawnictwo ''Rocznik Muzeum Ewolucji Instytutu Paleobiologii PAN''. Pierwszy numer został poświęcony pamięci mgr Sabatha.<ref>Machalski, M., 2009. Od redaktora. ''Rocznik Muzeum Ewolucji Instytutu Paleobiologii PAN'', 1: 3.</ref> | W 2009 roku ruszyło wydawnictwo ''Rocznik Muzeum Ewolucji Instytutu Paleobiologii PAN''. Pierwszy numer został poświęcony pamięci mgr Sabatha.<ref>Machalski, M., 2009. Od redaktora. ''Rocznik Muzeum Ewolucji Instytutu Paleobiologii PAN'', 1: 3.</ref> | ||
Wersja z 01:52, 20 gru 2011
Biografia w trakcie przebudowy
| mgr Karol Sabath
| |
|---|---|
| Data urodzenia: | 24. sierpnia 1963, Katowice |
| Data śmierci: | 10. października 2007, Warszawa |
| Narodowość: | Polska |
| Zawód: | paleontolog |
Karol Sabath był paleontologiem, artystą, pracownikiem Instytutu Paleobiologii PAN, Muzeum Ewolucji oraz Muzeum Geologicznego PIG, redaktorem „Acta Palaeontologica Polonica”. Bardzo aktywny popularyzator nauki, pracujący z wielką pasją. Współtworzył także serwis Dinozaury.com, był współautorem wielu tekstów, wspierał, pomagał, wprowadzał korekty. Ekspert na naszym forum.
Biografia
Karol Sabath urodził się 24. lipca 1963 roku w Katowicach, zmarł po długiej, tajemniczej chorobie[1], 10 października 2007 roku, w wieku 44 lat. Pogrzeb odbył się 23 października 2007 roku na cmentarzu w Katowicach-Bogucicach.
Dzieciństwo
Karol Sabath kilka lat swego dzieciństwa spędził w Afryce[1]. W 1975 roku, jako 12-letni chłopiec przyglądał się pracy rzeźbiarzy w Kotlinie Dinozaurów w Chorzowie i komentował uchybienia w odwzorowaniu anatomii tych zwierząt, dając tym samym pokaz swojej erudycji w tematyce paleontologicznej[2].
Studia
W 1981 roku rozpoczął równoległe studia biologii na Wydziale Biologii i Ochrony Środowiska na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach i paleontologii na Wydziale Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego w Sosnowcu. Jako specjalizacje wybrał fizjologię zwierząt z paleontologią i ewolucją kręgowców[1]. W 1986 roku ukończył studia z wyróżnieniem, otrzymując tytuł magistra.[2]
Praca naukowa
W 1986 roku został zaproszony przez prof. Zofię Kielan-Jaworowską do współpracy z Instytutem Paleobiologii im. Romana Kozłowskiego PAN. Początkowo był asystentem przy badaniach nad kopalnymi kręgowcami, ale w niedługim czasie awansował na stanowisko starszego asystenta, a w końcu został kustoszem i konsultantem naukowym Muzeum Ewolucji PAN.[2]
Od 1995 roku należał do Society of Vetrebrate Paleontology, a od 1996 - do redakcji "Acta Palaeontologica Polonica" i Komitetu Biologii Ewolucyjnej i Teoretycznej PAN. W 2001 roku został kustoszem Muzeum Geologicznego PIG w Warszawie, zaś od 2002 był współpracownikiem redakcji "Przeglądu Geologicznego".
Prowadził zajęcia z paleontologii kręgowców na Wydziale Geologii Uniwersytetu Warszawskiego i ewolucjonizm w Akademii Świętokrzyskiej w Kielcach i Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie.
Główne zainteresowania badawcze mgr Sabatha to dinozaury i ich jaja. Jego największe osiągnięcia naukowe to publikacje dotyczące identyfikacji jaj dinozaurów na podstawie ich skorupy (Mikhailov, Sabath & Kurzanov, 1994) oraz wykazanie odrębność rodzajów Tyrannosaurus i Tarbosaurus (Hurum & Sabath, 2003).
- Zobacz też: lista publikacji naukowych autorstwa Karola Sabatha.
Popularyzacja nauki
Dzięki biegłej znajomości czterech języków obcych, Karol Sabath był tłumaczem wielu książek i współredaktorem podręczników do biologii dla szkół ponadgimnazjalnych. Tworzył hasła do Wielkiej Encyklopedii Powszechnej PWN i Encyklopedii Multimedialnej PWN, był sekretarzem redakcji Encyklopedii Szkolnej Biologia (WSiP). Współpracował i pisał dla czasopism popularnonaukowych: "Świat Nauki", "Wiedza i Życie", "National Geographic Polska"; jego artykuły pojawiały się w dziale naukowym "Gazety Wyborczej". Aktywnie udzielał się w telewizji i radio.
Był konsultantem naukowym wielu wystaw muzealnych, m.in. w Muzeum Śląskim. Konsultował również większość polskich wydawnictw związanych z tematyką paleontologiczną (np. seria "Dinozaury!" wyd. DeAgostini, serial BBC "Wędrówki z dinozaurami"). Prowadził lekcję muzealne w Muzeum Ewolucji PAN i Muzeum Geologicznym PIG, współpracował z Krajowym Funduszem na Rzecz Dzieci, gdzie prowadził zajęcia podczas obozów naukowych.[1][3] Podczas organizowanych w Warszawie festiwali i pikników naukowych reprezentował Instytut Paleobiologii PAN.[2][3]
Był zaangażowany w dyskusję pomiędzy kreacjonistami a ewolucjonistami, będąc jednym z najaktywniejszych adwersarzy hipotezy "inteligentnego projektu". Bronił darwinizmu udzielając się nawet na łamach amerykańskiego kwartalnika myśli kreacjonistycznej.[2]
Na przełomie 2002/2003 wraz z Katarzyną Adamalą stworzył od podstaw serwis internetowy ewolucja.org traktujący o najnowszych odkryciach i wydarzeniach w świecie ewolucjonizmu. Współtworzył również inne projekty internetowe - od 2004 roku działał na Polskim Forum Sympatyków Paleontologii[1], a od 2005 - również w serwisie Dinozaury.com![2].
Paleoartysta
Karol Sabath był cenionym paleoartystą, ilustrował wiele wystaw muzealnych i książek paleontologicznych. jego prace znajdują się m.in. w Bałtowskim Parku Jurajskim czy Parku Dinozaurów w Rogowie.
Spuścizna
24. maja 2008 roku na terenie Jura Parku w Solcu Kujawkism otwarto Muzeum Ziemi im. Karola Sabatha, który był konsultantem naukowym tej ekspozycji.[4]
W październiku 2008, w pierwszą rocznicę śmierci Karola Sabatha, w Muzeum Ewolucji otwarto czasową wystawę prezentującą dorobek i wspomnienia po zmarłym naukowcu.
15. października 2008 roku przyznano pierwszą Nagrodę Stowarzyszenia Dziennikarzy Naukowych im. Karola Sabatha.[5][6]
W 2009 roku ruszyło wydawnictwo Rocznik Muzeum Ewolucji Instytutu Paleobiologii PAN. Pierwszy numer został poświęcony pamięci mgr Sabatha.[7]
Publikacje naukowe
- Sabath K., 1991. Upper Cretaceous amniotic eggs from the Gobi Desert. Acta Palaeontologica Polonica, v. 36 (2): 151–192 PDF
- Mikhailov K., Sabath K. & Kurzanov S., 1994. Eggs and nests from the Cretaceous of Mongolia. In: Carpenter K., Hirsch K. F. & Horner J. R. (eds.): Dinosaur Eggs and Babies, Cambridge University Press, Bambridge, p. 88–115
- Gierliński G. & Sabath K., 2002. A probable stegosaurian track from the Late Jurassic of Poland. Acta Palaeontologica Polonica, v. 47 (3): 561–564 PDF
- Hurum J.H. & Sabath K., 2003. Giant theropod dinosaurs from Asia and North America: Skulls of Tarbosaurus bataar and Tyrannosaurus rex compared. Acta Palaeontologica Polonica, v. 48 (2): 161–190 PDF
- Currie P.J., Hurum J.H. & Sabath K., 2003. Skull structure and evolution in tyrannosaurid phylogeny. Acta Palaeontologica Polonica, v. 48 (2): 227–234 PDF
- Gierliński, G., Ploch, I., Sabath, K., Ziaja, J. 2006. Zagadkowa roślina z wczesnej jury Gór Świętokrzyskich. Przegląd Geologiczny, 54 (2): 139-141. PDF
Bibliografia
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Mizerski, W., 2007. Karol Sabath (1963-2007). Przegląd Geologiczny 55 (12/2): 1105.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Kielan-Jaworowska, Z., 2007. In memoriam. Karol Sabath (1963-2007). Acta Palaeontologica Polonica 52 (4): 828-829.
- ↑ 3,0 3,1 Stolarski, J., 2007. Pożegnanie Karola. Przegląd Geologiczny 55 (12/2): 1106.
- ↑ Iwańczuk, J., Woroncowa-Marcinowska, T., Ploch, I., 2008. Przegląd Geologiczny 56 (8/2): 733-734; 787-788.
- ↑ Mikołuszko, W., 2009. O powstawaniu artykułów popularnonaukowych drogą doboru naturalnego Rocznik Muzeum Ewolucji Instytutu Paleobiologii PAN, 1: 20-22.
- ↑ http://www.naukowi.pl/?p=415 ; http://www.naukowi.pl/?p=854
- ↑ Machalski, M., 2009. Od redaktora. Rocznik Muzeum Ewolucji Instytutu Paleobiologii PAN, 1: 3.
