Epoccipitales: Różnice pomiędzy wersjami
m (pogrubienie) |
m |
||
| (Nie pokazano 2 wersji utworzonych przez jednego użytkownika) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | + | ==Epoccipitales== | |
| + | |||
| + | ''Epoccipitales'' (ang. epoccipital, l.mn. epoccipitals) - "kości napotyliczne"; różki znajdujące się na brzegu kryzy u [[Ceratopsidae|ceratopsydów]]. Są to odrębne kości, które nie występują u osobników najmłodszych. Pojawiają się u starszych i w trakcie [[ontogeneza|ontogenezy]] zrastają się z kryzą. | ||
| + | |||
| + | Wielkość, kształt, liczba i ułożenie różków mają duże znacznie w ustalaniu [[taksonomia|taksonomii]] i [[filogeneza|filogenezy]] Ceratopsidae; są jedną z najbardziej [[diagnoza|diagnostycznych]] cech). | ||
| − | '' | + | Nazwa ''epoccipitales'' jest powszechnie stosowana w literaturze, lecz jest niepoprawna, gdyż kości te nie znajdują się na potylicy (''occipitale''), ale na kościach kryzy - ciemieniowej (''parietale'') i łuskowej (''squamosum''). |
Wyróżnia się: | Wyróżnia się: | ||
| − | + | [[Plik:Epiparietal.jpg|thumb|300px|Czaszka ''[[Triceratops]]'' w widoku z góry. Na czerwono zaznaczone ''epiparietales'', na zielono - ''episquamosales'' (oraz ''epiparietosquamosales'') (źródło: [http://www.johnscannella.com/Triceratops.php] – zmodyfikowane z Hatcher i in., 1907)]] | |
| + | |||
| + | ==Epiparietales== | ||
| + | ''Epiparietales'' (ang. epiparietal, l.mn. epiparietals) (łac. ''epi'' + ''parietale'') – różki znajdujące się z tyłu kryzy - na [[parietale|kości ciemieniowej (''parietale'')]]. | ||
| − | + | ==Episquamosales== | |
| + | ''Episquamosales'' (ang. episquamosal, l.mn. episquamosals) (łac. ''epi'' + ''squamosale'') - różki znajdujące się po bokach kryzy - na [[squamosum|kości łuskowej (''squamosum'')]]. | ||
| − | + | ==Epiparietosquamosales== | |
| + | ''Epiparietosquamosales'' (ang. epiparietosquamosal, l.mn. epiparietosquamosals)- różki znajdujące się na granicy kości łuskowej i ciemieniowej. Mają je nieliczne ceratopsydy (np. ''[[Triceratops]]'') i niektóre osobniki innych (''[[Torosaurus]]''). | ||
| − | U Ceratopsidae występują też inne unikalne kości, | + | ==Epinasale i epijugale== |
| + | U Ceratopsidae występują też inne unikalne kości, przybierające kształt rogów. Róg nosowy to ''epinasale'' (u [[Chasmosaurinae]], u [[Centrosaurinae]] róg nosowy jest częścią kości nosowej) a róg jarzmowy to ''epijugale''. Z kolei rogi nadoczne i wyrostki na środkowej linii kryzy (np. u ''[[Pachyrhinosaurus#P._lakustai|Pachyrhinosaurus lakustai]]'') nie są osobnymi kośćmi. | ||
[[Kategoria:Anatomia]] | [[Kategoria:Anatomia]] | ||
Aktualna wersja na dzień 17:26, 25 mar 2014
Epoccipitales
Epoccipitales (ang. epoccipital, l.mn. epoccipitals) - "kości napotyliczne"; różki znajdujące się na brzegu kryzy u ceratopsydów. Są to odrębne kości, które nie występują u osobników najmłodszych. Pojawiają się u starszych i w trakcie ontogenezy zrastają się z kryzą.
Wielkość, kształt, liczba i ułożenie różków mają duże znacznie w ustalaniu taksonomii i filogenezy Ceratopsidae; są jedną z najbardziej diagnostycznych cech).
Nazwa epoccipitales jest powszechnie stosowana w literaturze, lecz jest niepoprawna, gdyż kości te nie znajdują się na potylicy (occipitale), ale na kościach kryzy - ciemieniowej (parietale) i łuskowej (squamosum).
Wyróżnia się:
Epiparietales
Epiparietales (ang. epiparietal, l.mn. epiparietals) (łac. epi + parietale) – różki znajdujące się z tyłu kryzy - na kości ciemieniowej (parietale).
Episquamosales
Episquamosales (ang. episquamosal, l.mn. episquamosals) (łac. epi + squamosale) - różki znajdujące się po bokach kryzy - na kości łuskowej (squamosum).
Epiparietosquamosales
Epiparietosquamosales (ang. epiparietosquamosal, l.mn. epiparietosquamosals)- różki znajdujące się na granicy kości łuskowej i ciemieniowej. Mają je nieliczne ceratopsydy (np. Triceratops) i niektóre osobniki innych (Torosaurus).
Epinasale i epijugale
U Ceratopsidae występują też inne unikalne kości, przybierające kształt rogów. Róg nosowy to epinasale (u Chasmosaurinae, u Centrosaurinae róg nosowy jest częścią kości nosowej) a róg jarzmowy to epijugale. Z kolei rogi nadoczne i wyrostki na środkowej linii kryzy (np. u Pachyrhinosaurus lakustai) nie są osobnymi kośćmi.
