Sahaliyania

Autor:	Korekta:
Tomasz Sokołowski	Krzysztof Lichota, Kamil Kamiński

---

Sahaliyania (sahalijania)
Długość:	7,5-8 m
Masa:	ok. 2,5-3,5 t
Miejsce występowania:	Chiny - prowincja Heilongjiang, Wulaga (formacja Yuliangze)
Czas występowania	późna kreda (mastrycht)
Systematyka	Dinosauria Ornithischia Cerapoda Ornithopoda Iguanodontia Hadrosauridae Lambeosaurinae
A - holotyp Sahaliyania elunchunorum w różnych widokach w porównaniu z Hypacrosaurus altispinus (B - osobnik AMNH 5248). © Godefroit i in., 2008
Mapa znalezisk (za współrzędnymi geograficznymi z Gofefroit i in., 2008)
Wczytywanie mapy… {"minzoom":false,"maxzoom":false,"mappingservice":"leaflet","width":"auto","height":"350px","centre":false,"title":"","label":"","icon":"","visitedicon":"","lines":[],"polygons":[],"circles":[],"rectangles":[],"wmsoverlay":false,"copycoords":false,"static":false,"zoom":3,"defzoom":14,"layers":["OpenStreetMap"],"overlaylayers":[],"resizable":false,"enablefullscreen":false,"scrollwheelzoom":true,"markercluster":false,"clustermaxzoom":20,"clusterzoomonclick":true,"clustermaxradius":80,"clusterspiderfy":true,"geojson":"","locations":[{"text":"\u003Cb\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003Eformacja \u003Ca href=\"/index.php?title=Yuliangze\u0026amp;action=edit\u0026amp;redlink=1\" class=\"new\" title=\"Yuliangze (strona nie istnieje)\"\u003EYuliangze\u003C/a\u003E, Wulaga, prowincja Heilongjiang, \u003Ca href=\"/wiki/Chiny\" class=\"mw-redirect\" title=\"Chiny\"\u003EChiny\u003C/a\u003E|\u003Csmall\u003E\u003Ci\u003ESahaliyania elunchunorum\u003C/i\u003E - \u003Ca href=\"/wiki/Holotyp\" title=\"Holotyp\"\u003Eholotyp\u003C/a\u003E i pozosta\u0142y materia\u0142 kopalny.\u003C/small\u003E\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E\u003C/b\u003E\u003Chr /\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003C/div\u003E","title":"formacja Yuliangze, Wulaga, prowincja Heilongjiang, Chiny|Sahaliyania elunchunorum - holotyp i pozosta\u0142y materia\u0142 kopalny.\n","link":"","lat":48.39999999999999857891452847979962825775146484375,"lon":130.099999999999994315658113919198513031005859375,"icon":""}],"imageoverlays":null}

Wstęp

Sahaliyania to rodzaj hadrozauryda, który żył podczas późnej kredy na terenach obecnych północno-wschodnich Chin. Odkryto go w datowanych na mastrycht osadach formacji Yuliangze w pobliżu szkieletu zaurolofina Wulagasaurus i lambeozauryna Charonosaurus.

Materiał kopalny

Holotyp GMH W453 to puszka mózgowa.

Pozostały materiał to kości policzkowe, szczękowe, zębowe, kwadratowe, kości łopatkowe, mostkowe, ramienne, biodrowe, łonowe i kość kulszowa. Szczątki należą do wielu osobników, np. kości szczękowych jest aż 21 (Godefroit i in., 2008).

Budowa i filogeneza

Od Charonosaurus, Olorotitan, Parasaurolophus i Corythosaurus różni go odchylenie rostralnej (przedniej) części kości zębowej, które razem z dalszym fragmentem kości tworzy kąt około 30 stopni. W przeciwieństwie do Amurosaurus posiada symetryczny skrzydłopodobny wyrostek w okolicy trzonu kości klinowej, szerszą niż dłuższą kość czołową i dobrze rozwiniętą półkę kości szczękowej. Od Olorotitan wyróżnia go zaś zaokrąglony rostralny wyrostek kości jarzmowej, płaska dolna powierzchnia kości szczękowej oraz dłuższy wyrostek przedpanewkowy, a od Tsintaosaurus, obecność rostralnej platformy kości czołowej i środkowy trzonek kości łuskowej umieszczony poniżej wyrostka kości przypotylicznej (Godefroit i in., 2008).

Analiza filogenetyczna przeprowadzona przez Godefroita i innych w 2008 roku wykazała, że Sahaliyania jest lambeozaurynem o bliżej niesprecyzowanym pokrewieństwie. Późniejsze badania (np. Prieto-Márquez i in. [2013]; Ramirez-Velasco i in. [2021]) dowiodły, że należała ona do kladu Lambeoaurini i ibyła blisko spokrewniona m.in. z Amurosaurus.

Etymologia

Sahaliyan w języku mandżurskim oznacza "czarny" i odnosi się do rzeki Amur ("Czarnej Rzeki"), nieopodal której odkryto szczątki sahalijanii. Epitet gatunkowy honoruje Oroków, tunguski lud zamieszkujący prowincję Heilongjiang i Region Autonomiczny Mongolii Wewnętrznej.

Spis gatunków

Sahaliyania	Godefroit, Hai, Yu i Lauters, 2008
Sahaliyania elunchunorum	Godefroit, Hai, Yu i Lauters, 2008

Bibliografia

Źródła naukowe:

Godefroit, P., Hai, S., Yu, T. & Lauters, P. (2008) "New hadrosaurid dinosaurs from the uppermost Cretaceous of north−eastern China" (pdf). Acta Palaeontologica Polonica 53 (1): 47–74. doi:10.4202/app.2008.0103 [1]

Prieto-Márquez, A., Chiappe, L.M. & Joshi, S.H. (2012) "The Lambeosaurine Dinosaur Magnapaulia laticaudus from the Late Cretaceous of Baja California, Northwestern Mexico" PLoS ONE 7(6), e38207. doi:10.1371/journal.pone.0038207.

Prieto-Márquez, A., Dalla Vecchia, F.M., Gaete, R,. Galobart, À. (2013) "Diversity, Relationships, and Biogeography of the Lambeosaurine Dinosaurs from the European Archipelago, with Description of the New Aralosaurin Canardia garonnensis. " PLoS ONE 8(7): e69835. [[2]].

Ramírez-Velasco, Á.A., Aguilar, F J., Hernández-Rivera, R., Gudiño Maussán, J.L., Rodriguez, M. L. & Alvarado-Ortega, J. (2021). "Tlatolophus galorum, gen. et sp. nov., a parasaurolophini dinosaur from the upper Campanian of the Cerro del Pueblo Formation, Coahuila, northern Mexico". Cretaceous Research. 104884 [w druku]. doi:10.1016/j.cretres.2021.104884.

Inne:

Holtz, T.R. Jr. (2012) "Dinosaurs: The Most Complete, Up-to-Date Encyclopedia for Dinosaur Lovers of All Ages Supplementary Information" [3]

Paul, G.S. (2010) "The Princeton Field Guide To Dinosaurs"