Tekst źródłowy strony Matheronodon

{{DISPLAYTITLE:''Matheronodon''}}
<small>
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk"
| Autor:
| Korekta:
|-
| [[Kamil Kamiński]]
|}
</small>

----

{| class="wikitable" style="text-align:left" align="left"
! colspan=2 | ''Matheronodon'' (materonodon)
|-
! '''Długość''':
| ? m

|-
! '''Masa''':
| ? kg

|-
! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''':
| [[Francja]] 
|-
! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
| <small>[[późna kreda]] (późny [[kampan]])</small>
|-
! '''Systematyka'''
| [[Dinosauria]]

[[Ornithischia]]

[[Genasauria]]

[[Neornithischia]]

[[Cerapoda]]

[[Ornithopoda]]

[[Iguanodontia]]

[[Rhabdodontidae]]
|-
| colspan=2 |[[Plik:Matheronodon_1.jpg|400px]] 
<small>Kość szczękowa. Źródło: Godefroit i in., 2017. 
[https://www.nature.com/articles/s41598-017-13160-2].</small>
|-
|}
==Wstęp==
''Matheronodon'' był [[rodzaj]]em roślinożernego dinozaura żyjącego w późnej kredzie na terenach obecnej Francji. Znany jest tylko z jednej kości i kilku zębów. Jednak ten stosunkowo ubogi materiał kopalny dostarczył istotnych informacji na temat jego budowy i paleobiologii. ''Matheronodon'' został nazwany i opisany w 2017 r. przez zespół paleontologów pod kierunkiem [[Pascal Godefroit|Pascala Godefroita]]. 

==Etymologia==
Nazwa ''Matheronodon'' honoruje Philippe’a Matherona, który jako pierwszy opisał szczatki dinozaurów z Prowansji w południowej Francji; drugi człon nazwy rodzajowej (''odon'') pochodzi od greckiego ''odous'', czyli „ząb”. Epitet gatunkowy nawiązuje do Prowansji, francuskiej krainy historycznej. 

==Materiał kopalny
[[Holotyp]] to okaz MMS/VBN-02-102 – prawa kość szczękowa. Materiał przypisany obejmuje trzy zęby i jedną koronę zęba z kości szczękowej oraz trzy zęby z kości zębowej. 

==Budowa i paleobiologia==
Jedyna znana kość to prawa kość szczękowa. Cechowała się ona wyjątkowo masywną budową. Mierzyła 22 cm długości i 10 cm wysokości. Kość szczękowa materonodona zawierała jedynie osiem zębodołów (były to cztery pozycje zębowe, z których każda składała się z dwóch częściowo zrośniętych zębodołów). Skanowanie kości ujawniło dwie generacje zastępujących się zębów. Zarówno zęby szczękowe, jak i te pochodzące z kości zębowej były znacznie powiększone, osiągając 6 cm wysokości i 5 cm szerokości. Korony zębów znajdujących się w kości szczękowej przypominały kształtem tasak, a na ich powierzchni znajdowało się co najmniej 25 pionowych grzbietów, znacznie więcej niż u innych rabdodontydów. Zęby pochodzące z kości zębowej miały bardziej liściokształtne korony, typowe również dla krewniaków materonodona. 
[[Plik: Matheronodon_3.jpg|300px|thumb|right|Żęby materonodona. Źródło: Godefroit i in., 2017 [https://www.nature.com/articles/s41598-017-13160-2].]]

Uzębienie i aparat żujący omawianego dinozaura wydają się przystosowane do wytwarzania silnego działania ścinającego, przypominającego parę nożyczek. Prawdopodobnie czyniło to z ''Matheronodon'' wyspecjalizowanego roślinożercę, zdolnego do odżywiania się twardymi częściami roślin. 

==Spis gatunków==
{| class="wikitable"
|{{V|''Matheronodon''}}
|{{Kpt|[[Pascal Godefroit|Godefroit]], [[Géraldine Garcia|Garcia]], [[Bernard Gomez|Gomez]], [[Koen Stein|Stein]], [[Aude Cincotta|Cincotta]], [[Ulysse Lefèvre|Lefèvre]]}} i {{Kpt|[[Xavier Valentin|Valentin]]}},  [[2017]]
|-
|{{V|''M. provincialis''}}
|{{Kpt|[[Pascal Godefroit|Godefroit]], [[Géraldine Garcia|Garcia]], [[Bernard Gomez|Gomez]], [[Koen Stein|Stein]], [[Aude Cincotta|Cincotta]], [[Ulysse Lefèvre|Lefèvre]]}} i {{Kpt|[[Xavier Valentin|Valentin]]}},  [[2017]]
|-
|}
==Bibliografia==
<small>Godefroit, P., Garcia, G., Gomez, B., Stein, K., Cincotta, A., Lefèvre, U., Valentin, X. (2017). "Extreme tooth enlargement in a new Late Cretaceous rhabdodontid dinosaur from Southern France". Scientific Reports. 7: 13098. [[doi:10.1038/s41598-017-13160-2]].
</small>

[[Kategoria:Dinosauria]]
[[Kategoria:Ornithischia]]
[[Kategoria:Ornithopoda]]
[[Kategoria:Iguanodontia]]
[[Kategoria:Iguanodontia bazalne]]
[[Kategoria:Europa]]
[[Kategoria:Francja]]
[[Kategoria:Mezozoik]]
[[Kategoria:Kreda]]
[[Kategoria:Kampan]]