Aegyptosaurus

Autor:	Łukasz Czepiński, Marcin Szermański, Krzysztof Stuchlik
Korekta:	Maciej Ziegler,Krzysztof Lichota, Jakub Starzyński

---

Aegyptosaurus (egiptozaur)
Długość	15,9 m
Wysokość	ok. 3,5 m (w ramionach)
Masa	7,6 t
Dieta	roślinożerny
Miejsce	Egipt - Marsa Matruh (formacja Baharija) Niger - Agadez i Tahoua (formacja Farak)
Czas	Trias 252 Jura 201 Kreda 145 66 ok. 100-94 Ma późna kreda (cenoman)
Systematyka	Dinosauria Saurischia Sauropodomorpha Sauropoda Macronaria Titanosauriformes Somphospondyli Titanosauria - incertae sedis
Hipotetyczna rekonstrukcja przyżyciowa egiptozaura. Autor: Levi Martinez-Reza. [2]
Mapa znalezisk
Wczytywanie mapy… {"minzoom":false,"maxzoom":false,"mappingservice":"leaflet","width":"auto","height":"350px","centre":false,"title":"","label":"","icon":"","visitedicon":"","lines":[],"polygons":[],"circles":[],"rectangles":[],"wmsoverlay":false,"copycoords":false,"static":false,"zoom":4,"defzoom":14,"layers":["OpenStreetMap"],"overlaylayers":[],"resizable":false,"enablefullscreen":false,"scrollwheelzoom":true,"markercluster":false,"clustermaxzoom":20,"clusterzoomonclick":true,"clustermaxradius":80,"clusterspiderfy":true,"geojson":"","locations":[{"text":"\u003Cb\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003Eformacja \u003Ca href=\"/index.php?title=Baharija\u0026amp;action=edit\u0026amp;redlink=1\" class=\"new\" title=\"Baharija (strona nie istnieje)\"\u003EBaharija\u003C/a\u003E, Marsa Matruh, \u003Ca href=\"/wiki/Egipt\" class=\"mw-redirect\" title=\"Egipt\"\u003EEgipt\u003C/a\u003E|\u003Csmall\u003E\u003Ci\u003EA. baharijensis\u003C/i\u003E.\u003Cbr\u003E\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E\u003C/b\u003E\u003Chr /\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003C/div\u003E","title":"formacja Baharija, Marsa Matruh, Egipt|A. baharijensis.\n","link":"","lat":29.938781599999998661587596870958805084228515625,"lon":26.4894728000000014844772522337734699249267578125,"icon":""},{"text":"\u003Cb\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003Eformacja \u003Ca href=\"/index.php?title=Farak\u0026amp;action=edit\u0026amp;redlink=1\" class=\"new\" title=\"Farak (strona nie istnieje)\"\u003EFarak\u003C/a\u003E, Agadez, \u003Ca href=\"/wiki/Niger\" class=\"mw-redirect\" title=\"Niger\"\u003ENiger\u003C/a\u003E|\u003Csmall\u003E\u003Ci\u003EA. baharijensis\u003C/i\u003E.\u003Cbr\u003E\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E\u003C/b\u003E\u003Chr /\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003C/div\u003E","title":"formacja Farak, Agadez, Niger|A. baharijensis.\n","link":"","lat":16.972556000000000864247340359725058078765869140625,"lon":7.9907389999999995922053130925633013248443603515625,"icon":""},{"text":"\u003Cb\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003Eformacja Farak]], Tahoua, \u003Ca href=\"/wiki/Niger\" class=\"mw-redirect\" title=\"Niger\"\u003ENiger\u003C/a\u003E|\u003Csmall\u003E\u003Ci\u003EA. baharijensis\u003C/i\u003E.\u003Cbr\u003E\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E\u003C/b\u003E\u003Chr /\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003C/div\u003E","title":"formacja Farak]], Tahoua, Niger|A. baharijensis.\n","link":"","lat":14.8899220000000003238938006688840687274932861328125,"lon":5.26214899999999996538235791376791894435882568359375,"icon":""}],"imageoverlays":null}

Wstęp

Aegyptosaurus to słabo poznany dinozaur długoszyi (zauropod) żyjący na terenie dzisiejszej Afryki w późnej kredzie.

Rodzaj wraz z gatunkiem typowym A. baharijensis został opisany przez niemieckiego uczonego, Stromera, w 1932 roku. Wszystkie jego szczątki zostały odnalezione jeszcze przed 1939 rokiem na terenie Egiptu i Nigru.

Materiał kopalny i budowa

Rekonstrukcja kości ramiennej oraz kości udowej Aegyptosaurus. Autor: IJReid [1]

Holotyp 1912VIII61 to 3 kręgi ogonowe, częściowa łopatka i 9 kości kończyn. Niestety w roku 1944 szczątki te zostały zniszczone podczas bombardowania przez Królewskie Siły Powietrzne (RAF) podczas II wojny światowej w Monachium.

Materiał wstępnie przypisany (Stromer, 1933): niezidentyfikowany kręg (1912VIII66), 2 możliwe kręgi szyjne (1912VIII67) i izolowanym kręgu ogonowym (1912VIII65). Wg Mortimera (DML) powinno się te przypisane szczątki uznać za Titanosauria incertae sedis.

Lapparent (1960) wspomina o lokalizacjach tego dinozaura w Nigerze (Mount Iguallala), które zawierają: kolumnę kręgów ogonowych, dystalne końce żeber i dwa proksymalne części kości śródstopia. Jednak wg Bervoetsa (DML) na egiptozaura składał się wyłącznie holotyp, który został zniszczony, a materiał z Nigeru reprezentuje jakiegoś innego tytanozaura.

W budowie kostnej przedstawia małe różnice w porównaniu do innych tytanozaurów, jak żyjący obok niego Paralititan. Jest także mniejszy (przynajmniej materiał przypisany z Nigeru) od Rebbachisaurus.

Systematyka

Przez zniszczony materiał kopalny diagnoza i klasyfikacja tego zauropoda jest trudna. Upchurch i in. (2004) uważają go za przedstawiciela tytanozaura o niepewnej dokładnej klasyfikacji (incertae sedis). Nieoficjalnie Michael Mortimer na swojej stronie uważa go za przedstawiciela Lithostrotia - bardziej zaawansowanych tytanozaurów.

Paleoekologia

Aegyptosaurus zamieszkiwał obszary strefy pływowej, porośnięte wysoką roślinnością namorzynową. Były to zielone tereny, poprzecinane meandrującymi rzekami, pełne jezior i rozlewisk – istna oaza, gdyż wewnątrz kontynentu panował klimat gorący i suchy.

Jak wszystko wskazuje, był on mniejszych rozmiarów od Paralititan, który się nią pożywiał. Egiptozaur zapewne żerował wśród niższej roślinności, przez co te dwa zauropody nie konkurowały bezpośrednio o pokarm.

Tereny te zamieszkiwało prócz niego wiele zwierząt, takie jak: ryby (liczne rekiny, ryby dwudyszne), płazy (reprezentowane przez liczne żaby), żółwie, plezjozaury, pterozaury (Alanqua, Coloborhynchus), łuskonośne, krokodylomorfy (Laganosuchus, Stomatosuchus) oraz pozostałe 4 gatunki dinozaurów: teropody Bahariasaurus, Carcharodontosaurus i Spinosaurus (tych dwóch pierwszych z pewnością mógł się obawiać) oraz wspomniany już zauropod Paralititan.

Etymologia

Aegyptosaurus znaczy "egipski jaszczur". Z kolei epitet gatunkowy baharijensis pochodzi od miejsca znalezienia jego szczątków - oazy Baharija, od której wzięła się nazwa formacji.

Spis gatunków

Aegyptosaurus	Stromer, 1932
A. baharijensis	Stromer, 1932

Bibliografia

Lapparent A.F. d. (1960) Les Dinosauriens du "Continental intercalaire" du Saharal central [The dinosaurs of the "Continental Intercalaire" of the central Sahara]. Mémoires de la Société géologique de France, nouvelle série 39(88A):1-57 [tłumaczenie na ang. M. Carrano]

Smith J.B.; Lamanna M.C.; Lacovara K.J.; Dodson P.; Smith J.R.; Poole J.C.; Giegengack R.; and Attia Y. (2001) "A Giant sauropod dinosaur from an Upper Cretaceous mangrove deposit in Egypt". Science 292 (5522): 1704–1706. doi:10.1126/science.1060561. PMID 11387472

Upchurch P., Barrett P. M., Dodson P. (2004) Sauropoda. [w]: David B. Weishampel, Peter Dodson, Halszka Osmólska (red.): The Dinosauria. Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press

http://dml.cmnh.org/2001Jun/msg00002.html

http://dml.cmnh.org/1996Nov/msg00624.html

http://home.comcast.net/~eoraptor/Sauropodomorph%20cladogram.html

http://paleodb.org/cgi-bin/bridge.pl?a=checkTaxonInfo&taxon_no=38681&is_real_user=1