Lamplughsaura: Różnice pomiędzy wersjami
m |
(Poprawa i aktualizacja) |
||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | + | {{DISPLAYTITLE:''Lamplughsaura''}} | |
| + | <small> | ||
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | {| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | ||
| Autor: | | Autor: | ||
| Korekta: | | Korekta: | ||
|- | |- | ||
| − | | [[Sebastian Oziemski]] | + | | [[Mateusz Tałanda]] |
| + | [[Sebastian Oziemski]] | ||
| + | |||
[[Tomasz Singer]] | [[Tomasz Singer]] | ||
| [[Marcin Szermański]] | | [[Marcin Szermański]] | ||
| Linia 18: | Linia 21: | ||
|- | |- | ||
! '''Długość''': | ! '''Długość''': | ||
| − | | | + | | 10 m |
|- | |- | ||
! '''Masa''': | ! '''Masa''': | ||
| − | | 2-3 t | + | | 2-3 t |
|- | |- | ||
| Linia 28: | Linia 31: | ||
| [[Indie]] - Andhra Pradesh | | [[Indie]] - Andhra Pradesh | ||
| − | <small>([[formacja Dharmaram]])</small> | + | <small>([[formacja]] [[Dharmaram]] - górna część)</small> |
|- | |- | ||
! '''[[Czas|Czas występowania]]''' | ! '''[[Czas|Czas występowania]]''' | ||
| − | | | + | | 201-199 [[Ma]] |
| − | <small> | + | <small>[[wczesna jura]] ([[hettang]])</small> |
|- | |- | ||
! '''Systematyka''' | ! '''Systematyka''' | ||
| Linia 42: | Linia 45: | ||
[[Sauropodomorpha]] | [[Sauropodomorpha]] | ||
| − | + | [[Sauropoda]] | |
|- | |- | ||
| colspan=2 |[[Plik:Lamplughsaura.jpg|400px|]] | | colspan=2 |[[Plik:Lamplughsaura.jpg|400px|]] | ||
| − | <small>Rekonstrukcja przyżyciowa ''Lamplughsaura''. [http://en.wikipedia.org/wiki/File:Lamplughsaura_BW.jpg].</ | + | <small>Rekonstrukcja przyżyciowa ''Lamplughsaura''. [http://en.wikipedia.org/wiki/File:Lamplughsaura_BW.jpg]</small> |
| + | |- | ||
| + | ! colspan=2 | Mapa znalezisk: | ||
| + | |- | ||
| + | | colspan=2 | | ||
| + | <display_points type="terrain" zoom=4> | ||
| + | 19.3° N, 79.5° E|na północ od wsi Krishnapur | ||
| + | </display_points> | ||
|} | |} | ||
| + | == Wstęp == | ||
| + | '''''Lamplughsaura''''' to opisany w [[2007]] roku prymitywny [[zauropod]]. [[Gatunek typowy]] (i zarazem jedyny) to ''Lamplughsaura dharmaramensis''. | ||
| − | + | == Etymologia == | |
| + | Nazwa zwierzęcia oznacza "jaszczurka Lamplughy" i jest ona uhonorowaniem Pameli Lamplugh Robinson z University of London, która ufundowała budowę i kierowała Information Sciences Institute (ISI) w Indiach. Epitet gatunkowy pochodzi od nazwy formacji Dharmaram, gdzie odkryto skamieniałości ''Lamplughsaura''. | ||
| − | == | + | == Materiał kopalny == |
| − | + | [[Holotyp]] tego [[dinozaur]]a (ISI R257) pochodzi ze skupiska kości szkieletu nieomal dorosłego osobnika. Zachowała się prawie cała szyja, 8 łuków neuralnych i 4 [[trzon]]y kręgów grzbietowych, [[łuk neuralny]] kręgu krzyżowego, 11 [[kręg]]ów ogonowych, 4 żebra, 5 szewronów (łuków naczyniowych), łopatki, lewa płyta mostka, kości ramieniowe, prawa k. łokciowa, 2 k. śródręcza, k. kulszowe, prawa kość udowa, k. strzałkowe, lewa kość piszczelowa, k. skokowa, k. piętowa, śródstopie trzeciego palca. | |
| − | + | Oprócz niego znaleziono w tej samej warstwie trzy inne osobniki przypisywane do tego gatunku. Z pierwszego zachowała się większość czaszki (prawa kość przedszczękowa, fragmentaryczna lewa szczękowa, prawa kość nosowa, prawa kość czołowa, lewa przedczołowa, niekompletna prawa zaoczodołowa, prawa jarzmowa, lemiesze, prawa podniebienna i zewnątrzskrzydłowa, lewa kwadratojarzmowa i kwadratowa, mózgoczaszka, kości zębowe i inne kości żuchwy), kręgi, żebra, prawa kość łonowa, kości śródstopia. Miał on 85% rozmiarów osobnika holotypowego. Drugi z nich jest reprezentowany przez część mózgoczaszki, lewą kość szczękową, prawą biodrową i lewą udową. Był nieznacznie mniejszy od osobnika typowego. Ostatni z nich to trzy połączone stawowo kręgi grzbietowe, obie kości ramieniowe, lewa ręka, część prawej stopy. Ten osobnik osiągnął 77% wielkości osobnika typowego. | |
| − | == | + | == Budowa == |
| − | + | Całe zwierzę było wysokie i masywne. Znalezione osobniki nie miały w pełni zrośniętych kręgów, więc nie osiągnęły jeszcze pełnych rozmiarów. Długość największego z nich szacuje się na 10 metrów, czyli tyle ile miał [[Riojasaurus|riojazaur]]. Wykorzystując jedną z metod, zespół Kuttiego oszacował ''Lamplughsaura'' na prawie dwie tony. [[Dinozaur]] ten mógł ważyć nawet więcej, ponieważ podobnie zbudowanego riojazaura szacowano na trzy tony inną metodą. Miał małą głowę na giętkiej szyi, mocny, łukowato wygięty tułów, szeroki brzuch, długie, pionowo ustawione nogi. Ciało kończyło się długim ogonem. Naukowcy stawiają hipotezę, że ''Lamplughsaura'' poruszała się na wszystkich czterech kończynach. Proporcje i budowa tych kończyn wskazują, iż ''Lamplughsaura'' była powolnym zwierzęciem, wykorzystującym swoją siłę i rozmiary przy spotkaniach z drapieżnikami. | |
| − | + | Czaszka ''Lamplughsaura'' mieszyła 27 centymetrów długości, 14 wysokości i ponad 15 szerokości. Była proporcjonalnie większa i masywniejsza od [[Plateosaurus|plateozaura]], ale porównywalna z riojazaurem. Żuchwy miały rozbudowane spojenie jak u zauropodów. Jednak mieściły one po 21 zębów. Jest to bardzo dużo jak na tę grupę, której przedstawiciele mieli z reguły ich mniej niż 18. Wyjątkiem jest prymitywny [[Shunosaurus|szunozaur]]. Tak dużo zębów można za to spotkać u rozmaitych [[Prosauropoda|prozauropodów]]. Zęby ''Lamplughsaura'' były spłaszczone i tworzyły łyżkowaty kształt, upodobniając tego dinozaura do [[Barapasaurus|barapazaura]], szunozaura i [[Camarasaurus|kamarazaura]]. Kończyny przednie były wydłużone jak przystało na zauropoda, ale budowa dłoni nie była jeszcze tak uproszczona jak w tej grupie. | |
| − | [[ | ||
| − | + | == Paleobiologia == | |
| + | ''Lamplughsaura'' odżywiała się prawdopodobnie niską i średnio-wysoką roślinnością podobnie jak [[Pulanesaura|pulanezaura]] i [[Leonerasaurus|leonerazaur]]. Były nią prawdopodobnie młode lub małe paprocie nasienne i rośliny iglaste. | ||
| − | ==Spis gatunków== | + | Na podstawie budowy kręgów i żeber wnioskuje się, że ''Lamplughsaura'' miała sztywne płuca z jednokierunkowym przepływem powietrza. Możliwe, że były one wentylowane dzięki elastycznej, nieunaczynnionej części tylnej lub za pomocą worków powietrznych. |
| + | |||
| + | == Spis gatunków == | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
| − | + | | {{V|''Lamplughsaura''}} | |
| − | | [[Kutty]], [[Chatterjee]], [[Galton]] i [[Upchurch]], [[2007]] | + | | {{Kpt|[[Kutty]], [[Sankar Chatterjee|Chatterjee]], [[Peter Galton|Galton]]}} i {{Kpt|[[Paul Upchurch|Upchurch]]}}, [[2007]] |
|- | |- | ||
| − | + | | {{V|''Lamplughsaura dharmaramensis''}} | |
| − | | [[Kutty]], [[Chatterjee]], [[Galton]] i [[Upchurch]], [[2007]] | + | | {{Kpt|[[Kutty]], [[Sankar Chatterjee|Chatterjee]], [[Peter Galton|Galton]]}} i {{Kpt|[[Paul Upchurch|Upchurch]]}}, [[2007]] |
|} | |} | ||
| − | ==Bibliografia== | + | == Bibliografia == |
<small> | <small> | ||
| − | + | Bandyopadhyay, S., Gillette, D.D., Ray, S., Sengupta, D.P. 2010. Osteology of ''Barapasaurus tagorei'' (Dinosauria: Sauropoda) from the Early Jurassic of India. Palaeontology, t. 53, nr 3, str. 533-569. [[doi:10.1111/j.1475-4983.2010.00933.x]] | |
| + | |||
| + | Kutty, T.S., Chatterjee, S., Galton, P.M., Upchurch, P. 2007. Basal sauropodomorphs (Dinosauria: Saurischia) from the Lower Jurassic of India: their anatomy and relationships. Journal of Paleontology, t. 81, nr 6, str. 1552–1574. [[DOI: 10.1666/04-074.1]] | ||
| + | |||
| + | McPhee, B.W., Bonnan, M.F., Yates, A.M., Neveling, J., Choiniere, J.N. 2015. A new basal sauropod from the pre-Toarcian Jurassic of South Africa: evidence of niche-partitioning at the sauropodomorph–sauropod boundary? Scientific Reports, t. 5, nr art. 13224. [[doi: 10.1038/srep13224]] | ||
| − | + | Schachner, E.R., Farmer, C.G., McDonald, A.T., Dodson, P. 2011. Evolution of the dinosauriform respiratory apparatus: new evidence from the postcranial axial skeleton. The Anatomical Record, t. 294, nr 9, str. 1532-1547. [[DOI: 10.1002/ar.21439]] | |
</small> | </small> | ||
| Linia 83: | Linia 102: | ||
[[Kategoria:Saurischia]] | [[Kategoria:Saurischia]] | ||
[[Kategoria:Sauropodomorpha]] | [[Kategoria:Sauropodomorpha]] | ||
| − | |||
[[Kategoria:Sauropoda]] | [[Kategoria:Sauropoda]] | ||
[[Kategoria:Sauropoda bazalne]] | [[Kategoria:Sauropoda bazalne]] | ||
| Linia 90: | Linia 108: | ||
[[Kategoria:Mezozoik]] | [[Kategoria:Mezozoik]] | ||
[[Kategoria:Jura]] | [[Kategoria:Jura]] | ||
| − | [[Kategoria: | + | [[Kategoria:Hettang]] |
| − | |||
Wersja z 11:49, 3 sty 2017
| Autor: | Korekta: |
| Mateusz Tałanda | Marcin Szermański |
| Lamplughsaura | |
|---|---|
| Długość: | 10 m |
| Masa: | 2-3 t |
| Miejsce występowania: | Indie - Andhra Pradesh |
| Czas występowania | 201-199 Ma |
| Systematyka | Dinosauria |
Rekonstrukcja przyżyciowa Lamplughsaura. [1] | |
| Mapa znalezisk: | |
|
Wczytywanie mapy…
| |
Wstęp
Lamplughsaura to opisany w 2007 roku prymitywny zauropod. Gatunek typowy (i zarazem jedyny) to Lamplughsaura dharmaramensis.
Etymologia
Nazwa zwierzęcia oznacza "jaszczurka Lamplughy" i jest ona uhonorowaniem Pameli Lamplugh Robinson z University of London, która ufundowała budowę i kierowała Information Sciences Institute (ISI) w Indiach. Epitet gatunkowy pochodzi od nazwy formacji Dharmaram, gdzie odkryto skamieniałości Lamplughsaura.
Materiał kopalny
Holotyp tego dinozaura (ISI R257) pochodzi ze skupiska kości szkieletu nieomal dorosłego osobnika. Zachowała się prawie cała szyja, 8 łuków neuralnych i 4 trzony kręgów grzbietowych, łuk neuralny kręgu krzyżowego, 11 kręgów ogonowych, 4 żebra, 5 szewronów (łuków naczyniowych), łopatki, lewa płyta mostka, kości ramieniowe, prawa k. łokciowa, 2 k. śródręcza, k. kulszowe, prawa kość udowa, k. strzałkowe, lewa kość piszczelowa, k. skokowa, k. piętowa, śródstopie trzeciego palca.
Oprócz niego znaleziono w tej samej warstwie trzy inne osobniki przypisywane do tego gatunku. Z pierwszego zachowała się większość czaszki (prawa kość przedszczękowa, fragmentaryczna lewa szczękowa, prawa kość nosowa, prawa kość czołowa, lewa przedczołowa, niekompletna prawa zaoczodołowa, prawa jarzmowa, lemiesze, prawa podniebienna i zewnątrzskrzydłowa, lewa kwadratojarzmowa i kwadratowa, mózgoczaszka, kości zębowe i inne kości żuchwy), kręgi, żebra, prawa kość łonowa, kości śródstopia. Miał on 85% rozmiarów osobnika holotypowego. Drugi z nich jest reprezentowany przez część mózgoczaszki, lewą kość szczękową, prawą biodrową i lewą udową. Był nieznacznie mniejszy od osobnika typowego. Ostatni z nich to trzy połączone stawowo kręgi grzbietowe, obie kości ramieniowe, lewa ręka, część prawej stopy. Ten osobnik osiągnął 77% wielkości osobnika typowego.
Budowa
Całe zwierzę było wysokie i masywne. Znalezione osobniki nie miały w pełni zrośniętych kręgów, więc nie osiągnęły jeszcze pełnych rozmiarów. Długość największego z nich szacuje się na 10 metrów, czyli tyle ile miał riojazaur. Wykorzystując jedną z metod, zespół Kuttiego oszacował Lamplughsaura na prawie dwie tony. Dinozaur ten mógł ważyć nawet więcej, ponieważ podobnie zbudowanego riojazaura szacowano na trzy tony inną metodą. Miał małą głowę na giętkiej szyi, mocny, łukowato wygięty tułów, szeroki brzuch, długie, pionowo ustawione nogi. Ciało kończyło się długim ogonem. Naukowcy stawiają hipotezę, że Lamplughsaura poruszała się na wszystkich czterech kończynach. Proporcje i budowa tych kończyn wskazują, iż Lamplughsaura była powolnym zwierzęciem, wykorzystującym swoją siłę i rozmiary przy spotkaniach z drapieżnikami.
Czaszka Lamplughsaura mieszyła 27 centymetrów długości, 14 wysokości i ponad 15 szerokości. Była proporcjonalnie większa i masywniejsza od plateozaura, ale porównywalna z riojazaurem. Żuchwy miały rozbudowane spojenie jak u zauropodów. Jednak mieściły one po 21 zębów. Jest to bardzo dużo jak na tę grupę, której przedstawiciele mieli z reguły ich mniej niż 18. Wyjątkiem jest prymitywny szunozaur. Tak dużo zębów można za to spotkać u rozmaitych prozauropodów. Zęby Lamplughsaura były spłaszczone i tworzyły łyżkowaty kształt, upodobniając tego dinozaura do barapazaura, szunozaura i kamarazaura. Kończyny przednie były wydłużone jak przystało na zauropoda, ale budowa dłoni nie była jeszcze tak uproszczona jak w tej grupie.
Paleobiologia
Lamplughsaura odżywiała się prawdopodobnie niską i średnio-wysoką roślinnością podobnie jak pulanezaura i leonerazaur. Były nią prawdopodobnie młode lub małe paprocie nasienne i rośliny iglaste.
Na podstawie budowy kręgów i żeber wnioskuje się, że Lamplughsaura miała sztywne płuca z jednokierunkowym przepływem powietrza. Możliwe, że były one wentylowane dzięki elastycznej, nieunaczynnionej części tylnej lub za pomocą worków powietrznych.
Spis gatunków
| Lamplughsaura | Kutty, Chatterjee, Galton i Upchurch, 2007 |
| Lamplughsaura dharmaramensis | Kutty, Chatterjee, Galton i Upchurch, 2007 |
Bibliografia
Bandyopadhyay, S., Gillette, D.D., Ray, S., Sengupta, D.P. 2010. Osteology of Barapasaurus tagorei (Dinosauria: Sauropoda) from the Early Jurassic of India. Palaeontology, t. 53, nr 3, str. 533-569. doi:10.1111/j.1475-4983.2010.00933.x
Kutty, T.S., Chatterjee, S., Galton, P.M., Upchurch, P. 2007. Basal sauropodomorphs (Dinosauria: Saurischia) from the Lower Jurassic of India: their anatomy and relationships. Journal of Paleontology, t. 81, nr 6, str. 1552–1574. DOI: 10.1666/04-074.1
McPhee, B.W., Bonnan, M.F., Yates, A.M., Neveling, J., Choiniere, J.N. 2015. A new basal sauropod from the pre-Toarcian Jurassic of South Africa: evidence of niche-partitioning at the sauropodomorph–sauropod boundary? Scientific Reports, t. 5, nr art. 13224. doi: 10.1038/srep13224
Schachner, E.R., Farmer, C.G., McDonald, A.T., Dodson, P. 2011. Evolution of the dinosauriform respiratory apparatus: new evidence from the postcranial axial skeleton. The Anatomical Record, t. 294, nr 9, str. 1532-1547. DOI: 10.1002/ar.21439
![[1]](http://en.wikipedia.org/wiki/File:Lamplughsaura_BW.jpg){kind=link}