Dakotadon: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj
m (proszę korzystać z Iguanodontia)
m
 
(Nie pokazano 10 wersji utworzonych przez 4 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
Hasło do poprawy
+
{{DISPLAYTITLE:''Dakotadon''}}
 
 
 
<small>
 
<small>
 
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk"
 
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk"
Linia 10: Linia 9:
 
| [[Marcin Szermański]]
 
| [[Marcin Szermański]]
 
[[Maciej Ziegler]]
 
[[Maciej Ziegler]]
 +
 +
[[Kamil Kamiński]]
 
|}
 
|}
 
</small>
 
</small>
Linia 29: Linia 30:
 
| [[USA]] - Dakota Południowa
 
| [[USA]] - Dakota Południowa
  
<small>([[formacja Lakota]])</small>
+
<small>([[formacja]] [[Lakota]])</small>
 
|-
 
|-
 
! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
 
! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
| 130-125 Ma
+
| 130-125 [[Ma]]
  
 
<small>wczesna [[kreda]] (prawdopodobnie [[barrem]])</small>
 
<small>wczesna [[kreda]] (prawdopodobnie [[barrem]])</small>
Linia 54: Linia 55:
 
|-
 
|-
 
| colspan=2 |[[Plik:Dakotadon.jpg|400px|]]
 
| colspan=2 |[[Plik:Dakotadon.jpg|400px|]]
<small>Zachowane elementy czaszki dakotadonta. Autor: Gregory S. Paul, 2010]</small>
+
<small>Zachowane elementy czaszki dakotadonta. Autor: Gregory S. Paul, 2010.</small>
 
|}
 
|}
  
 
==Wstęp==
 
==Wstęp==
''Dakotadon'' to [[rodzaj]] bazalnego iguanodonta, który prawdopodobnie nie należy do [[Iguanodontidae]]. Żył na terenie obecnych Stanów Zjednoczonych (stan Dakota Południowa). Jego szczątki zostały odnalezione w pokładach formacji Lakota (prawdopodobnie [[barrem]]).
+
''Dakotadon'' to [[rodzaj]] bazalnego iguanodonta, który żył na terenie obecnych Stanów Zjednoczonych (stan Dakota Południowa). Jego szczątki zostały odnalezione w pokładach formacji Lakota (prawdopodobnie [[barrem]]).
  
 
==Taksonomia==
 
==Taksonomia==
Linia 66: Linia 67:
  
 
==Materiał kopalny==
 
==Materiał kopalny==
[[Holotyp]] (SDSM 8656) to większość czaszki. Kości, które się na niego składają są wymienione w diagnozie.
+
[[Holotyp]] (SDSM 8656) to częściowa czaszka (m.in. kości przedszczękowe, nosowe, łzowe, kszczękowa, jarzmowa, przedczołowa, zaoczodołowa, czołowa, ciemieniowa, łzowa, kości puszki mózgowej) z żuchwą, kręg grzbietowe i dwa kręgi ogonowe (Boyd i Pagnac, 2015).
 
 
[[Paul]] ([[2010]]) wymienia także drobne elementy pozaczaszkowe należące do tego średniej wielkości dinozaura ptasiomiednicznego.
 
  
==Diagnoza (Paul, 2008)==
+
==Budowa==
 
{{Szablon: diagnoza}}
 
{{Szablon: diagnoza}}
Wewnętrzna krawędź kości przedszczękowej nie leży poniżej k. szczękowej. Szczękowy wyrostek k. przedszczękowej głęboki. Wnęka na grzbietowym kontakcie kości nosowych. Grzbietowy wierzchołek k. szczękowej w pobliżu jej środka. Okno przedoczodołowe i towarzyszące mu zagłębienie duże. Kość łzowa długa, nie kontaktuje się z tylną częścią k. szczękowej za zagłębieniem okna przedoczodołowego (rozdzielone przez kość jarzmową). K. zębowa umiarkowanie głęboka, diastemy brak. Liczba zębów w kości szczękowej wynosi 19.
+
''Dakotadon'' był umiarkowanej wielkości ornitopodem, zapewne podobnym do innych [[bazalny]]ch przedsatwicieli [[Styracosterna]], takich jak '[[Hippodraco]]'' czy '[[Bolong]]''. Boyd i Pagnac doszukali się dwóch [[autapomorfia|autapomorfii]] w budowie czaszki, a także wskazali kombinację cech, pozwalających odróżnić dakotadona od jego krewniaków. Są wśród nich m.in.: brak diastemy na przednim końcu rzędu zębowego w kości zębowej, prosty w widoku bocznym rząd zębowy kości zębowej oraz obecność dwóch podobnych do zębów wyrostków na każdej kości przedszczękowej.  
  
 
==Etymologia==
 
==Etymologia==
Linia 79: Linia 78:
 
==Spis gatunków==
 
==Spis gatunków==
 
{| class="wikitable"
 
{| class="wikitable"
! ''Dakotadon''
+
| {{V|''Dakotadon''}}
| [[Paul]], [[2008]]
+
|{{Kpt|[[Paul]], [[2008]]}}
|-
 
! ''D. lakotaensis''
 
| ([[Weishampel]] i [[Bjork]], [[1989]]) [[Paul]], [[2008]]
 
 
|-
 
|-
| = ''[[Iguanodon]] lakotaensis''
+
| {{V|''Dakotadon lakotaensis''}}
| [[Weishampel]] i [[Bjork]], [[1989]]
+
|{{Kpt|([[Weishampel]] & [[Bjork]], [[1989]]) [[Paul]], [[2008]]}}
 
|-
 
|-
| = ''[[Iguanodon]]'' "dakotaensis"
+
| = ''[[Iguanodon]] lakotaensis'' <br>  = ''[[Iguanodon]]'' "dakotaensis"
| ([[Weishampel]] i [[Bjork]], [[1989]]) [[Galton]], [[2009]]
+
|{{Kpt|[[Weishampel]] & [[Bjork]], [[1989]]}} <br> {{Kpt|([[Weishampel]] & [[Bjork]], [[1989]]) [[Galton]], [[2009]]}}
| ''[[nomen nudum]]''
+
| <br><small>(''[[nomen nudum]]'')</small>
 
|}
 
|}
  
 
==Bibliografia==
 
==Bibliografia==
<small>
+
<small> Boyd, C.A. & Pagnac, D.C. (2015) Insight on the anatomy, systematic relationships, and age of the Early Cretaceous ankylopollexian dinosaur Dakotadon lakotaensis. PeerJ 3:e1263; [[DOI 10.7717/peerj.1263]]
 +
 
 
Galton, P.M. (2009) Notes on Neocomian (Lower Cretaceous) ornithopod dinosaurs from England - Hypsilophodon, Valdosaurus, "Camptosaurus", "Iguanodon" - and referred specimens from Romania and elsewhere. Revue de Paléobiologie, Genève 28 (1) : 211-273. ISSN 0253-6730  
 
Galton, P.M. (2009) Notes on Neocomian (Lower Cretaceous) ornithopod dinosaurs from England - Hypsilophodon, Valdosaurus, "Camptosaurus", "Iguanodon" - and referred specimens from Romania and elsewhere. Revue de Paléobiologie, Genève 28 (1) : 211-273. ISSN 0253-6730  
  
Linia 114: Linia 111:
 
[[Kategoria:Kreda]]
 
[[Kategoria:Kreda]]
 
[[Kategoria:Barrem]]
 
[[Kategoria:Barrem]]
[[Kategoria:do poprawy - niezajęte]]
 

Aktualna wersja na dzień 20:25, 18 cze 2021

Autor: Korekta:
Sebastian Oziemski

Tomasz Singer

Marcin Szermański

Maciej Ziegler

Kamil Kamiński


Dakotadon (dakotadont)
Długość: 6 m
Masa: 1 t
Miejsce występowania: USA - Dakota Południowa

(formacja Lakota)

Czas występowania 130-125 Ma

wczesna kreda (prawdopodobnie barrem)

Systematyka Dinosauria

Ornithischia

Genasauria

Neornithischia

Cerapoda

Ornithopoda

Iguanodontia

Styracosterna

Dakotadon.jpg

Zachowane elementy czaszki dakotadonta. Autor: Gregory S. Paul, 2010.

Wstęp

Dakotadon to rodzaj bazalnego iguanodonta, który żył na terenie obecnych Stanów Zjednoczonych (stan Dakota Południowa). Jego szczątki zostały odnalezione w pokładach formacji Lakota (prawdopodobnie barrem).

Taksonomia

Gatunek ten był początkowo przypisany do rodzaju Iguanodon, jako Iguanodon lakotaensis (Weishampel i Bjork, 1989). Dakotadon jest już kolejnym gatunkiem rodzaju Iguanodon, który został przez Gregory’ego Paula podniesiony do rangi odrębnego rodzaju. W 2006 roku ten sam paleontolog opisał Mantellisaurus atherfieldensis, znanego wcześniej jako Iguanodon atherfieldensis, a w tej samej pracy, co daktodonta opisał również Dollodon.

Dakotadonta uznano za odrębny rodzaj na podstawie cech bardziej prymitywnych od iguanodonta oraz zbliżających go do rodzaju Camptosaurus.

Materiał kopalny

Holotyp (SDSM 8656) to częściowa czaszka (m.in. kości przedszczękowe, nosowe, łzowe, kszczękowa, jarzmowa, przedczołowa, zaoczodołowa, czołowa, ciemieniowa, łzowa, kości puszki mózgowej) z żuchwą, kręg grzbietowe i dwa kręgi ogonowe (Boyd i Pagnac, 2015).

Budowa

Uwaga! Poniższy fragment przedstawia szczegółowe dane i może wymagać od Czytelnika znajomości fachowych pojęć anatomicznych.

Dakotadon był umiarkowanej wielkości ornitopodem, zapewne podobnym do innych bazalnych przedsatwicieli Styracosterna, takich jak 'Hippodraco czy 'Bolong. Boyd i Pagnac doszukali się dwóch autapomorfii w budowie czaszki, a także wskazali kombinację cech, pozwalających odróżnić dakotadona od jego krewniaków. Są wśród nich m.in.: brak diastemy na przednim końcu rzędu zębowego w kości zębowej, prosty w widoku bocznym rząd zębowy kości zębowej oraz obecność dwóch podobnych do zębów wyrostków na każdej kości przedszczękowej.

Etymologia

Nazwa rodzajowa Dakotadon odnosi się do stanu, gdzie został odnaleziony jego holotyp. Można ją przetłumaczyć na "ząb Dakoty". Epitet gatunkowy lakotaensis odnosi się do formacji Lakota, w pokładach których spoczywały jego skamieniałe szczątki.

Spis gatunków

Dakotadon Paul, 2008
Dakotadon lakotaensis (Weishampel & Bjork, 1989) Paul, 2008
= Iguanodon lakotaensis
= Iguanodon "dakotaensis"
Weishampel & Bjork, 1989
(Weishampel & Bjork, 1989) Galton, 2009

(nomen nudum)

Bibliografia

Boyd, C.A. & Pagnac, D.C. (2015) Insight on the anatomy, systematic relationships, and age of the Early Cretaceous ankylopollexian dinosaur Dakotadon lakotaensis. PeerJ 3:e1263; DOI 10.7717/peerj.1263

Galton, P.M. (2009) Notes on Neocomian (Lower Cretaceous) ornithopod dinosaurs from England - Hypsilophodon, Valdosaurus, "Camptosaurus", "Iguanodon" - and referred specimens from Romania and elsewhere. Revue de Paléobiologie, Genève 28 (1) : 211-273. ISSN 0253-6730

McDonald, A.T., Barrett, P.M. & Chapman, S.D. (2010A) "A new basal iguanodont (Dinosauria: Ornithischia) from the Wealden (Lower Cretaceous) of England" Zootaxa, 2569, 1–43

Paul, G.S. (2008) "A revised taxonomy of the iguanodont dinosaur genera and species". Cretaceous Research 29 (2): 192–216. doi:10.1016/j.cretres.2007.04.009

Paul, G.S. (2010) "The Princeton Field Guide to Dinosaurs" wyd. Princeton University - Princeton i Oxford