Matheronodon
| Autor: | Korekta: |
| Kamil Kamiński |
| Matheronodon (materonodon) | |
|---|---|
| Długość: | ? m |
| Masa: | ? kg |
| Miejsce występowania: | Francja |
| Czas występowania | późna kreda (późny kampan) |
| Systematyka | Dinosauria |
Kość szczękowa. Źródło: Godefroit i in., 2017. [2]. | |
Wstęp
Matheronodon był rodzajem roślinożernego dinozaura żyjącego w późnej kredzie na terenach obecnej Francji. Znany jest tylko z jednej kości i kilku zębów. Jednak ten stosunkowo ubogi materiał kopalny dostarczył istotnych informacji na temat jego budowy i paleobiologii. Matheronodon został nazwany i opisany w 2017 r. przez zespół paleontologów pod kierunkiem Pascala Godefroita.
Etymologia
Nazwa Matheronodon honoruje Philippe’a Matherona, który jako pierwszy opisał szczatki dinozaurów z Prowansji w południowej Francji; drugi człon nazwy rodzajowej (odon) pochodzi od greckiego odous, czyli „ząb”. Epitet gatunkowy nawiązuje do Prowansji, francuskiej krainy historycznej.
Materiał kopalny
Holotyp to okaz MMS/VBN-02-102 – prawa kość szczękowa. Materiał przypisany obejmuje trzy zęby i jedną koronę zęba z kości szczękowej oraz trzy zęby z kości zębowej.
Budowa i paleobiologia
Jedyna znana kość to prawa kość szczękowa. Cechowała się ona wyjątkowo masywną budową. Mierzyła 22 cm długości i 10 cm wysokości. Kość szczękowa materonodona zawierała jedynie osiem zębodołów (były to cztery pozycje zębowe, z których każda składała się z dwóch częściowo zrośniętych zębodołów). Skanowanie kości ujawniło dwie generacje zastępujących się zębów. Zarówno zęby szczękowe, jak i te pochodzące z kości zębowej były znacznie powiększone, osiągając 6 cm wysokości i 5 cm szerokości. Korony zębów znajdujących się w kości szczękowej przypominały kształtem tasak, a na ich powierzchni znajdowało się co najmniej 25 pionowych grzbietów, znacznie więcej niż u innych rabdodontydów. Zęby pochodzące z kości zębowej miały bardziej liściokształtne korony, typowe również dla krewniaków materonodona.
Uzębienie i aparat żujący omawianego dinozaura wydają się przystosowane do wytwarzania silnego działania ścinającego, przypominającego parę nożyczek. Prawdopodobnie czyniło to z Matheronodon wyspecjalizowanego roślinożercę, zdolnego do odżywiania się twardymi częściami roślin.
Spis gatunków
| Matheronodon | Godefroit, Garcia, Gomez, Stein, Cincotta, Lefèvre i Valentin, 2017 |
| M. provincialis | Godefroit, Garcia, Gomez, Stein, Cincotta, Lefèvre i Valentin, 2017 |
Bibliografia
Godefroit, P., Garcia, G., Gomez, B., Stein, K., Cincotta, A., Lefèvre, U., Valentin, X. (2017). "Extreme tooth enlargement in a new Late Cretaceous rhabdodontid dinosaur from Southern France". Scientific Reports. 7: 13098. doi:10.1038/s41598-017-13160-2.
