Zanabazar
| Autor: | Korekta: |
| Maciej Ziegler | Tomasz Skawiński |
| Zanabazar (zanabazar) | |
|---|---|
| Długość: | ok. 2,3 m |
| Masa: | ok. 27 kg |
| Miejsce występowania: | Mongolia |
| Czas występowania | 72-68 Ma |
| Systematyka | Dinosauria |
Autor: ?Jaimy A. Headden [1]. | |
Wstęp
Zanabazar to spory troodontyd żyjący na terenie Azji w późnej kredzie. Był szybkim, zwinnym, inteligentnym i zapewne opierzonym dinozaurem. Był późnym, zaawansowanym przedstawicielem swojej grupy, a jego najbliższymi krewnymi są Troodon, Saurornithoides i prawdopodobnie także Borogovia oraz Tochisaurus (dwa ostatnie mogą być synonimami zanabazara). Zanabazar to jeden z największych troodontydów, po Troodon.
Etymologia
Zanabazar został nazwany na cześć Zanabazara (1635-1723), pierwszego bogd gegeena Mongolii. Nazwa gatunkowa znaczy "młodszy". Został opisany przez Barsbolda jako Saurornithoides junior pół wieku po Saurornithoides mongoliensis.
Materiał kopalny
Holotyp (IGM 100/1) to szkielet, w którego skład wchodzą: czaszka (27,2 cm), przednie części żuchw, kręgi krzyżowe (1-6), kręgi ogonowe (9-21), niekompletne kości miednicy, biodrowa, dystalna piszczel i strzałka, kość skokowa, kości stępu i śródstopia.
Podobno istnieje drugi osobnik (IGM 100/2) - szkielet pozaczaszkowy.
Paleoekologia
Przypuszcza się, że dzięki dużym oczom zanabazar mógł polować w nocy, lecz jego pożywieniem mogły być też rośliny. Żył w otoczeniu znacznie większych dinozaurów, takich jak Tarbosaurus, Therizinosaurus, Gallimimus i Saurolophus. W przyszłości może zostać uznany za starszy synonim Borogovia, której holotypu nie można porównać do typowego okazu Z. junior. Zasugerowano, że Tochisaurus może być młodszym synonimem Zanabazar, lecz zapewne nie jest to prawdą, ponieważ różnią się budową śródstopia.
Spis gatunków
| Zanabazar | Norell, Makovicky, Bever, Balanoff, Clark, Barsbold i Rowe, 2009 |
|---|---|
| = "Mongolodon" | Franzosa, 2004 |
| ?= Borogovia | Osmólska, 1987 |
| ?= Tochisaurus | Kurzanov i Osmólska, 1991 |
| Z. junior | (Barsbold, 1974) Norell, Makovicky, Bever, Balanoff, Clark, Barsbold i Rowe, 2009 |
| = Saurornithoides junior | Barsbold, 1974 |
| = "Mongolodon" junior | (Barsbold, 1974) Franzosa, 2004 |
| ?= Borogovia gracilicrus | Osmólska, 1987 |
| ?= Tochisaurus nemegtensis | Kurzanov i Osmólska, 1991 |
Bibliografia
Norell, M.A.; Makovicky, P.J., Bever, G.S., Balanoff, A.M., Clark, J.M., Barsbold, R. and Rowe, T. (2009). "A Review of the Mongolian Cretaceous Dinosaur Saurornithoides (Troodontidae: Theropoda)". American Museum Novitates 3654: 63.
http://home.comcast.net/~eoraptor/Troodontidae.htm#Saurornithoidesjunior
