Alcovasaurus: Różnice pomiędzy wersjami
m (poprawki) |
|||
Linia 3: | Linia 3: | ||
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | {| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | ||
| Autor: | | Autor: | ||
− | |||
|- | |- | ||
− | | [[Maciej Ziegler]] | + | | [[Maciej Ziegler]], [[Marcin Szermański]] |
− | [[Marcin Szermański]] | ||
− | |||
|} | |} | ||
</small> | </small> | ||
Linia 47: | Linia 44: | ||
[[Stegosaurinae]] | [[Stegosaurinae]] | ||
+ | |- | ||
+ | | colspan=2 |[[Plik:ryc1.jpg|ryc1.jpg]] | ||
+ | <small>(h-j) przednia para kolców ogonowych ''Alcovasaurus'': i - widok boczny, j - widok z tyłu,<br>h - widok boczny przeciwległego kolca. (f-g, p-q) kolce ogonowe ''Stegosaurus''.<br>Skala 10 cm. Rysunki z Galton, [[2010]]; reprodukowane z Gilmore, [[1914]] i [[Bakker]], [[1988]].</small> | ||
|} | |} | ||
− | + | ==Wstęp== | |
''Alcovasaurus'' to [[zaawansowany]] stegozauryd z późnej jury Ameryki Północnej. | ''Alcovasaurus'' to [[zaawansowany]] stegozauryd z późnej jury Ameryki Północnej. | ||
− | + | ==Materiał kopalny== | |
+ | Okaz typowy to UW 20503 (wcześniej UW D54) - 42 kręgi ze wszystkich odcinków kręgosłupa, kość krzyżowa i niekompletne kości miednicy, prawa kość udowa (do dziś tylko ona przetrwała) i 4 kolce ogonowe. Do ''Alcovasaurus'' mógł należeć też fragment znaleziony w Como Bluff, Wyoming (odlew DMNH 33431) (Galton i Carpenter, 2016). | ||
− | + | ==Budowa== | |
+ | Cechy charakterystyczne to bardzo długie (ok. 98,5 cm) kolce ogonowe, które są nieco spłaszczone (jednak pancerz może różnić się w zależności od wieku, wielkości i płci zwierzęcia - Maidment i in., [[2008]]). Ponadto 10 trzonów dalszych kręgów ogonowych łatwo odróżnić od ''[[Stegosaurus]]'': są zaokrąglone w widoku przednim/tylnym i występują wyrostki poprzeczne. Wyrostki sugerują obecność większych mięśni (''longissimus caudalis superior'', ''caudifemoralis longus'' i ''iliocaudalis''). Rozwnięta muskulatura ogona koreluje z długimi kolcami ogonowymi, co czyniło go zapewne efektywniejszą bronią. Ogon był krótszy niż u ''Stegosaurus stenops'' (Galton, 2010; Galton i Carpenter, 2016). | ||
− | + | ==Filogeneza i taksonomia== | |
+ | ''Alcovasaurus'' jest podobny do ''Stegosaurus'' (Galton i Carpenter, 2016), więc prawdopodobnie jest jego bliskim krewnym. [[Paul]] ([[2010]]) nieoficjalnie podał, że gatunek ten jest bardziej bazalny od ''Stegosaurus'' (''S. ungulatus'' i ''S. stenops''). Nie przeprowadzono dokładnych porównań (w szczególności analiz filogenetycznych), więc pokrewieństwo z gatunkami ''Stegosaurus'', ''[[Hesperosaurus]]'' i innymi stegozaurydami oraz odrębność rodzajowa ''Alcovasaurus'' nie są pewne. | ||
+ | ==Etymologia== | ||
Nazwa [[rodzaj]]owa ''Alcovasaurus'' odnosi się z pewnością do miejsca znalezienia i oznacza "jaszczur z Alcova" (''Alcova'' + ''sauros''), zaś epitet gatunkowy oznacza zapewne "długokolcy". | Nazwa [[rodzaj]]owa ''Alcovasaurus'' odnosi się z pewnością do miejsca znalezienia i oznacza "jaszczur z Alcova" (''Alcova'' + ''sauros''), zaś epitet gatunkowy oznacza zapewne "długokolcy". | ||
Linia 67: | Linia 71: | ||
| = "Natronasaurus" | | = "Natronasaurus" | ||
| {{Kpt|Ulansky}} ''vide'' {{Kpt|Galton}} i {{Kpt|Carpenter}}, [[2016]] | | {{Kpt|Ulansky}} ''vide'' {{Kpt|Galton}} i {{Kpt|Carpenter}}, [[2016]] | ||
− | | | + | | ''[[nomen nudum]]'' |
|- | |- | ||
− | |{{V|''Alcovasaurus longispinus''}} | + | |{{V|''Alcovasaurus longispinus''}} |
| ({{Kpt|[[Charles Gilmore|Gilmore]]}}, [[1914]]) {{Kpt|[[Peter Galton|Galton]]}} i {{Kpt|[[Kenneth Carpenter|Carpenter]]}}, [[2016]] | | ({{Kpt|[[Charles Gilmore|Gilmore]]}}, [[1914]]) {{Kpt|[[Peter Galton|Galton]]}} i {{Kpt|[[Kenneth Carpenter|Carpenter]]}}, [[2016]] | ||
|- | |- | ||
− | | = ''[[Stegosaurus]] | + | | = ''[[Stegosaurus]] longispinus'' |
− | | {{Kpt|[[Charles Gilmore|Gilmore]]}}, [[1914]] | + | | {{Kpt|[[Charles Gilmore|Gilmore]]}}, [[1914]] |
− | | | + | |- |
+ | | = ''Stegosaurus'' "altispinus" | ||
+ | | {{Kpt|Gilmore}}, [[1914]] | ||
+ | | ''[[nomen nudum]]'' | ||
+ | |- | ||
+ | | = ''[[Kentrosaurus]] longispinus'' | ||
+ | | ({{Kpt|Gilmore}}, [[1914]]) {{Kpt|Olshevsky}} i {{Kpt|Ford}}, [[1993]] | ||
+ | |- | ||
+ | | = "Natronasaurus" ''longispinus'' | ||
+ | | ({{Kpt|Gilmore}}, [[1914]]) {{Kpt|Ulansky}} ''vide'' {{Kpt|Galton}} i {{Kpt|Carpenter}}, [[2016]] | ||
+ | | ''[[nomen nudum]]'' | ||
+ | |- | ||
|} | |} | ||
Linia 81: | Linia 96: | ||
Galton, P.M. & Carpenter, K. (2016) "The plated dinosaur Stegosaurus longispinus Gilmore, 1914 (Dinosauria: Ornithischia; Upper Jurassic, western USA), type species of Alcovasaurus n. gen." Neues Jahrbuch für Geologie und Paläontologie - Abhandlungen, 279(2), 185–208. doi: 10.1127/njgpa/2016/0551 | Galton, P.M. & Carpenter, K. (2016) "The plated dinosaur Stegosaurus longispinus Gilmore, 1914 (Dinosauria: Ornithischia; Upper Jurassic, western USA), type species of Alcovasaurus n. gen." Neues Jahrbuch für Geologie und Paläontologie - Abhandlungen, 279(2), 185–208. doi: 10.1127/njgpa/2016/0551 | ||
+ | |||
+ | Gilmore, C.W. (1914) "Osteology of the armoured Dinosauria in the United States National Museum, with special reference to the genus Stegosaurus" United States National Museum Bulletin, 89, 1-143. | ||
Maidment, S.C.R., Norman, D.B., Barrett, P.M., & Upchurch, P. (2008) "Systematics and phylogeny of Stegosauria (Dinosauria: Ornithischia)" Journal of Systematic Palaeontology, 6(4), 367-407. doi:10.1017/S1477201908002459 | Maidment, S.C.R., Norman, D.B., Barrett, P.M., & Upchurch, P. (2008) "Systematics and phylogeny of Stegosauria (Dinosauria: Ornithischia)" Journal of Systematic Palaeontology, 6(4), 367-407. doi:10.1017/S1477201908002459 |
Wersja z 18:13, 16 maj 2016
Autor: |
Maciej Ziegler, Marcin Szermański |
Alcovasaurus (alkowazaur) | |
---|---|
Długość: | ok. 7 m |
Masa: | ? t |
Miejsce występowania: | USA - Wyoming
(ekwiwalent ogniwa Brushy Basin, formacja Morrison) |
Czas występowania | późna jura (kimeryd - tyton)
tj. ok. 156-145 Ma |
Systematyka | Dinosauria |
(h-j) przednia para kolców ogonowych Alcovasaurus: i - widok boczny, j - widok z tyłu, |
Wstęp
Alcovasaurus to zaawansowany stegozauryd z późnej jury Ameryki Północnej.
Materiał kopalny
Okaz typowy to UW 20503 (wcześniej UW D54) - 42 kręgi ze wszystkich odcinków kręgosłupa, kość krzyżowa i niekompletne kości miednicy, prawa kość udowa (do dziś tylko ona przetrwała) i 4 kolce ogonowe. Do Alcovasaurus mógł należeć też fragment znaleziony w Como Bluff, Wyoming (odlew DMNH 33431) (Galton i Carpenter, 2016).
Budowa
Cechy charakterystyczne to bardzo długie (ok. 98,5 cm) kolce ogonowe, które są nieco spłaszczone (jednak pancerz może różnić się w zależności od wieku, wielkości i płci zwierzęcia - Maidment i in., 2008). Ponadto 10 trzonów dalszych kręgów ogonowych łatwo odróżnić od Stegosaurus: są zaokrąglone w widoku przednim/tylnym i występują wyrostki poprzeczne. Wyrostki sugerują obecność większych mięśni (longissimus caudalis superior, caudifemoralis longus i iliocaudalis). Rozwnięta muskulatura ogona koreluje z długimi kolcami ogonowymi, co czyniło go zapewne efektywniejszą bronią. Ogon był krótszy niż u Stegosaurus stenops (Galton, 2010; Galton i Carpenter, 2016).
Filogeneza i taksonomia
Alcovasaurus jest podobny do Stegosaurus (Galton i Carpenter, 2016), więc prawdopodobnie jest jego bliskim krewnym. Paul (2010) nieoficjalnie podał, że gatunek ten jest bardziej bazalny od Stegosaurus (S. ungulatus i S. stenops). Nie przeprowadzono dokładnych porównań (w szczególności analiz filogenetycznych), więc pokrewieństwo z gatunkami Stegosaurus, Hesperosaurus i innymi stegozaurydami oraz odrębność rodzajowa Alcovasaurus nie są pewne.
Etymologia
Nazwa rodzajowa Alcovasaurus odnosi się z pewnością do miejsca znalezienia i oznacza "jaszczur z Alcova" (Alcova + sauros), zaś epitet gatunkowy oznacza zapewne "długokolcy".
Spis gatunków
Alcovasaurus | Galton i Carpenter, 2016 | |
= "Natronasaurus" | Ulansky vide Galton i Carpenter, 2016 | nomen nudum |
Alcovasaurus longispinus | (Gilmore, 1914) Galton i Carpenter, 2016 | |
= Stegosaurus longispinus | Gilmore, 1914 | |
= Stegosaurus "altispinus" | Gilmore, 1914 | nomen nudum |
= Kentrosaurus longispinus | (Gilmore, 1914) Olshevsky i Ford, 1993 | |
= "Natronasaurus" longispinus | (Gilmore, 1914) Ulansky vide Galton i Carpenter, 2016 | nomen nudum |
Bibliografia
Galton, P. M. (2010) "Species of plated dinosaur Stegosaurus (Morrison Formation, Late Jurassic) of western USA: new type species designation needed" Swiss Journal of Geosciences, 103(2), 187-198. doi: 10.1007/s00015-010-0022-4
Galton, P.M. & Carpenter, K. (2016) "The plated dinosaur Stegosaurus longispinus Gilmore, 1914 (Dinosauria: Ornithischia; Upper Jurassic, western USA), type species of Alcovasaurus n. gen." Neues Jahrbuch für Geologie und Paläontologie - Abhandlungen, 279(2), 185–208. doi: 10.1127/njgpa/2016/0551
Gilmore, C.W. (1914) "Osteology of the armoured Dinosauria in the United States National Museum, with special reference to the genus Stegosaurus" United States National Museum Bulletin, 89, 1-143.
Maidment, S.C.R., Norman, D.B., Barrett, P.M., & Upchurch, P. (2008) "Systematics and phylogeny of Stegosauria (Dinosauria: Ornithischia)" Journal of Systematic Palaeontology, 6(4), 367-407. doi:10.1017/S1477201908002459
Paul, G.S. (2010) "The Princeton Field Guide to Dinosaurs" wyd. Princeton University - Princeton i Oxford
Ulansky, R. (online 2014) "Dinosaur classification. Basal Thyreophora & Stegosauria" http://dinoweb.narod.ru/Ulansky_2014_Dinoclass_Stegosauria.pdf